Kapela Rorantystów

Męski zespół wokalny ufundowany przez króla Zygmunta I Starego w 1540 r. i działający w Katedrze na Wawelu od 1543 do ok.1794 roku.
Historia
Był to średniej wielkości zespół męski,złożony wyłącznie z duchownych polskiego pochodzenia i zobowiązanych poza normalnymi zadaniami kapłańskimi do wykonywania obowiązków muzycznych.Rorantyści zamieszkali w Domu Katedralnym,a dochody na ich utrzymanie płynęły z żup wielickich i bocheńskich,cła krakowskiego i dziesięcin z podkrakowskich wsi.Zespół liczył 9 właściwych członków(ustanawianych przez biskupa)oraz kleryka i kierowany był przez prepozyta(przełożonego).Z czasem do tego składu dołączyło kilku zastępców,zwanych substytutami.Pierwszym przełożonym kapeli był Mikołaj z Poznania.Rorantyści śpiewali głównie w Kaplicy Zygmuntowskiej,a do ich obowiązków należało codzienne wykonywanie śpiewów we mszy świętej roratniej oraz w czasie większych świąt kościelnych.Repertuar zespołu był bardzo ambitny,śpiewali bowiem wielogłosowe utwory na 4-5 głosów równych a cappella,zarówno kompozytorów polskich,jak i obcych,wśród nich Palestriny,Orlando di Lasso,Certona i Goudimela.Zarówno skład jak i repertuar zespołu można odtworzyć na podstawie zachowanych dokumentów i rękopisów nutowych przechowywanych w Katedrze na Wawelu.W XVII w.poziom zespołu zaczął podupadać wskutek powstania konkurencyjnej wokalno-instrumentalnej kapeli katedralnej,lepiej odpowiadającej gustom epoki baroku.W 1794 r.zaprzestano finansować kapelę rorantystów,co spowodowało jej likwidację.Mimo to pamięć o polskiej kapeli była w porozbiorowej,patriotycznie nastawionej Polsce żywa.W 1819 roku Karol Kurpiński opublikował rozprawę Wiadomości o kompozytorach polskich...będącą najwcześniejszym przekazem dziejów kapeli.