Życiorys
Urodziła się w Łodzi w rodzinie żydowskiej,jako córka lekarza i działacza społecznego Aleksandra Margolisa(1887–1939) i Anny z domu Markson(1892–1986).Z bratem Janem(1928–1998)byli pierwowzorem Ali i Olka z Elementarza Mariana Falskiego,zaprzyjaźnionego z rodzicami(ich postaci zostały wprowadzone w wydaniu z lat 30).W czasie II wojny światowej przebywała w warszawskim getcie,gdzie jej matka była lekarką.W tym czasie była uczennicą i pielęgniarką w Żydowskiej Szkole Pielęgniarek prowadzonej przez Lubę Blum-Bielicką.Uczestniczyła w powstaniu w getcie.Podczas powstania warszawskiego była pielęgniarką,odznaczona Krzyżem Walecznych.Po wojnie została lekarzem pediatrą,m.in.w II Klinice Pediatrycznej w Łodzi.Opiekowała się dziećmi chorymi na cukrzycę,założyła także poradnię dla dzieci z chorobami nerek oraz ośrodek leczenia cukrzycy dziecięcej w Rabce.W 1968 r.po wydarzeniach marcowych i rozpętanej kampanii antysemickiej nie pozwolono jej na kontynuację pracy naukowej,odrzucając rozprawę habilitacyjną,dotyczącą teorii typów cukrzycy.Wyjechała wraz z dziećmi do Francji.Zaangażowana w działalność organizacji Lekarze bez Granic.Po 1980 r.gdy organizację opuścił Bernard Kouchner,współtworzyła wraz z nim organizację Lekarze Świata(była także współzałożycielką polskiej sekcji).Pracowała m.in.na statkach-szpitalach,wyławiających na morzu Południowochińskim uciekinierów z komunistycznego Wietnamu(tzw.boat people),a także w szpitalach w Salwadorze,Czadzie,Afganistanie oraz Bośni i Hercegowinie,gdzie podczas wojny domowej współtworzyła m.in.ośrodek wsparcia dla ofiar gwałtów.Współpracowała m.in.z Danielle Mitterrand,żoną prezydenta Francji.Współzałożycielka francusko-polskiego stowarzyszenia SOS Aide aux Malades Polonais(pol.Pomoc Chorym w Polsce),zajmującego się leczeniem za granicą osób nieuleczalnych w Polsce,a także organizowaniem staży profesjonalnych dla polskich lekarzy i pomocą finansową dla polskich szpitali.Była prezesem stowarzyszenia Association Les Cahiers Littéraires,wydającego w okresie paryskim kwartalnik Zeszyty Literackie.Po wybuchu stanu wojennego w Polsce organizowała pomoc dla opozycji demokratycznej.Po 1989 r.założycielka Fundacji Dzieci Niczyje,współzałożycielka Biura Pomocy Inicjatyw Społecznych.6 kwietnia 1998 na wniosek dzieci została Kawalerem Orderu Uśmiechu,który odebrała w Warszawie 6 stycznia 1999.Zmarła w Paryżu.Jest pochowana na cmentarzu ekumenicznym w Bagneux.Jej symboliczny grób znajduje się na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie.Od 2011 r.osobom pomagającym krzywdzonym dzieciom przyznaje się nagrodę im.Aliny Margolis-Edelman.
Książki
- "Cukrzyca u dzieci"(Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich 1964,1969,1973 r.)
- "Ala z elementarza"(wspomnienia;Aneks 1994 r.ISBN 1897962045;wydanie II pt."Tego,co mówili,nie powtórzę...",Siedmioróg 1999 r.ISBN 83-7254-038-1;przekład francuski:Je ne le répéterai pas,je ne veux pas le répéter,Éditions Autrement 1997 r.ISBN 2862607282;przekład niemiecki:Als das Ghetto brannte:eine Jugend in Warschau,Metropol 2000 r.ISBN 3932482336)
- "Zespół dziecka maltretowanego"(I wydanie 1998 r.wydawca Fundacja Dzieci Niczyje,II wydanie 2000 r.,wydawca Fundacja Dzieci Niczyje;ISBN 83-90-4490-1-3)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz