Marian Langiewicz

Marian Melchior Antoni Langiewicz(ur.5 sierpnia 1827 w Krotoszynie,zm.10 maja 1887 w Konstantynopolu)generał i dyktator powstania styczniowego.
Życiorys
Uczył się w Gimnazjum w Trzemesznie.Studiował prawo we Wrocławiu i Berlinie.Oficer artylerii armii pruskiej.W 1860 r.brał udział w wyprawie Garibaldiego na Sycylię,gdzie odznaczył się męstwem i nieustępliwością.Był wykładowcą Polskiej Szkoły Wojskowej w Cuneo,gdzie stał się zajadłym przeciwnikiem Ludwika Mierosławskiego.Działał w organizacjach niepodległościowych we Włoszech.Był związany z politycznym ugrupowaniem Białych.Przed wybuchem powstania z ramienia Komitetu Centralnego Narodowego sprowadzał do Polski karabiny z Niemiec i Belgii.Od 1862 r.przygotowywał w ramach Komitetu Centralnego powstanie w Polsce.9 stycznia 1863 mianowany przez Komitet Centralny pułkownikiem województwa sandomierskiego.Miał przeprowadzić koncentrację sił powstańczych w Górach Świętokrzyskich i na ich czele uderzyć na Warszawę.W styczniu 1863 r.przybył do obozu koło Wąchocka.22 stycznia jego zgrupowanie przypuściło trzy zwycięskie ataki na siły rosyjskie w Jedlni,Bodzentynie i w Szydłowcu(gdzie uczestniczył osobiście),rozpoczynając kampanię,zwaną przez historyków Kampanią Langiewicza.Na początku lutego 1863 roku uratowany z zasadzki rosyjskiej pod Kaliszem przez kilkunastu powstańców,wśród których był jego współpracownik Franciszek Nawrocki(Jakub Nawrot),który organizował oddziały powstańcze w okolicach Krotoszyna(Baszków,Konarzew).Mianowany dodatkowo naczelnikiem województwa krakowskiego.W obozie w klasztorze w Wąchocku zgromadził 1400 ludzi,formując z nich oddziały jazdy,piechoty i służb.Założył tam kancelarię sztabową,ambulans,drukarnię i fabryczkę broni.Rosjanie rozpoczęli za nim pościg,uderzając w kilku miejscach jednocześnie.11 lutego pobił Rosjan w bitwie pod Słupią,zdobywając 1000 karabinów i 8 dział.Jego siły stale rosły.W Małogoszczu Langiewicz połączył swoje siły z oddziałem idącym z Mazowsza.Miał teraz ponad 2500 żołnierzy.Tu też wydał 24 lutego 1863 bitwę przeważającym liczebnie Rosjanom.Dzięki sprawnemu dowodzeniu wyrwał się z okrążenia prawie bez poważniejszych strat,tracąc 300 zabitych i 2 armaty.Niechętny L.Mierosławskiemu,co wykorzystali poznańscy i galicyjscy działacze stronnictwa„Białych” i w marcu 1863 r.powołali go na dyktatora powstania,nadając mu stopień generała.11 marca 1863 roku w dworku w Goszczy ogłosił się dyktatorem powstania.Tydzień później po bitwach pod Chrobrzem i Grochowiskami załamał się,opuścił teren walk i przeszedł 19 marca do Galicji.Aresztowany tegoż dnia przez Austriaków,przez dwa lata był więziony w twierdzy Josephstadt.W 1865 r.uwolniony,przebywał na emigracji w Anglii i Szwajcarii.Później wyjechał do Turcji,gdzie był przedstawicielem fabryk Kruppa.Od 1867 r.służył w armii tureckiej jako Langie Bey.Sukcesów służbie w armii tureckiej nie odniósł.Żył w niedostatku i zapomnieniu.Zmarł w Konstantynopolu 10 maja 1887 i pochowany został na cmentarzu Haidar Pasha w Stambule wraz ze swoją żoną angielskiego pochodzenia Suzanne.19 czerwca 1937 Minister Spraw Wojskowych nadał koszarom 56 Pułku Piechoty Wielkopolskiej w Krotoszynie imię Generała Mariana Langiewicza.W Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie znajduje się jego szabla:angielska oficerska wz.1857.