Życiorys
Urodził się 26 lipca 1815 w Poznaniu,jako syn kupca Salmona Meyera Remaka i Frederike z domu Caro.Miał starszą siostrę(Lowenfeld) i trzech braci(Gustav Remak,niemiecki prawnik,zm.1886 r.pracował w Filadelfii;Stefan Remak(1821-1890),Stanilas Remak,zm.1910 r.)Uczył się najpierw w gimnazjum św.Marii Magdaleny w Poznaniu,ukończył je w 1833 roku.Następnie studiował na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Berlinie.Jego nauczycielami byli Johannes Peter Müller(1801-1858),Christian Gottfried Ehrenberg(1795-1876) i Johann Lukas Schönlein.Jako student zaczyna pracować w pracowni anatoma i profesora fizjologii Jana Müllera.Pracował też w prosektorium u Froriepa wydał w 1836 r.swoją pierwszą prace o budowie nerwów mózgowo-rdzeniowych.W tym samym czasie,w którym prowadził badania mikroskopowe u Jana Müllera brał udział w pracach kliniki pediatrycznej Bareza gdzie zetknął się ze strupniem woszczynowym.W 1839 r.zaaplikował o pozycję wykładowcy w Uniwersytecie Wileńskim.3 maja 1841 zaczyna uczyć w swoim prywatnym mieszkaniu Leipziger Strase 18 w Berlinie.W 1840 roku opublikował Uwagi nad wskazaniami do wyniszczenia wyrośli rakowych i nierakowych w Pamiętniku Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego.W 1841 roku nadzorował tłumaczenie podręcznika dla akuszerek z języka niemieckiego.W 1843 r.zostaje członkiem Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego.W czerwcu 1847 r.dostał stanowisko w Uniwerytecie Berlińskim jako Privatdozent.W 1848 roku jego trzej bracia emigrują do Stanów Zjednoczonych ze względów politycznych.Wydział Lekarski Uniwersytetu Jagiellońskiego na zebraniu 5 grudnia 1839 starał się pozyskać Roberta Remaka na kierownika katedry anatomii patologicznej,patologii ogólnej i semiotyki i w 20 listopada 1850 dziekan wydziału lekarskiego proponował Remakowi tę pozycję.19 stycznia 1859 został profesorem nadzwyczajnym w Uniwersytecie Berlińskim(extraodinarius).Studentami Remaka byli m.in Wilhelm His i Rudolph Albert von Kölliker.Ożenił się z Feodorą Meyer(1828-1863),córką Eli Joachima Meyera(1780-1849),berlińskiego bankiera i Betty Abraham(1788-1839).Umarł 2 lata po śmierci swojej żony pozostawiając szesnastoletniego syna Ernsta Juliusza Remaka(1849-1912)również lekarza neurologa.Miał też syna Friedricha Remaka ur.1857 r.1 września został pochowany na cmentarzu żydowskim w Berlinie.Po jego śmierci wspomnienia i nekrologi ukazały się w kilku czasopismach medycznych.W kolejnych latach opracowania biograficzne na jego temat napisali Chorożycki,Higier,Motty,Papez,Schmiedebach i Pearce Otis i Lagunoff.
Dorobek naukowy
Opublikował około 150 artykułów.
Observationes Anatomicae et Microscopicae de Systematis Nervosi Structura
W drugiej połowie 1837 roku Remak przedstawił pracę doktorską Observationes Anatomicae et Microscopicae de Systematis Nervosi Structura.Na oponentów pracy doktorskiej zaprasza Mianowskiego,Bentkowskiego i kandydata praw Czapskiego;dysertację poświęca Alfredowi Bentkowskiemu.Napisana po łacinie i obroniona przez Remaka 30 stycznia 1838 roku została po uzupełnieniu wydana w następnym roku po polsku pod tytułem O budowie nerwów i zwojów nerwowych w 1839 roku w Pamiętniku Warszawskiego Towarzystwa Lekarskiego.(rozprawa ta również wyszła w odbitce)Remak opisuje włókno osiowe i osłonkę rdzeniową(myelinową)nerwów i podkreśla fakt istnienia nerwów bez osłonki rdzeniowej(nerwy bezrdzenne).Osiowe włókno nerwowe opisane przez Remaka zostało następnie nazwane"axencylinder"w literaturze niemieckiej(neuryt)przez Jana Purkyně.Praca ta była istotnym przyczynkiem w powstaniu teorii neuronu.
