Życie i działalność
Urodził się w rodzinie inteligenckiej.Syn Edwarda i Walerii z Koriersów,uczęszczał do Gimnazjum św.Anny w Krakowie.Studiował w zakresie matematyki i fizyki na wydziale filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1891–1895.Przez kilka lat pracował jako nauczyciel w szkołach w Krakowie i Rzeszowie.W latach 1902–1906 odbył dwie stypendialne podróże do Anglii,Francji,Niemiec i Szwajcarii dla zapoznania się z aktualnymi prądami w nowoczesnej pedagogice i z ruchami reformatorskimi w szkolnictwie średnim.W latach 1909–1914 z własnej inicjatywy pracował w Krakowie na stanowisku inspektora szkolnego Okręgu Krakowskiego,„aby mieć wpływ na podnoszenie szkolnictwa ludowego”.W latach 1911–1914 społecznie podjął dodatkową pracę jako dyrektor Wiejskiego Ogniska Wychowawczego w Prokocimie koło Krakowa.Placówka była prowadzona przez Towarzystwo Szkoły Ludowej.W ośrodku tym przystąpił do realizacji swych założeń programowych,dotyczących konieczności zróżnicowania programu nauki według zainteresowań i uzdolnień uczniów.W latach 1915–1917 na stanowisku inspektora Okręgu Szkolnego przy Komendzie Powiatowej w Lublinie wprowadzał powszechność nauczania w całym Okręgu,zaopatrywał wszystkie szkoły powiatu lubelskiego w poważne biblioteki,w znaczącej części z własnej pensji.Organizował także szkoły polskie na Śląsku Cieszyńskim.Był pracownikiem Rady Sekcji Oświecenia Publicznego Departamentu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Tymczasowej Rady Stanu.W listopadzie 1917 r.przeszedł do pracy w Departamencie Oświaty w administracji Rady Regencyjnej w Warszawie.W listopadzie 1918 r.objął stanowisko szefa sekcji szkolnictwa średniego,następnie podsekretarza stanu w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.W latach 1919–1920 był ministrem tego resortu w rządach Leopolda Skulskiego i Władysława Grabskiego.Przez następne 6 lat był podsekretarzem stanu w tym ministerstwie.Po przewrocie majowym w 1926 r.przeszedł na emeryturę jako niewygodny politycznie.W 1927 r.doprowadził do skutku swe wieloletnie zabiegi o odtworzenie Fundacji Sułkowskich z odzyskaniem jej bazy majątkowej,uczestniczył też w organizowaniu Kuratorium Fundacji.W 1928 r.został przez to Kuratorium powołany na stanowisko dyrektora Gimnazjum i Liceum im.Sułkowskich w Rydzynie.Tu realizował cel swego życia stworzenie doświadczalnego ośrodka nowoczesnej pedagogiki dla polskiego szkolnictwa średniego.Wypracował nowoczesne metody wychowania w szkole średniej,opartego na wysokim poziomie nauki z zamiłowaniem do wybranego zawodu i zainteresowaniem sprawami społecznymi kraju.Metody te zaprezentował w swoich dwu książkach o gimnazjum w Rydzynie.Łopuszański kładł wielki nacisk na wychowanie sportowe w gimnazjum rydzyńskim,bo sam był zażartym sportowcem w swoich młodszych latach.W 1906 r.stworzył klub piłki nożnej uczniów II Wyższej Szkoły Realnej w Krakowie.Klub ten później połączył się z innymi,żeby stworzyć Klub Wisła Kraków.Łopuszański był pierwszym prezesem tego klubu.Był również taternikiem,jednym z pierwszych,którzy wspinali się na Ostry Szczyt w Tatrach w 1903 r.W tym samym roku był członkiem komitetu organizacyjnego nowej Sekcji Turystycznej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego(PTT)w Zakopanem.W 1905 r.był członkiem grupy,która po raz pierwszy weszła na Żabi Szczyt Wyżni.Wybuch II wojny światowej przerwał jego pracę.Lata wojny spędził na wsi w majątku jednego z jego uczniów.Po wojnie nowe władze nie dopuściły Łopuszańskiego do pracy w zawodzie.Początkowo mieszkał w Krakowie,potem przeniósł się do Gliwic,gdzie zmarł w 1955 roku.Zgodnie z ostatnią wolą został pochowany w alei głównej cmentarza parafialnego w Kłodzie koło Rydzyny.Od roku 1899 żoną Tadeusza Łopuszańskiego była Irena Biżańska.Podobnie jak mąż pracowała w Gimnazjum im.Sułkowskich,zajmując się Izbą Chorych.W roku 1946 zginęła w wypadku samochodowym.Byli bezdzietnym małżeństwem.Tadeusz Łopuszański był odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski(2 maja 1923),Złotym Krzyżem Zasługi i francuską Legią Honorową.
Napisał wiele artykułów,które ukazały się w pismach pedagogicznych w latach 1906–1939,a także książki:
- "Rydzyna.Dziesięć lat działalności Fundacji Sułkowskich.1937"reprint w Warszawie 2001 r.
- "Szkoła doświadczalna.Trzechlecie 1936–1939"reprint w Warszawie 2001 r.
- "Tezy.Od pedagogiki narodowej do pedagogiki europejskiej".Pisane przez Łopuszańskiego podczas i po wojnie wydane staraniem Fundacji im.Łopuszańskiego w Warszawie w 2000 r.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz