Wyższe Seminarium Duchowne w Kaliszu

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Kaliskiej seminarium duchowne diecezji kaliskiej kościoła rzymskokatolickiego w Kaliszu,erygowane 10 czerwca 1993 przez bpa Stanisława Napierałę jako drugie seminarium duchowne w historii miasta;sekcja zamiejscowa Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im.Adama Mickiewicza w Poznaniu,kształci na kierunku teologii pastoralnej o specjalności kapłańskiej;jurysdykcję kanoniczną nad seminarium sprawuje biskup kaliski.
Historia
Pierwsze seminarium duchowne w Kaliszu powstało w 1593 dzięki staraniom prymasa Stanisława Karnkowskiego podejmowanym już od 1581;było to pierwsze seminarium duchowne w archidiecezji gnieźnieńskiej.Przywilej fundacyjny wydany został przez kapitułę gnieźnieńską 30 kwietnia 1583,jednak z powodu tworzenia przez prymasa Kolegium Jezuickiego w Kaliszu sprawa utworzenia seminarium przeciągała się.Niemałą rolę w tej sprawie odegrał sprzeciw duchowieństwa i patrycjatu Poznania,gdyż tamtejsze kolegium jezuickie planowano przekształcić w uniwersytet,nie dopuszczając przy tym do utworzenia drugiego ośrodka akademickiego w Wielkopolsce.Plany te jednak nie powiodły się i 30 kwietnia 1586 na polecenie prymasa Karnkowskiego kapituła gnieźnieńska wydała drugi przywilej fundacyjny,w którym określono program nauczania,wysokość nakładów finansowych i podległość prefektowi seminarium dwóch kaliskich szkół kolegiackich:św.Magdaleny i św.Mikołaja,którym od tego roku został Piotr Fabrycy Kowalski.Wówczas doszło jednak do sporu między prymasem i jezuitami a kapitułą gnieźnieńską dotyczącego sposobu finansowania studiów dla ubogich kleryków.Sprawa kontrybucji rocznej stała się przedmiotem narad na synodzie archidiecezjalnym w Łęczycy w 1589,ale nie doprowadziły one do porozumienia,które osiągnięto dopiero w 1591.Ostateczne rozwiązanie problemu nastąpiło 29 marca 1593 na synodzie archidiecezji gnieźnieńskiej w Łowiczu,który zdecydował o utworzeniu seminarium duchownego archidiecezji gnieźnieńskiej przy działającym od 1584 Kolegium Karnkowskiego(łac.Collegium Karnkovianum),jednym z najznamienitszych kolegiów jezuickich w Rzeczypospolitej.Najwyższym przełożonym seminarium był arcybiskup gnieźnieński,a prefekt seminarium podlegał rektorowi kolegium jezuickiego.Piotr Fabrycy Kowalski autor dzieł teologicznych(wicerektor)1586-87 dyrektor Szkoły Kaliskiej kierował w tym trudnym czasie Seminarium w Kaliszu jako prefekt w latach 1611-12.Dzięki staraniom kapituły gnieźnieńskiej synod archidiecezjalny w Łowiczu aktem z 24 września 1620 postanowił o przeniesieniu seminarium do Gniezna.Seminarium archidiecezji gnieźnieńskiej działało w Kaliszu do 20 czerwca 1621 i zostało przeniesione do Gniezna przez prymasa Wawrzyńca Gembickiego 8 lipca tego samego roku.