Maria Koterbska

Ur.13 lipca 1924 w Bielsku polska piosenkarka,szczególnie popularna w latach 50 i 60 XX wieku.Największe jej przeboje to m.in.„Augustowskie noce”,„Brzydula i rudzielec”,„Karuzela”,„Parasolki”,„Serduszko puka w rytmie cza cza”,„Wrocławska piosenka”,„Do grającej szafy grosik wrzuć”.

Życiorys
Debiutowała w 1949 r.w sylwestrowy wieczór.W latach 50 stała się stałą bywalczynią niedzielnych audycji Radia Katowice„Melodie świata”,audycji wówczas niezwykle popularnej,w której stałym punktem były piosenki w jej wykonaniu.W połowie lat 50 przez dwa sezony występowała w Teatrze Satyryków w Krakowie.Te dwa lata występów w teatrze miały ogromne znaczenie dla rozwoju jej kariery,przyczyniając się do zmiany repertuaru od jazzu do piosenki aktorskiej wymagającej nieco innego operowania głosem.Z tego okresu pozostała niezwykle popularna piosenka„Wio koniku”.Większość nagrań z tego okresu uległa zniszczeniu,ich ślad można odnaleźć w Wiązance przebojów z lat pięćdziesiątych,przy tworzeniu której pomagali Wojciech Młynarski oraz Tomasz Śpiewak,a która została zaprezentowana w listopadzie 1967 r.Twórcą jej sukcesu był Jerzy Harald,kompozytor,aranżer,który skomponował m.in.piosenkę„Brzydula i rudzielec”.Począwszy od 1956 r.podjęła współpracę z kabaretem literatów Wagabunda,którego sama była współinicjatorką.Przez wszystkie lata istnienia we wszystkich programach była jego pierwszą gwiazdą.Z kabaretem koncertowała w Europie,a także dla Polonii w USA.Z tego okresu zachowały się takie nagrania jak„Bajka amurska”,„Jesteś tu”,„Piosenka o walcu domino” i wiele innych…Na deskach kabaretu występowali obok niej znakomici artyści Lidia Wysocka,Jacek Fedorowicz,Mieczysław Wojnicki,Bogumił Kobiela,Mieczysław Czechowicz.Aranżerem,a także kierownikiem muzycznym zespołu,z którym Maria Koterbska śpiewała w Wagabundzie,był początkowo Wiktor Kolankowski,później Tomasz Śpiewak,z którym współpraca trwała najdłużej.W przerwach między występami w Wagabundzie brała udział w imprezach estradowych,krajowych i zagranicznych.Śpiewała w programach„Zgaduj zgadula”,„Podwieczorek przy mikrofonie” i wielu innych audycjach cyklicznych.W 1961 r.odbyła kilkumiesięczne tournée po Związku Radzieckim.Zespół artystyczny pod dyrekcją Kazimierza Rudzkiego był pierwszym polskim zespołem występującym przed radziecką publicznością.Maria Koterbska została tam dobrze przyjęta.W 1963 r.zaproszono ją do udziału w III Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie.Zaprezentowała piosenkę Marka Sarta do słów Jerzego Millera„Odejdź smutku” i otrzymała druga nagrodę.Występ na Festiwalu w Sopocie był dla wielu zaskoczeniem,bowiem znano ją dotychczas jako wykonawczynię popularnych przebojów.W Sopocie odsłoniła nowe oblicze artystyczne,jako interpretatorka piosenek trudnych i ambitnych.W latach 70 nagrała dwie płyty długogrające,wystąpiła także na KFPP w Opolu oraz uczestniczyła w programach rozrywkowych.W latach 80 wielokrotnie zasiadała w jury KFPP w Opolu.W 1987 r.otrzymała Honorowe Grand Prix na tym festiwalu.Występowała na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze.Pod koniec lat 70 występowała wspólnie ze swoim synem,aktorem Romanem Franklem,który był nie tylko wykonawcą,ale także kompozytorem ich piosenek.W 2007 r.brała udział w koncercie w całości poświęconym Jackowi Lechowi.Wystąpiła w filmach"Sprawa do załatwienia" i "Irena do domu!"W lutym 2013 roku w Bielsku-Białej przy ul.Wzgórze 8,w Saloniku Sztuk Rozmaitych BAZYLISZEK powstała Bielska Piwnica Artystyczna pod patronatem Marii Koterbskiej.Od Listopada 2013 r.BPA przeniosła swoją działalność do kawiarni„Pod Sceną”.W 1999 r.Maria Koterbska została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Życie prywatne
Żona Jana Frankla,matka aktora i piosenkarza Romana Frankla.
Piosenki

• „Asmodeusz”(muz.Bogusław Klimczuk,sł.Tadeusz Urgacz)
• „Augustowskie noce”(muz.Franciszka Leszczyńska,sł.Andrzej Tylczyński i Zbigniew Zapert)
• „Brzydula i rudzielec”(muz.Jerzy Harald,sł.Eugenia Wnukowska)
• „Chłopcy z obcych mórz”(muz.Ryszard Sielicki,sł.Andrzej Bianusz)
• „Cowboy Jackie”(muz.Adam Markiewicz,sł.Andrzej Tylczyński)
• „Deszcz”(muz.Jerzy Wasowski,sł.Jeremi Przybora)
• „Do grającej szafy grosik wrzuć"(muz.Ginter Oppenheimer,sł.Mirosław Łebkowski)
• „Dziś nie wiem,kto to jest”(muz.Roman Orłow,sł.Andrzej Bianusz)
• „Hallo,hallo,hallo,hallo”(muz.Adam Markiewicz,sł.Andrzej Tylczyński)
• „Karuzela”(muz.Witold Krzemiński,sł.Ludwik Starski)
• „Klip klip,klap klap”(muz.Adam Markiewicz,sł.Andrzej Tylczyński)
• „Mój chłopiec piłkę kopie”(muz.Jerzy Harald,sł.Eugenia Wnukowska)
• „Nie mówimy,że to miłość”(muz.Camillo Bargoni,Al Stillman,sł.Jeremi Przybora)
• „Nie o mnie”(muz.Marian Radzik,sł.Marian Załucki)
• „Serduszko puka w rytmie cza cza”(muz.Romuald Żyliński,sł.Janusz Odrowąż-Wiśniewski)
• „Si senior”(muz.Ryszard Sielicki,sł.Kazimierz Winkler)
• „Zakochałam się w zielonych oczach”(muz.Adam Markiewicz,sł.Andrzej Tylczyński)

Dyskografia

• 1960 r."Maria Koterbska śpiewa wesołe piosenki"
• 1960 r."Ulubione przeboje"
• 1967 r."Nie mówmy,że to miłość"
• 1972 r."Maria Koterbska"
• 1974 r."Jubileusz"
• 1980 r."Maria Koterbska"
• 1990 r."Życie zdarza się raz"
• 2010 r."40 Piosenek Marii Koterbskiej"

Filmografia

• 1948 r."Skarb"(jako piosenkarka)
• 1953 r."Sprawa do załatwienia"(wykonawczyni piosenki)
• 1955 r."Irena do domu!"(jako piosenkarka)

Publikacje o Marii Koterbskiej

• Roman Frankl:Maria Koterbska.Karuzela mojego życia.Warszawa:Państwowy Instytut Wydawniczy,2008 r.ISBN 978-83-06-03159-1