Śląsk Opolski

Opolskie,Opolszczyzna(niem.Oppelner Schlesien)niejednoznaczne określenia regionu administracyjnego,którego głównym miastem było i jest Opole.
Charakterystyka regionu
Pod nazwą Śląsk Opolski oznaczano etnicznie polski region kulturowy i językowy,leżący w granicach Niemiec w latach 20. i 30.XX wieku,położony nad środkową i górną Odrą lub po prostu tę część rejencji opolskiej,która po III powstaniu śląskim pozostała w Niemczech nie była więc w żaden sposób równoznaczna z dzisiejszym pojęciem regionu.Terminy Śląsk Opolski,Opolszczyzna i województwo opolskie są traktowane w niektórych współczesnych opracowaniach jako synonimy i stosowane zamiennie.Nazwa Opolszczyzna to rusycyzm,który pojawia się od 1960 roku.Oznacza ono obszar,leżący w obrębie historycznego Górnego Śląska,który nabrał,na skutek procesów historycznych,odrębnego charakteru od jego wschodniej,wielkoprzemysłowej części.Należy jednak zwrócić uwagę,że jest to błąd:nie wszystkie ziemie woj.opolskiego są zaliczane do Śląska,czy też samego Górnego Śląska.Pozostałe ziemie to historyczny Dolny Śląsk i ziemia wieluńska(gmina Praszka i gmina Rudniki).Do połowy XV wieku wyróżniano region(łac.)Slesie(Śląsk)z głównym miastem(grodem)Wrocławiem oraz osobno(łac.)Opolie z siedzibą książęcą w Opolu.Przyjęcie określenia Śląsk na wszystkie ziemie wynikało z organizacji kościelnej diecezji wrocławskiej oraz nazewnictwa stosowanego przez królów Czech po przejęciu większości księstw śląskich.Śląsk Opolski to określenie stosowane w polskim piśmiennictwie od połowy lat 20.XX wieku,ale dla zupełnie innego rejonu niż dzisiejsze województwo opolskie,a mianowicie ówczesnej rejencji opolskiej.Wprowadzony przez Ślązaka Piotra Pampucha działacza plebiscytowego i narodowego na Górnym Śląsku.W literaturze turystycznej przyjęto,że opolska część Niziny Śląskiej obejmuje takie regiony jak:Dolina Nysy Kłodzkiej,Płaskowyż Głubczycki,Równina Niemodlińska,Pradolina Wrocławska.Od 1991 r.działa Związek Gmin Śląska Opolskiego z siedzibą w Opolu zrzeszający 33 gminy z województwa opolskiego,który podjął się zadania gromadzenia,przetwarzania i przekazywania informacji w zakresie rozwoju społecznego i gospodarczego,doradztwa,szkoleń i wymiany doświadczeń,promocji gmin.
Historia
Opole było siedzibą książęcą:księstwa opolskiego,księstwa opolsko-raciborskiego,następnie rejencji opolskiej.Podczas II wojny światowej w 1941 r.Niemcy ustanowili stolicę regionu Gau Oberschlesien w Katowicach.Odrębność regionu zachodniego Górnego Śląska podtrzymywały podziały administracyjne w Niemczech(istniejąca w różnych okresach osobna rejencja opolska)oraz utworzenie w Polsce w 1920–1922 województwa śląskiego i ponownie w 1950 r.województwa katowickiego.Istnienie Śląska Opolskiego zostało usankcjonowane także decyzjami władz kościelnych 15 sierpnia 1945 r.prymas kardynał August Hlond wydał postanowienie o ustanowieniu odrębnej Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego ze stolicą w Opolu i wyznaczenie pierwszego administratora ks.Bolesława Kominka,pochodzącego z diecezji katowickiej.Teren diecezji pokrywał się mniej więcej z terenem byłej rejencji opolskiej,natomiast nie pokrywa się z dzisiejszym woj.opolskim.W 1998 r.w czasie prac nad nowym podziałem administracyjnym podział na opolską i katowicką część Górnego Śląska został utrzymany wobec akcji protestacyjnej ludności woj.opolskiego.Okres Republiki Weimarskiej sprzyjał rozwojowi idei samorządu terytorialnego.Przeprowadzane spisy ludności podporządkowane były celom politycznym,spis z 1910 r.wykazał blisko 582 tys.osób podających język polski jako ojczysty i tylko ponad 51 tys.polski i niemiecki(dwujęzyczni).Spis z roku 1925 wykazał już tylko ponad 151 tys.osób podających język polski jako ojczysty i 384 tys.dwujęzycznych.był to wynik polityki germanizacyjnej,presji politycznej,ekonomicznej i administracyjnej.W latach 1921–1928 Śląsk Opolski był stale reprezentowany w pruskim sejmie przez polskich posłów:Józefa Wajdę,Stanisława Sierakowskiego i Czesława Klimasa.