Bogusław Nizieński

Bogusław Kazimierz Nizieński(ur.2 marca 1928 w Wilnie)polski prawnik,sędzia,w latach 1999–2004 Rzecznik Interesu Publicznego.Kawaler Orderu Orła Białego.

Życiorys
Urodził się w Wilnie.Jego rodzicami byli ppłk Kazimierz Nizieński(1892-1952,legionista,oficer Wojska Polskiego II RP) i Wanda Nizieńska;po 1945 r.oboje byli prześladowani i więzieni przez władze komunistyczne PRL(ojciec zmarł w 1952 r.krótko po wyjściu z zakładu karnego we Wronkach,matka była dwukrotnie więziona).W czasie II wojny światowej w ramach tajnego nauczania ukończył szkołę podstawową i gimnazjum,jako 16-latek walczył w szeregach Armii Krajowej pod pseudonimem„Sokół”,był łącznikiem komendanta obwodu AK.W szeregach plutonu Władysława Koby uczestniczył w bitwach pod Szówskiem oraz pełnił funkcję łącznika w pięciodniowej bitwie o Jarosław.W trakcie wojny należał do Narodowej Organizacji Wojskowej(NOW).Po wojnie zdał maturę.Za radą ojca podjął i ukończył studia prawa i politologii na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego z najwyższymi ocenami.Podczas studiów działał w Zrzeszeniu„Wolność i Niezawisłość”(WiN).Przez siedem lat pracował jako urzędnik w Akademickim Związku Sportowym(AZS)w Krakowie.Czynnie uprawiał sport(piłkę nożną i hokej na lodzie na pozycji bramkarza).Po odwilży gomułkowskiej w latach 1957-1959 odbył aplikację sędziowską ukończoną z wynikiem bardzo dobrym,odmówił wstąpienia do PZPR,po czym przez 2,5 roku był asesorem.Następnie został sędzią powiatowym,następnie wojewódzkim(1964 r.)orzekał w w wydziałach karnych sprawach kryminalnych.W latach 1971–1981 pracował w Ministerstwie Sprawiedliwości w departamencie nadzoru sądowego.Wraz z Adamem Strzemboszem organizował w ministerstwie struktury„Solidarności”,działając na stanowisku wiceprzewodniczącego Komisji Zakładowej.Uczestnik prac Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności.Jest autorem publikacji pt.Orzekanie i wykonywanie kary ograniczenia wolności(wraz z Czesławem Łukaszewiczem i Wiesławem Wychowskim)wydanej w Wydawnictwie Prawniczym w 1980 r.Po 1981 r.zmuszony do odejścia z ministerstwa,przeniesiony do Wydziału Karno-Rewizyjnego Sądu Wojewódzkiego w Warszawie.W 1985 r.zrzekł się stanowiska sędziego i przeszedł do pracy w prywatnej firmie"Unikum"na stanowisko radcy prawnego.Po 1989 r.krótkotrwale pełnił urząd Pełnomocnika Ministra Sprawiedliwości ds.Reformy Wymiaru Sprawiedliwości.Od lipca 1990 r.był sędzią Sądu Najwyższego,zasiadał w Izbie Karnej(przewodniczący Wydziału II).Przeszedł w stan spoczynku w 1998 r.16 października 1998 został powołany na nowo utworzone stanowisko ds.lustracji Rzecznika Interesu Publicznego.Nominacji dokonał Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Adam Strzembosz w ostatnim dniu swojego urzędowania.Funkcję Rzecznika Interesu Publicznego objął 1 stycznia 1999 i pełnił ją przez 6-letnią kadencję do 31 grudnia 2004(został zastąpiony przez Włodzimierza Olszewskiego).Następnie przeszedł na emeryturę.Publikował artykuły o tematyce historyczno-wspomnieniowej w czasopismach„Jarosławski Kwartalnik Armii Krajowej”,„Rocznik Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia”.Podjął działalność w Towarzystwie Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej,wiele lat był prezesem oddziału TMWiZM w Warszawie.Od 16 stycznia 2010 członek Zarządu Głównego Związku Piłsudczyków.Został członkiem Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia oddziału warszawskiego.30 marca 2016 został powołany przez marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego w skład Zespołu Ekspertów do Spraw problematyki Trybunału Konstytucyjnego,który otrzymał za zadanie podjęcie kwestii powodujących zaistniały w 2015 r.kryzys wokół TK(zespół złożył raport 1 sierpnia 2016).Żonaty,ma syna.
Lista Nizieńskiego
Odchodząc z urzędu,pozostawił zestawienie osób,które zarejestrowane były przez SB jako tajni współpracownicy,lecz co do których nie zachowały się w archiwum IPN-u materiały operacyjne,będące dowodem w procesie lustracji przed sądem lustracyjnym w świetle obowiązującej poprzednio ustawy lustracyjnej(tzw."lista Nizieńskiego").Na liście znajduje się ponad 550 osób:335 adwokatów,81 sędziów,47 posłów,43 ludzi mediów,16 ministrów i wiceministrów,13 prokuratorów,12 wojewodów i wicewojewodów,8 dyrektorów generalnych urzędów państwowych,6 senatorów oraz 2 przedstawicieli Kancelarii Prezydenta(8 innych).
Odznaczenia,wyróżnienia i upamiętnienie
W 1991 r.został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.W 1998 r.za wybitne zasługi na rzecz wymiaru sprawiedliwości,prezydent Aleksander Kwaśniewski odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.11 listopada 2008,w uznaniu znamienitych zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej,a w szczególności dla przemian demokratycznych i wolnej Polski,za działalność państwową i publiczną został odznaczony przez Prezydenta Lecha Kaczyńskiego Orderem Orła Białego,a następnie został powołany do Kapituły tego orderu.Zrezygnował z członkostwa w niej w 2010 r.protestując przeciwko odznaczeniu przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Orderem Orła Białego m.in.Adama Michnika.Został honorowym obywatelem Jarosławia w 2009 r.Otrzymał tytuł„Człowiek Roku”przyznawany przez„Gazetę Polską”oraz Nagrodę Grzegorza I Wielkiego za rok 2015,przyznaną przez czasopismo„Niezależna Gazeta Polska Nowe Państwo”.W 2013 r.Alina Czerniakowska stworzyła film dokumentalny poświęcony osobie Bogusława Nizieńskiego.