Tadeusz Chrostowski

Ur.25 września 1878 w Kamionce na terenie współczesnego województwa podlaskiego,zm.4 kwietnia 1923 w Pinheirinhos polski ornitolog i podróżnik.

Życie
Tadeusz Chrostowski był studentem Wydziału Matematyczno-Fizycznego Uniwersytetu Moskiewskiego.Studiów nie ukończył,ponieważ za swoją działalność rewolucyjną został aresztowany i zesłany na trzy lata na Syberię.Po odbyciu kary brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej jako oficer armii rosyjskiej i dowódca kompanii na froncie w Mandżurii.W 1907 roku powrócił do kraju,gdzie rozpoczął przygotowania do wyprawy na kontynent południowoamerykański.W jego planach było osiedlenie się w Paranie w Brazylii i założenie pasiek oraz sprzedaż miodu,co miało dać mu utrzymanie.
I wyprawa amerykańska
W roku 1910 popłynął do Brazylii i zamieszkał na pustkowiu nad rzeką Iguaçu.Swoje plany zrealizował,lecz nie przyniosły mu one oczekiwanych funduszy,a w dodatku praca przy pasiekach i poletkach zabierała mu czas,który chciał spożytkować na przeprowadzanie badań i kolekcjonowanie okazów przyrodniczych.Zlikwidował gospodarstwo i wyruszył na trzymiesięczną wędrówkę po obszarze dorzecza rzeki Iguaçu.
II wyprawa amerykańska
W 1911 roku powrócił do kraju,gdzie starał się o fundusze na prawdziwą wyprawę badawczą do Brazylii.Udało mu się znaleźć poparcie u bawarskiego profesora Karla Hellnayra,który przez wstawiennictwo załatwił mu fundusze z Akademii monachijskiej.W roku 1913 Tadeusz Chrostowski ponownie wyjechał do Ameryki Południowej,gdzie zatrzymał się u polskiego osadnika pod Kurytybą.Tam rozpoczął systematyczne badania ornitologiczne,na terenach pomiędzy ujściem Iguaçu a rzeką Parana oraz w lasach nad Rio Negro.W roku 1915,na wieść o wybuchu I wojny światowej powrócił do kraju i został wcielony do armii rosyjskiej.Przez pewien czas pracował w Petersburgu w Muzeum Zoologicznym Rosyjskiej Akademii Umiejętności,a pod koniec roku 1918 osiadł w Polsce.W 1921 roku rozpoczął pracę w Państwowym Muzeum Zoologicznym w Warszawie.
III wyprawa amerykańska
W roku 1921 po raz trzeci wyjechał do Ameryki Południowej,za sprawą funduszy z instytucji państwowych,w towarzystwie Tadeusza Jaczewskiego i Stanisława Boreckiego.Trasa jego podróży miała obejmować Marechal Malet,Guarapuana,górny bieg rzeki Ivai i jej ujście do rzeki Parana,Foz,Iguaçu i ponownie Guarapuava.W trakcie tej wyprawy,w kwietniu 1923 roku,Tadeusz Chrostowski zmarł na malarię(Chrostowski miał słabe serce,bał się przyjmować chininę).Został pochowany na przydrożnym cmentarzyku,w miejscowości Pinheirinhos.
Znaczenie badań
Tadeusz Chrostowski w trakcie swoich wypraw gromadził i przekazywał muzeom w Europie,w tym Polsce i Stanom Zjednoczonym,liczne okazy ptaków brazylijskich,często z nieznanych dotąd gatunków m.in.samce manakinów trójbarwnych(Chiroxiphia pareola).Dzięki jego zapiskom z wypraw,można dowiedzieć się o zainteresowaniach autora nie tylko środowiskiem,ale również plemionami zamieszkującymi badane tereny.Chrostowski wspomina w nich o plemionach znad rzeki Iguaçu i Ivai,zwanych Are(Ivapare),które wchodziły w skład większej grupy plemion Caingua lub Cainguanga oraz Guarani.
Twórczość

• Parana.Wspomnienia z podróży w roku 1914 Tadeusz Chrostowski,Nakładem Księgarni Św Wojciecha,1922 r.