We wstępie do polskiego wydania Remak pisze do"rodaków"
Zadziwi moze niejednego z czytelników,gdy w czasopiśmie,do tego czasu prawie wyłącznie samemi praktycznemi przedmiotami się zajmującem,spostrzeże rozprawę ściśle fizjologiczną;niejeden zapewne to ulubione pytanie sobie zada:czyli w ogólności tak nazwane teoretyczne nauki do dalszego rozwijania praktycznej medycyny są koniecznemi?Prawa,że na te i tym podobne wątpliwości wcalebym zważać nie potrzebował i mógł przestać na przeciwnem przekonaniu większej części lekarzy;ale,chcąc uświadomić rodaków o postępach,które w nowszym czasie nasze wiadomości o wewnętrznej budowie układu nerwowego przez spostrzezenia innych i moje poczyniły,idzie mi o rozproszenie przesądów,które u znacznej liczby praktyków do tego czasu panują i o wzbudzenie upodobania w badaniach fizjologicznych. Edward Flatau w 1899 roku notuje:Dość ważnym dla historii medycyny polskiej jest fakt,iż Remak,jeden z największych histologów i nerwopatologów urodził się w Poznaniu 1815 r. i,że ogłosił swa podstawową pracę w polskim języku.Te dane historyczno biograficzne zawdzięczam synowi jego,prof.Remakowi w Berlinie,który też był łaskaw ofiarować mi egzemplarz tej epokowej pracy w języku polskim.Hieger wspomina Opowiadal mi w swoim czasie w 1900 roku Dr.Edward Flatau,kiedy u nas w Warszawie osiadł,że podczas wieloletniego swojego pobytu na studiach w Berlinie bliżej się zapoznał z synem Roberta Remaka,profesorem neuropatologii berlińskiej,autorem wielu prac wartościowych,zwłaszcza z kliniki i semiotyki obwodowego układu nerwowego.Ten mu wielokrotnie opowiadał co było Flatauowi i prawie wszystkim lekarzom polskim niewiadome,że ojciec jego,współrodak i współwyznawca Flataua,pochodził z Poznania,że chełpił się;swoimi pracami naukowymi,pisanymi w języku polskim i ogłoszonymi w pismach warszawskich i krakowskich i,że jako święte relikwie w ogromnym księgozbiorze swoim"na honorowym miejscu w drogiej oprawie"z pietyzmem przechowywał u siebie.
Około 14 publikacji Remaka bezpośrednio dotyczy badań podziału komórki.W artykule z 1852 r.dał początek poglądowi,że komórki powstają za pomocą podziału z istniejących komórek i zrewidował poglądy Schwanna;odkrycie to było powszechnie przypisywane Rudolfowi Virchowowi.Obecnie uważa się,że Virchow potwierdził wyniki Remaka.Istnieją także sugestie,że prace Virchowa były plagiatem prac Remaka.Remak uważał,że wszystkie komórki tworzą sie przez podział i sugerował,że tkanka patologiczna jest także związana z podziałem komórek.Jako pierwszy wykazał,że w rozwoju embrionalnym powstają trzy listki zarodkowe,a nie cztery,jak postulował Karl Ernst von Baer.Badał układ wegetatywny człowieka;w 1844 r.opisał zwój sercowy,dawniej nazywany zwojem Remaka. W 1838 r.opisał niezmielinizowane włókna nerwowe.Remak dowiódł,że aksony motoneuronów rdzenia kręgowego przechodzą bezpośrednio do przedniego korzenia i do nerwu odwodowego.W 1848 r.Remak odkrył,że w sercu żaby znajdują się grupy nerwów.
Grzybica woszczynowa
Historia odkrycia grzybicy woszczynowej(tinea favosa,favus)datuje się 1837 roku,kiedy Remak stwierdził w tarczkach grzybicy woszczynowej nitki podobne do pleśni.Przyjaciel Remaka z Poznania Ksawery Hube(1817-1837)wykorzystał część jego obserwacji w pracy doktorskiej o skrofułach.Charakterystykę morfologiczną grzyba podał po raz pierwszy szwajcarski botanik Schöenlein w 1839 roku.Choroba dotyczy owłosionej skóry głowy,a także skóry gładkiej.Zakażenie przenosi się z człowieka na człowieka drogą bezpośrednią lub pośrednią przez przybory toaletowe,nakrycia głowy i inne.Grigoriaki wymienia Remaka jako pierwszego odkrywcę grzybów krytopłciowych.Remak w 1845 r.publikuje monografię i opisuje Achorion schoenleinii,który jest najczęściej przyczyną grzybicy woszczynowej skóry głowy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz