Szczakowa

Dzielnica Jaworzna.W latach 1933-1956 była samodzielnym miastem a w latach 1934-1954 także siedzibą wiejskiej gminy Szczakowa.
Nazwa
Pierwsze wzmianki o Szczakowej pochodzą z XV wieku(1427 r.Sczacowa).Nazwa pochodzi od średniowiecznej nazwy osobowej "Szczak".Nazwę miejscowości w obecnej polskiej formie Sczakowa wymienia w latach(1470-1480)Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis.Długosz wymienia ją jako osobną miejscowość.
Historia
Z dokumentu rozgraniczającego wsie królewskie i biskupie,wydanego przez Zygmunta Starego w 1519 r.wiadomo,że Szczakowa była wsią królewską i należała do starostwa będzińskiego.W 1767 r.powstała tu pierwsza w Polsce kopalnia węgla kamiennego.Rozwój miejscowości związany był z budową linii kolejowej,przejazdem pierwszego pociągu i powstaniem dworca w 1847 r.Dwa lata później powstał posterunek pocztowy.Niedaleko zbiegały się granice trzech mocarstw.Każdy,kto przekraczał w owym czasie granice,musiał przenocować lub chociaż przejechać przez Szczakową.W 1903 r.staraniem społeczeństwa został zbudowany Kościół.Przy jego budowie zgromadzili się ludzie różnych wyznań i narodowości,którzy mieszkali wówczas w Szczakowej.W Szczakowej były zainstalowane pierwsze latarnie gazowe w parafii jaworznickiej.Powstało wiele zakładów,np.Fabryka Portland Cementu Szczakowa(w 1952 r.pod nazwą Cementownia Szczakowa),Kopalnia Piasku„Szczakowa”,huta szkła,rozlewnia gazu,fabryka amoniaku,garbarnia,zakłady dolomitowe.Na terenie tych ostatnich obecnie znajduje się ośrodek nurkowy słynny w całej Europie ze względu na czystość i przejrzystość wody.W 1924 r.z inicjatywy społecznej został zbudowany budynek Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego"Sokół",obecnie wyremontowany Dom Kultury im.Zdzisława Krudzielskiego.Od 2000 r.działa Koło Miłośników Szczakowej przy Towarzystwie Przyjaciół Miasta Jaworzna,prowadzące działalność społeczno-kulturalną,kultywujące tradycje historyczne i propagujące wiedzę o historii miejscowości wśród młodzieży i dorosłych.W 1956 r.w wyniku ustawy przyłączeniowej,Szczakowa została przyłączona do Jaworzna jako jedna z dzielnic.
Ciekawostki
Losy fikcyjnego mieszkańca Jaworzna Szczakowej opisał Michał Witkowski w swojej ostatniej książce pt.Barbara Radziwiłłówna z Jaworzna-Szczakowej(wyd."W.A.B."Warszawa 2007 r.)Sam autor odwiedził tę dzielnicę,by dobrze się jej przyjrzeć i na tej podstawie oprzeć swoją powieść.Nie jest to dokładne odzwierciedlenie dzielnicy,a jedynie kilka detali zawartych w książce,jak chociażby ulica Kablowa,która znajduje się w zupełnie innym miejscu niż opisana w książce.W Szczakowej urodził się znany rzeźbiarz Antoni Popiel,współwykonawca m.in.pomnika Kościuszki na Wawelu.W latach 1897-1905 naczelnikiem urzędu pocztowego w Szczakowej był Hubert Linde.