Mieczysław Chorąży

Mieczysław Rajmund Chorąży(ur.31 sierpnia 1925 w Janówce)polski lekarz,onkolog,profesor,doktor honoris causa dwóch polskich uczelni,członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk i członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności,wieloletni kierownik Zakładu Biologii Nowotworów w Centrum Onkologii w Gliwicach,oddziale Instytutu im.Marii Skłodowskiej-Curie.

Życiorys
Urodził się w Janówce niedaleko Białej Podlaskiej w rodzinie chłopskiej.Rozpoczął naukę w gimnazjum w Białej Podlaskiej,przerwaną II wojną światową.Edukację kontynuował w Warszawie na tajnych kompletach.W 1944 r.w liceum im.Adama Mickiewicza w Warszawie zdał maturę.W czasie wojny działał w konspiracji jako żołnierz Armii Krajowej,ukończył Szkołę Podchorążych.Uczestniczył w powstaniu warszawskim,w czasie działań wojennych był dwukrotnie ranny.Po upadku Powstania Warszawskiego internowany jako jeniec wojenny do stalagu XIA w Altengrabow w Niemczech.Po powrocie w 1945 r.podjął studia w Akademii Medycznej w Warszawie,ukończone w 1951 r.Po studiach przeniesiony służbowo do Gliwic,do Zakładu Biologii Nowotworów w Państwowym Instytucie Przeciwrakowym(obecnie Oddział Instytutu im.Marii Skłodowskiej-Curie).Podjął pracę pod kierunkiem profesora Kazimierza Duxa i w 1958 r.obronił doktorat z nauk medycznych.Przechodził kolejne stopnie awansu w Centrum,asystenta,adiunkta i wreszcie profesora.W 1958 r.został p.o.kierownika Zakładu Biologii Nowotworów,a od 1963 r.aż do 1995 r.pełnił funkcję kierownika tego Zakładu.Jako stypendysta Fundacji Rockefellera w latach 1959–1963 odbywał staże w Stanach Zjednoczonych,najpierw na Uniwersytecie Wisconsin-Madison,a następnie w Centrum Badań Raka w Nowym Jorku.W 1961 r.uzyskał habilitację na Akademii Medycznej w Katowicach.W latach 1973–1991 był jednym z pełnomocników dyrektora Instytutu do spraw rozbudowy Centrum Onkologii Instytutu im.Marii Skłodowskiej-Curie,Oddziału w Gliwicach.Obecnie zatrudniony w Centrum w niepełnym wymiarze godzin jako"starszy specjalista".
Dorobek naukowy i zawodowy
Jest autorem wielu publikacji z zakresu biologii nowotworów,między innymi wydanej w 1973 r.wspólnie z Kazimierzem Duxem książki pt."Wstęp do biologii nowotworów".Oprócz tego opublikował ponad 120 artykułów i monografii,w dużej części anglojęzycznych.Był jednym z pionierów badań nad mutagenezą środowiskową oraz epidemiologią molekularną.Współpracował od 1993 r.z National Cancer Institute z Bethesda w USA,prowadząc prace nad genetyką raka płuc.Jest promotorem 18 zakończonych przewodów doktorskich.Pięciu spośród jego doktorantów otrzymało tytuł profesora.Od 1971 r.jest członkiem korespondentem,a od 1986 r.członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk.Od 1995 r.jest również członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności.Członek wielu rad naukowych instytutów badawczych,między innymi Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu,a także członek wielu towarzystw naukowych,w tym Polskiego Towarzystwa Onkologicznego,którego był prezesem,Polskiego Towarzystwa Zwalczania Raka oraz członek honorowy Hungarian Oncological Society.
Wyróżnienia i odznaczenia
Laureat wielu nagród i odznaczeń.Doktor honoris causa Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku oraz Śląskiej Akademii Medycznej.Za działalność w czasie wojny odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych,Krzyżem Armii Krajowej i Warszawskim Krzyżem Powstańczym.Kawaler wielu odznaczeń państwowych,Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą,Krzyża Oficerskiego i Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski,a także Złotego i Srebrnego z Mieczami Krzyża Zasługi.W 2012 r.otrzymał tytuł honorowego obywatela Białej Podlaskiej.