Teatr Nowy w Poznaniu

Teatr Nowy im.Tadeusza Łomnickiego w Poznaniu jeden z poznańskich teatrów dramatycznych.

Historia
Okres przedwojenny
Znajduje się w secesyjnej kamienicy wzniesionej w latach 1906-1907 na posesji przy ul.Dąbrowskiego 5 przez architektów i jednocześnie właścicieli Hermana Böhmera i Paula Preula.W budynku znajdowała się sala widowiskowa„Bandolina”,która następnie stała się lokalem o charakterze kabaretu o nazwie„Alt-Posen Vergnügungslokal”.Po I wojnie światowej budynek przejął Zarząd Towarzystwa Bratniej Pomocy Studentów Uniwersytetu Poznańskiego,który wydzierżawił go spółce„Maski.Teatr Nowy im.Heleny Modrzejewskiej”.Inauguracyjne przedstawienie miało miejsce 14 września 1923 roku. Teatr prezentował repertuar lżejszy.W 1937 roku teatr zbankrutował i został zamknięty
1973-1989
W 1973 r.Teatr Nowy reaktywowała Izabella Cywińska(wydzieliwszy go ze wspólnej dyrekcji Poznańskich Teatrów Dramatycznych,w której pozostawał też Teatr Polski).Cywińska przybyła wówczas z Kalisza,gdzie była dyrektorką i kierownikiem artystycznym Teatru im.Wojciecha Bogusławskiego.Zastępcą dyrektora został Wacław Wilanowski,kierownictwo literackie powierzono Milanowi Kwiatkowskiemu,zaś scenografami zostali Andrzej Sadowski i Kazimierz Wiśniak.Salę przy ul.Dąbrowskiego 5 otwarto dopiero 20 grudnia 1973,wcześniej przedstawienia dawano w Domu Kultury Milicji Obywatelskiej Olimpia na ul.Matejki.Tamże odbyła się 15 września 1973 pierwsza premiera "Chłopcy z Placu Broni"Ferenca Molnára w reżyserii i adaptacji Edmunda Pietryka i w scenografii Henryka Regimowicza.Pierwszego wieczoru w nowej siedzibie zagrano"A jak królem,a jak katem będziesz"w reżyserii Janusza Nyczaka i scenografii Wacława Kuli(II nagroda dla Nyczaka i III nagroda dla Kuli na Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu).Następnego dnia Cywińska pokazała własną realizację"Gigantów z gór"Luigi Pirandellego w scenografii Kazimierza Wiśniaka(ostatecznie 8 tysięcy widzów).Jednym z największych sukcesów frekwencyjnych teatru było przedstawienie"Opery za trzy grosze"meksykańskiego reżysera Raula Zermeno,którego premiera odbyła się 31 marca 1974.Scenografię zaprojektował Andrzej Sadowski.Sztukę wystawiono 137 razy dla 46 tysięcy widzów.Teatr występował również na gościnnych spektaklach zagranicą,m.in.w 1975 r.w Czechosłowacji(Praga,Ostrawa,Czeski Cieszyn,Koszyce).Do najbardziej kasowych w latach 70 XX wieku należało komediowe przedstawienie Janusza Nyczaka"Awantura w Chioggi",które na 132 spektaklach obejrzało około 40 tysięcy widzów.Do kontrowersyjnych przedstawień zaliczyć należy"Wijuny"Teresy Lubkiewicz-Urbanowicz w reżyserii Izabeli Cywińskiej.Na XVII Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu nagrody otrzymała zarówno Cywińska za reżyserię,jak i Kazimierz Wiśniak za scenografię oraz Joanna Orzechowska za rolę Antołki.Na II Opolskich Konfrontacjach Teatralnych(1976 r.)za przedstawienie"Onych"Witkacego nagrody otrzymali:Izabela Cywińska(reżyseria),Halina Łabonarska(rola Spiki),Michał Grudziński(rola Bałandaszka) i Kazimierz Wiśniak(scenografia).W sezonie 1977/1978 teatr otrzymał drugą scenę,zwaną"Małą".Otwarto ją 16 grudnia 1977 premierą"Buntu"Dobrochny i Józefa Ratajczaków(reżyseria Izabeli Cywińskiej,scenografia Jerzy Juk-Kowarski).Jednocześnie odbyła się sesja naukowa poświęcona polskiemu ekspresjonizmowi.Następnego dnia pokazano"Milczenie"Stanisława Brzozowskiego w reżyserii Cywińskiej i scenografii Sadowskiego,a także monodram"Rzecz pt.Aktorka"Milana Kwiatkowskiego w wykonaniu Sławy Kwaśniewskiej.Wydarzeniem roku 1978 była"Łaźnia"Włodzimierza Majakowskiego w reżyserii Cywińskiej i scenografii Juka-Kowarskiego(premiera 7 maja 1978).Sztuka uderzała w postawy ówczesnych elit Poznania,a także wyrażała przedsierpniowe nastroje społeczeństwa.Rolę Pobiedonosikowa znakomicie zagrał wtedy Janusz Michałowski.
Po 1989 r.
22 lutego 1992 roku podczas próby„Króla Leara”na deskach teatru zmarł Tadeusz Łomnicki.Dokładnie w dziesiątą rocznicę jego śmierci Teatr Nowy otrzymał jego imię.
Dyrektorzy Teatru Nowego

• 1973–1989 Izabella Cywińska
• 1989–2003 Eugeniusz Korin
• 2003–2011 Janusz Wiśniewski
• od 2011 roku Piotr Kruszczyński

Zespół aktorski w sezonie 2015/2016

Aktorki

Dorota Abbe Bożena Borowska-Kropielnicka Antonina Choroszy Gabriela Frycz Karolina Głąb Alicja Juszkiewicz Małgorzata Łodej-Stachowiak Edyta Łukaszewska Anna Mierzwa Daniela Popławska Agnieszka Różańska Julia Rybakowska Maria Rybarczyk Ewelina Szostkowa Marta Szumieł Martyna Zaremba  Byłe aktorki

Kaja Bień Sidonia Błasińska Katarzyna Bujakiewicz Stanisława Celińska Katarzyna Chrzanowska Barbara Drogorób Krystyna Feldman Bronisława Frejtażanka Irena Grzonka Elżbieta Jarosik Barbara Kałużna Grażyna Korin Hanna Krupianka Bożena Krzyżanowska Katarzyna Kulik Hanna Kulina Barbara Kurdej-Szatan Sława Kwaśniewska Irena Kwiatkowska Dorota Lulka Halina Łabonarska Maria Maj Kazimiera Nogajówna Joanna Orzeszkowska Wanda Ostrowska Żywila Pietrzak Maria Robaszkiewicz Halina Skoczyńska Jagoda Stach Danuta Stenka Grażyna Wolszczak Aktorzy

Janusz Andrzejewski Paweł Binkowski Łukasz Chrzuszcz Tadeusz Drzewiecki Radosław Elis Filip Frątczak Grzegorz Gołaszewski Sebastian Grek Janusz Grenda Zbigniew Grochal Michał Grudziński Paweł Hadyński Nikodem Kasprowicz Michał Kocurek Mirosław Kropielnicki Andrzej Lajborek Mateusz Ławrynowicz Aleksander Machalica Szymon Mysłakowski Andrzej Niemyt Mariusz Puchalski Ildefons Stachowiak Waldemar Szczepaniak Mariusz Zaniewski Byli aktorzy

Henryk Abbe Krzysztof Bauman Szymon Bobrowski Łukasz Chojęta Grzegorz Chołuj Stefan Czyżewski Leszek Dąbrowski Wojciech Deneka Witold Dębicki Jerzy Ernz Wirgiliusz Gryń Bolesław Idziak Rajmund Jakubowicz Wiesław Komasa Mirosław Konarowski Eugeniusz Kotarski Maciej Kozłowski Lech Łotocki Cezary Łukaszewicz Zygmunt Maciejewski Łukasz Mazurek Janusz Michałowski Marek Obertyn Józef Onyszkiewicz Przemysław Pankowski Sławomir Pietraszewski Edmund Pietryk Marian Pogasz Zbigniew Roman Jacek Różański Andrzej Saar Mariusz Sabiniewicz Wojciech Standełło Jerzy Stasiuk Jakub Ulewicz Edward Warzecha Maciej Wyczański Daniel Wyczesany Współpracują

Irena Dudzińska Oksana Hamerska Tomasz Nosinski Bartosz Nowicki Michał Opaliński Justyna Pawlicka-Hamade Barbara Wypych Maciej Zabielski