Ur.1804 r.w parafii Śmiła w powiecie humańskim na Ukrainie,zm.6 stycznia 1879 w Senigalli we Włoszech polski lekarz,działacz społeczny,rzeczywisty radca stanu.W latach 1862-1869 rektor warszawskiej Szkoły Głównej.Swoją uczynnością zyskał sobie sympatię i miłość polskich studentów.Jego imieniem nazwano powołaną w 1881 r.fundację Kasa im.Józefa Mianowskiego,reaktywowaną w 1991 r.wspierającą pobyty obcokrajowców w Polsce prowadzących badania naukowe(głównie z krajów Europy Środkowej i Wschodniej).
Biografia
Po ukończeniu w 1827 r.studiów medycznych na Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim pracował jako asystent Jędrzeja Śniadeckiego w klinice chorób wewnętrznych. przyjaźnił się z Juliuszem Słowackim.W 1831 r.ożenił się z Aleksandrą,córką profesora Bècu,która zmarła rok później podczas pierwszego porodu.Józef Mianowski na trwałe zapisał się w historii nauki polskiej.Był wykładowcą fizjologii i terapii ogólnej oraz zoofizjologii na weterynarii.Lekarz,od 1838 r.zastępca profesora na Akademii Medyko-Chirurgicznej w Wilnie(pracował tam do 1842 r.)W tym czasie trzykrotnie odznaczany przez cara pierścieniem brylantowym.Przez jakiś czas ukrywał w swojej klinice chorego emisariusza Szymona Konarskiego.W roku 1840 został aresztowany i poddany ciężkiemu śledztwu.Po ponad pół roku wyszedł na wolność i został zrehabilitowany.Trafił do Sankt Petersburga,gdzie objął katedrę psychiatrii w tamtejszej Akademii Medyko-Chirurgicznej,zarządzał również klinika ginekologiczną i dziecięcą.W 1848 r.otrzymał stanowisko nadwornego lekarza córki cara Mikołaja I,Marii Leuchtenbergskiej.Przeszedł na emeryturę w 1860 r.pozostał jednak nadal lekarzem Marii i wielu arystokratycznych rodzin,miał rozliczne kontakty na dworze carskim.W latach 1862-1869 był rektorem warszawskiej Szkoły Głównej,jedynej w owym czasie polskiej uczelni wyższej w zaborze rosyjskim.Swoim rektorskim przemówieniem inauguracyjnym z 25 listopada 1862,w którym przypominał związki Polski z kulturą Zachodu,zyskał sobie ogromną popularność.W okresie powstania styczniowego 1863 r.Mianowski wpierał studentów i chronił przed represjami(wykorzystał w tym celu swoje znajomości wśród rosyjskiego dworu i arystokracji),celowo pomniejszając wobec władz carskich ich udział w powstaniu.Wielu spośród uczestniczących w walkach figurowało na sfałszowanych listach obecności Szkoły.W końcowej fazie powstania i po jego upadku do Szkoły Głównej zapisało się wielu uczestników,zatajając swą powstańczą przeszłość.Dzięki Józefowi Mianowskiemu Szkoła Główna uniknęła represji popowstaniowych i była swoistym azylem dla młodzieży,której udało się wyjść z powstania.W 1868 r.zabiegał o przemianowanie Szkoły Głównej na Uniwersytet Warszawski.Sukces okupiony został jednak rusyfikacją uczelni co spowodowało u Mianowskiego rozgoryczenie i decyzję o opuszczeniu kraju.Przeniósł się do Włoch do Senigalli gdzie wybudował sobie piękną willę.Zamieszkał tam ze swoją drugą żoną,Rosjanką niemieckiego pochodzenia,Nadieżdą Haller,która po śmierci Józefa Mianowskiego wystawiła mu neogotyckie mauzoleum(zniszczone ostrzałem artyleryjskim w 1944 r.a następnie odbudowane na własny koszt przez żołnierzy 2 Korpusu).Józef Mianowski zmarł bezpotomnie.W 1881 r.wychowankowie Szkoły Głównej,czcząc pamięć jej rektora,utworzyli"Kasę pomocy dla osób pracujących na polu naukowym im.dr.med.Józefa Mianowskiego".
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz