Teatr Wielki w Warszawie

Opera Narodowa w Warszawie budynek zlokalizowany przy placu Teatralnym w Warszawie,będący siedzibą Opery Narodowej.W Salach Redutowych mieści się Muzeum Teatralne oraz dwie spośród trzech scen Teatru Narodowego.
Historia
W miejscu,gdzie dziś stoi Teatr Wielki kiedyś stał kompleks handlowo-usługowy i hotel dla kupców Marywil(powstał on za czasów Jana III Sobieskiego,a nazwa pochodzi od imienia sławnej żony króla Marysieńki).W latach 30.XIX wieku Marywil został zburzony i na jego miejscu został wybudowany teatr w latach 1825–1833 według projektu Antonia Corazziego.Corazzi zdecydował się zaadaptować wschodnie skrzydło dawnego Marywilu,dobudowane do niego na początku XIX wieku według projektu Piotra Aignera.Istnieje ono do dziś,jako wschodnia część fasady teatru.Część zachodnia fasady,dobudowana dzięki Corazziemu jest lustrzanym odbiciem zachowanej fasady marywilskiej.Pierwsze przedstawienie w nowo otwartym teatrze odbyło się 24 lutego 1833 r.a był nim„Cyrulik sewilski”Gioacchina Rossiniego(władze carskie nie zgodziły się na rozpoczęcie działalności opery premierą polskiego dzieła).W czasie wielkiego remontu teatru pod koniec XIX wieku,do frontonu gmachu dobudowano balkon wsparty na kolumnach,według projektu Bohdana Marconiego.We wrześniu 1939 roku budynek został zbombardowany i w dużej mierze spłonął.W trakcie powstania warszawskiego na istniejącej jeszcze widowni i głównej klatce schodowej masowo mordowano polskich cywilów ukrywających się w piwnicach okolicznych budynków.Po powstaniu warszawskim budynek był partiami celowo wysadzany w powietrze.Wojska niemieckie nie zdążyły jednak wysadzić całego budynku.II wojnę światową przetrwała jedynie wschodnia część fasady,kolumnowy portyk,oraz pomieszczenia na I piętrze w zachodniej części fasady(tzw.sale redutowe).Są one jedynymi zachowanymi pomieszczeniami teatru,w których całkowicie zachował się pierwotny wystrój,zaprojektowany przez Corazziego.Po II wojnie światowej Teatr został odbudowany w stylu historyzującego socrealizmu i znacznie powiększony(projekt Bohdana Pniewskiego pod kierunkiem Arnolda Szyfmana)przy udziale środków pieniężnych Społecznego Funduszu Odbudowy Stolicy w roku 1965.W ten sposób powstał rozbudowany i najlepiej zaopatrzony technicznie jak na tamte czasy teatr operowy na świecie.19 listopada 1965 roku uroczyście otwarto odbudowany gmach Teatru Wielkiego.Według planów Antonia Corazziego z 1825 roku,fasadę Teatru Wielkiego zdobić miała na froncie triumfalna rzeźba opiekuna sztuk Apollina,kierującego czterokonnym rydwanem.W 2002 r.dzięki inicjatywie ówczesnego dyrektora naczelnego Teatru Wielkiego Waldemara Dąbrowskiego,na fasadzie Teatru Wielkiego została umieszczona kompozycja rzeźbiarska autorstwa profesorów warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych:rektora Adama Myjaka i dziekana Wydziału Rzeźby Antoniego Janusza Pastwy.Odsłonięcie rzeźby zostało dokonane przez ówczesnego Prezydenta RP,Aleksandra Kwaśniewskiego.W 2009 roku parter i amfiteatr Sali Moniuszki przeszedł gruntowny remont i wymianę starych elementów akustycznych,w celu poprawy akustyki najważniejszej sali teatru.Na ścianie gmachu(od strony ul.Wierzbowej)znajduje się tablica Tchorka upamiętniająca egzekucje ludności cywilnej podczas powstania warszawskiego w sierpniu 1944 r.
Dane techniczne teatru

• Kubatura:około 500 tys.m³
• Powierzchnia zabudowy:około 2 ha
• Powierzchnia użytkowa:około 90 tys.m²
• Wysokość wieży scenicznej:48 m
• Długość elewacji frontowej:169 m
• Powierzchnia sceny głównej z proscenium:około 1150 m²
• Powierzchnia sceny z kieszeniami bocznymi i tylną:2500 m²
• Szerokość sceny:36,5 m
• Głębokość z proscenium:57,6 m
• Wysokość do stropu technicznego:34,4 m
• Zagłębienie podscenia:12,3 m
• Szerokość otworu sceny:17,4 m
• Wysokość otworu sceny:9,8 m
• Wysokość zascenia:24,2 m
• Wysokość kieszeni bocznych:10,5 m

Teatr dzisiaj

Obecnie Opera Narodowa to jeden z ważniejszych punktów na kulturalnej mapie stolicy i Polski,dysponuje największą sceną operową świata o całkowitej szerokości 36,5 m,głębokości 57,6 m i wysokości 34,4 m.Z łatwością mogłaby pomieścić mediolańską La Scalę.Widownia największej sali Teatru,Sali im.Moniuszki ma 1841 miejsc.Teatr Wielki posiada także mniejszą salę Młynarskiego z widownią na około 200 miejsc,dawniej salę prób,następnie otwartą dla widzów.W sali Młynarskiego odbywają się przedstawienia kameralne i przedstawienia dla dzieci,to tutaj odbyły się premiery spektakli:„W krainie Czarodziejskiego Fletu”,„Pana Marimby” i „Magicznego Doremika”.Teatr Wielki jest najbardziej reprezentacyjnym teatrem operowym w Polsce,gdyż odbywają się w nim bardzo ważne uroczystości,związane z historią Polski,jak i historią teatru.
Działalność sceniczna
Na deskach teatru wystawiane są opery,balety i spektakle teatralne,a także odbywają się koncerty,m.in.:

• Nabucco Giuseppe Verdiego
• La Traviata Giuseppe Verdiego
• Tosca Giacoma Pucciniego
• Cyrulik sewilski Gioacchino Rossiniego
• Dama pikowa Piotra Czajkowskiego
• Faust Charles’a Gounoda
• Salome Richarda Straussa
• Turandot Giacomo Pucciniego
• Wozzeck Albana Berga
• Aida Giuseppe Verdiego
• Rigoletto Giuseppe Verdiego
• Carmen Georges’a Bizeta
• Madame Butterfly Giacomo Pucciniego
• Oniegin
• Dziadek do orzechów Piotra Czajkowskiego
• Jezioro łabędzie Piotra Czajkowskiego
• Paris we love you
• Łucja z Lammermooru Gaetano Donizettiego
• Anna Karenina Rodiona Szczedrina
• Tristan Krzysztofa Pastora
• Lucrezja Borgia Gaetano Donizettiego
• Borys Godunow Modesta Musorgskiego

jak i narodowe opery m.in.

• Straszny dwór Stanisława Moniuszki
• Halka Stanisława Moniuszki
• Król Roger Karola Szymanowskiego
• Iwona,księżniczka Burgunda Zygmunta Krauzego
• Verbum nobile Stanisława Moniuszki
• Przysięga Aleksandra Tansmana

opery dla dzieci(wystawiane w Sali im.Młynarskiego):

• Pan Marimba Marty Ptaszyńskiej prapremiera
• Magiczny Doremik Marty Ptaszyńskiej
• W krainie czarodziejskiego fletu na podstawie opery Mozarta

Działalność teatru
Na scenie Teatru odbywają się również imprezy komercyjne,takie jak gale z okazji uroczystości narodowych i koncerty znanych osobistości ze świata muzyki poważnej.Na inaugurację zakończenia sezonu 2006/2007 w Teatrze odbył się koncert wybitnych Wiener Philharmoniker(Filharmoników Wiedeńskich),pod dyrekcją dyrygenta znanego z mediolańskiej La Scali Riccardo Mutiego.17 września 2007 roku odbyła się tu premiera filmu Andrzeja Wajdy Katyń.Co roku odbywa się tu również Wielka Gala Kolęd Europejskich Spotkań Chóralnych organizowanych przez chór Alla Polacca.Najważniejszą premierą sezonu 2007/2008 była opera Opowieści Hoffmanna Offenbacha,której reżyserię objął niemiecki reżyser operowy Harry Kupfer.Spektaklem inaugurującym zakończenie sezonu 2007/2008 było Porgy and Bess George’a i Iry Gershwinów,w inscenizacji słynnej amerykańskiej grupy jeżdżącej po całym świecie.W sezonie 2008/2009 po raz pierwszy odbyła się gala otwarcia sezonu,zbliżona do tej,która co roku odbywa się w Metropolitan Opera.Częstym współpracownikiem Teatru jest reżyser Robert Wilson,który przygotował operę Faust Charles’a Gounoda,której premiera odbyła się w październiku 2008 roku.W listopadzie 2008 roku,w Teatrze wystąpiła Filarmonica della Scala orkiestra Teatro alla Scala z Mediolanu.Bardzo ważną uroczystością są obchody 75.rocznicy urodzin kompozytora Krzysztofa Pendereckiego,który wykonał swoje dzieło Siedem Bram Jerozolimy.Opera Narodowa od początku swego istnienia rozpoczęła współpracę ze znakomitymi światowymi,a także polskimi reżyserami operowymi i baletowymi współcześnie są to m.in.Harry Kupfer,Robert Wilson,Emil Wesołowski,Mariusz Treliński,Krzysztof Warlikowski.Występowali tu także znakomici śpiewacy operowi tacy jak:José Cura,Andrzej Hiolski,Bogdan Paprocki,Bernard Ładysz,Jadwiga Dzikówna,Ewa Podleś,Małgorzata Walewska,Hanna Rumowska,Marcin Bronikowski,Plácido Domingo,Edita Gruberova,Izabela Kłosińska,Anna Lubańska,Renee Fleming.Aktualnie dyrektorem naczelnym Teatru Wielkiego Opery Narodowej jest ponownie Waldemar Dąbrowski,dyrektorem artystycznym Mariusz Treliński,natomiast dyrektorem baletu Krzysztof Pastor.Opera Narodowa współuczestniczyła w projekcie Opera Europa,organizacji zrzeszającej najważniejsze teatry operowe Europy,do których należą m.in.Gran Teatre del Liceu w Barcelonie,Teatro Real w Madrycie czy Opera Królewska w Kopenhadze.W kwietniu 2008 roku w Teatrze odbyła się konferencja Stowarzyszenia Opera Europa,w której wzięły udział delegacje z najważniejszych teatrów operowych w Europie.Konferencja była poświęcona nowoczesnym sposobom zarządzania,promocji usług kultury i pozyskiwaniu środków finansowych na działalność kulturalną.Do zadań statutowych Teatru Wielkiego należy prowadzenie Muzeum Teatralnego,gromadzącego obiekty dokumentujące historię teatru polskiego.W sezonie 2009/2010 Teatr Wielki rozpoczynał stałą współpracę ze światowymi scenami operowymi,tj.Metropolitan Opera,Teatro alla Scala,English National Opera oraz festiwalami w Bregenz,czy Baden-Baden.Większość premier miała działać na zasadzie koprodukcji.