piątek, 21 października 2016

Zygmunt Celichowski

Ur.12 sierpnia 1845 we Wronkach,zm.26 stycznia 1923 w Kórniku polski działacz społeczny,bibliotekarz,historyk,wydawca.

Biografia
Był synem Antoniego,pedagoga,autora podręczników szkolnych i Emilii z Jezierskich.Już jako uczeń poznańskiego Gimnazjum św.Marii Magdaleny działał w tajnych związkach narodowych,co przypłacił niedługim pobytem w więzieniu.We Wrocławiu(potem w Berlinie)studiował prawo,filologię i historię,w 1870 r.obronił doktorat w Lipsku.Od 1869 r.był sekretarzem Jana Działyńskiego,później jego pełnomocnikiem i zarządcą Biblioteki Kórnickiej.Prowadził prace nad porządkowaniem zbiorów,dbał o powiększanie zbiorów(zwłaszcza o rękopisy i dawne druki),udostępniał materiały historykom.Po przejęciu firmy wydawniczej Jana Konstantego Żupańskiego(1887 r.)rozwinął produkcję wydawniczą Biblioteki Kórnickiej.Prowadził przez wiele lat starania o utworzenie specjalnego pisma historyczno-literackiego dla Wielkopolski.Wygłaszał odczyty,publikował artykuły,działał w stowarzyszeniach.Był czynnym członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk,przewodniczącym Wydziału Historyczno-Literackiego,redaktorem"Roczników PTPN",wreszcie prezesem Towarzystwa(1917-1919);w 1917 r.otrzymał członkostwo honorowe.Był także członkiem korespondentem PAU(1903 r.)potem członkiem zwyczajnym(1920 r.)Uniwersytet Poznański nadał mu tytuł honorowego profesora(1922 r.)Celichowski działał ponadto m.in.w kółkach rolniczych,Towarzystwie Szerzenia Wstrzemięźliwości,Towarzystwie Czytelni Ludowych,Radzie Narodowej,władzach Polskiego Banku Handlowego.Kontynuował wydawanie serii Acta Tomiciana(w latach 1876-1919 ukazały się tomy 9-13).Opublikował wiele prac z zakresu bibliografii,historii i historii literatury,m.in.na łamach prowadzonych przez siebie czasopism"Kórniczanin" i "Pobudka do Szerzenia Wstrzemięźliwości";pisał także do"Gazety Toruńskiej","Dziennika Poznańskiego","Lecha","Warty".Z małżeństwa z Zofią z Ziemnych(od 1873 r.)miał pięcioro dzieci córki Halinę i Jadwigę oraz synów Kazimierza(chemika),Witolda(adwokata,wojewodę poznańskiego) i Stanisława(adwokata,działacza Stronnictwa Narodowego,wiceministra w rządzie londyńskim).
Wybrane prace
  • Marchołt,Poznań 1876 r.
  • O działach majątkowych z tekstem i objaśnieniami Śląskiej ordynacji ziemskiej,Poznań 1885 r.
  • Kawiarnie ludowe,Poznań 1890 r.
  • Znaczenie i rozwój przemysłu domowego i handlu ludowego:odczyt dr.Z.Celichowskiego na Zjeździe Przemysłowców w Poznaniu dnia 14 lipca 1895,Poznań 1895 r.
  • Poglądy cudzoziemców na sprawę polską,Poznań 1900 r.
  • Ogród zamkowy w Kórniku,Poznań 1906 r.
Odznaczenia
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski(2 maja 1922)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz