Franciszek Chłapowski

Ur.17 września 1846 w Czerwonej Wsi koło Krzywinia,zm.10 kwietnia 1923 w Żegocinie koło Pleszewa polski lekarz,profesor Uniwersytetu Poznańskiego.Inicjator pierwszej polskiej księgarni oraz pierwszego polskiego przedszkola na Górnym Śląsku.

Życiorys
Wnuk Dezyderego Adama,uczestnika kampanii napoleońskich,generała powstania listopadowego.Ukończył kolegium jezuickie w Metzu i poznańskie Gimnazjum św.Marii Magdaleny.Studiował w Heidelbergu i Berlinie,gdzie w 1868 i 1870 r.uzyskał stopień doktora chirurgii i medycyny.Działał w Towarzystwie Naukowym Akademików Polaków w Berlinie,był w nim współorganizatorem i pierwszym przewodniczącym sekcji medycznej i nauk przyrodniczych.W 1872 r.wyjechał na Górny Śląsk,prowadził praktykę medyczną w Królewskiej Hucie(obecnie Chorzów),gdzie współdziałał z Karolem Miarką i Janem Ligoniem w tworzeniu polskich organizacji,m.in.Kółka Towarzyskiego,zwanego też Kółkiem Katolickim,Kasyna Polskiego.W 1875 r.założył w Bytomiu Czytelnię Polską.W 1877 r.został posłem do sejmu pruskiego.Inicjator pierwszej polskiej księgarni na Górnym Śląsku,założonej w Królewskiej Hucie(obecnie Chorzów)przy obecnej ul.Wolności 62,przez honorowego członka jego Kółka Katolickiego,Idziego Komendzińskiego.Założył także pierwsze na Górnym Śląsku polskie przedszkole,które mieściło się w kamienicy sąsiadującej z jego mieszkaniem.W 1879 roku zajął się dystrybucją tysiąca egzemplarzy elementarza,wydanego dla Górnego Śląska przez Poznańskie Towarzystwo Oświaty Ludowej.W 1884 roku osiadł w Poznaniu.Kierował lekarskim i przyrodniczym wydziałem PTPN oraz współorganizował Muzeum Przyrodnicze tego towarzystwa.W latach 90 XIX wieku był jednym z założycieli Nowin Lekarskich,w których w latach 1898–1899 pełnił funkcję redaktora naczelnego.Współzałożyciel i redaktor„Nowin Lekarskich”.Działacz Towarzystwa św.Wincentego a Paulo,a od 1917 r.członek honorowy Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.W latach 1919–1923 wykładał na Uniwersytecie Poznańskim geologię i paleontologię.Profesor honorowy patologii i terapii szczegółowej chorób wewnętrznych.Opublikował kilkadziesiąt prac naukowych z medycyny,historii medycyny,paleontologii,historii nauk przyrodniczych oraz historii filozofii.Członek honorowy Towarzystwa Lekarskiego w Warszawie,Krakowie,Wilnie i Łodzi oraz Towarzystwa Przyrodników Polskich w Petersburgu,a także Polskiego Towarzystwa Przyrodników im.Mikołaja Kopernika.Członek honorowy Akademii Nauk Lekarskich w Warszawie.Zmarł w Żegocinie koło Pleszewa,ale spoczywa w Poznaniu.Pozostawił po sobie bogate archiwum i zbiory przyrodnicze,które zapoczątkowały Muzeum im.Franciszka Chłapowskiego,utworzone przez Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.Wkrótce też powołano w Poznaniu Towarzystwo Miłośników Przyrody im.Franciszka Chłapowskiego.