Ratusz w Poznaniu

Renesansowy budynek stojący na poznańskim Starym Rynku,pełniący niegdyś funkcję ratusza.Z wieży ratuszowej codziennie odgrywany jest hejnał Poznania.
Historia
Ratusz w Poznaniu po raz pierwszy pojawił się w dokumentach w 1313 roku jako Domus consulum.Jego budowę zakończono około 1300 r.za panowania Wacława II Czeskiego.Był to jednopiętrowy gotycki budynek wzniesiony na planie kwadratu.Z tego okresu zachowały się piwnice.Rozbudowano go w XV wieku.W 1504-1508 przebudowano wnętrza.Wieżę wzniesiono na przełomie XV i XVI wieku na ówczesnym północno-zachodnim narożniku.W 1536 w mieście wybuchł wielki pożar,który strawił również ratusz.W latach 1540-1542 remontowano budynek,a w szczególności wieżę.Mimo to jej stan nadal groził katastrofą.W 1550 Rada Miejska podpisała umowę na gruntowną przebudowę,połączoną z rozbudową ratusza,z tesyńskim architektem Janem Baptystą di Quadro z Lugano.Prace nad rozbudową trwały do 1560 r.Di Quadro podwyższył budynek o jedną kondygnację,rozbudował w kierunku zachodnim,dodał attykę i trzykondygnacyjną loggię.Podczas tego remontu zamówiono u mistrza ślusarskiego Bartłomieja Wolfa nowy zegar,który posiadał trzy pełne tarcze i jedną pół tarczę oraz„urządzenie błazeńskie,mianowicie koziołki”.Zegar zainstalowano w 1551 r.W 1675 r.piorun uderzył w wieżę,niszcząc ją wraz z zegarem i koziołkami.Odbudowana w 1690 r.wznosiła się na 90 m.Jej hełm zniszczył huragan i burza w 1725.W latach 1781-1784 dzięki staraniom Komisji Dobrego Porządku ratusz poddano gruntownej renowacji.Otrzymał wówczas kształt,który zasadniczo prezentuje dziś.Wieżę zwieńczono klasycystycznym hełmem projektu Bonawentury Solariego,a wykonania Antoniego Höhne.Na szczycie umieszczono białego orła(o wymiarach:rozpiętość skrzydeł 2 m,wysokość 1,8 metra).Na wschodniej elewacji Franciszek Cielecki namalował wizerunki królów z dynastii Jagiellonów,a pod wieżyczką środkową umieszczono kartusz z królewskimi inicjałami SAR(Stanislaus Augustus Rex).Kolejny poważny remont przeprowadzono w latach 1910-1913,kiedy zniszczono renesansowe polichromie,zastępując je czarnym boniowaniem,uznając,że nie przystoją„poważnemu charakterowi miasta północnoniemieckiego”,jednak w 1913 r.na wieżę powróciły koziołki.Podczas walk o Poznań w 1945 r.ratusz poważnie ucierpiał.Wieża zawaliła się aż do czworobocznej gotyckiej podstawy,a wnętrze zostało uszkodzone przez wybuch bomby fosforowej.Renowację przeprowadzono w latach 1945-1954.Przywrócono wówczas renesansowy charakter elewacji,dodając jednak na attyce wśród innych sentencji jeden cytat z Konstytucji PRL.Orzeł,który przetrwał II wojnę światową w ukryciu,powrócił na wieżę w 1947 r.Obecny mechanizm koziołków pochodzi z końca XX wieku(wymieniono go również w 1954).Koziołki bodą się codziennie o godzinie 12.Wygląd jak najbliższy projektowi J.B.di Quadro ze zmianami powstałymi po remoncie Komisji Dobrego Porządku przywrócił remont,który trwał w latach 1992-2002.
Opis elewacji

Ściana frontowa
Fasada zwrócona jest na wschód ku Warcie.Jej charakterystyczna,trójkondygnacyjna loggia jest bogato zdobiona.
Między łukami arkad parteru znajdują się parami kobiece alegorie cnót:

• cierpliwość(patientia)z owcą oraz roztropność(prudentia)z lustrem
• miłość(charitas)z dwojgiem dzieci oraz sprawiedliwość(iustitia)z wagą i mieczem
• wiara(fides)z kielichem i mieczem oraz nadzieja(spes)z kadzielnicą i słońcem
• męstwo(fortitudo)ze złamaną kolumną oraz umiarkowanie(temperantia)przelewająca wodę z dzbana do misy

Ostatnią parę stanowią dwie sławne kobiety starożytności

• Lukrecja(Lucrecia)ze sztyletem wymierzonym we własną pierś oraz Kleopatra(Cleapairi)z wężami oplatającymi ramiona.

Pomiędzy parterem a pierwszym piętrem biegnie fryz z łacińskim tekstem,będącym przestrogą dla sędziów.

Ponad pierwszym piętrem biegnie pas medalionów z wielkimi postaciami starożytności:

• braćmi:Gajuszem Grakchusem i Tyberiuszem Grakchusem
• Brutusem
• Archimedesem
• Witruwiuszem
• Wergiliuszem
• Homerem
• Justynianem Wielkim
• Horacym
• Spartakusem
• Tyranobójcami:Harmodiosem i Aristogejtonem

Attykę zdobi poczet królów z dynastii Jagiellonów od Władysława II Jagiełły i Jadwigi Andegaweńskiej po Zygmunta II Augusta.Na osi symetrii znajduje się wieżyczka z zegarem połączonym z mechanizmem koziołków.Pod nim znajduje się monogram Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Inskrypcje na fasadzie ratusza
W 1999 roku podjęto decyzję o remoncie ratusza.Po remoncie na fasadzie znalazły się m.in.następujące łacińskie inskrypcje(nieco inne inskrypcje niż przed remontem,kiedy to ratusz zdobił np.cytat z Konstytucji PRL).Poniższy spis inskrypcji powstał na podstawie:Jacek Wiesiołowski:Ratusz.Poznań:Wydawnictwo Miejskie,2004/2.ISSN 01373552.

Ściana północna
POLONIA IN POZNANIA PRIMO FIDEM UNDE DICITUR POZNAN QUASI SE RECOGNOSCENS FIDELEM	Polska w Poznaniu najpierw wiarę przyjęła,stąd mówi się„poznan”jako uznający się wiernym
PRIMO CIVITAS POZNANIENSIS EST LOCATA PER ILLUSTRES DUCES ET DOMINOS PRZEMISLAUM ET BOLESLAUM FRATRES UTERINOS ANNO DOMINI MILLESIMO CC QUINQUAGESIMO TERCIO	mowa tutaj o lokacji i książętach lokujących Poznań w 1253 roku
OMNIS POTESTAS A DEO.ITAQUE QUI RESISTIT POTESTATI, DEO ORDINATIONI RESISTIT ET DAMNATIONEM SIBI ACQUIRITI.VIS AUTEM NON TIMERE POTESTATEM,BONUM FAC,SI AUTEM MALUM FECERIS TIME,NON ENIM SINE CAUSA GLADIUM PORTAT	fragmenty Listu św.Pawła do Rzymian 13:1-4:Wszelka zwierzchność jest od Boga.A tak kto się sprzeciwia zwierzchności,bożemu zrządzeniu się sprzeciwia i potępienie wieczne sobie jedna.A chcesz się nie bać zwierzchności,czyń dobrze.Jeśli źle będziesz czynił,bój się.Albowiem nie bez przyczyny miecz nosi.
GRATIAS AGAMUS DOMINO DEO NOSTRO	Dzięki składajmy Panu Bogu naszemu
OPTIMAS CIVITATUM EST QUAE VIRS BONOS HABET	Najlepsze z miast jest to,które posiada dobrych obywateli
TYRANUS FACIT QUOD PLACET, REX QUOD HONESTUM EST	Tyran czyni,co mu się podoba,król to co jest uczciwe
UBI EST TEMMPERATA POTESTAS,IBI REGNUM EST DIUTURNUM	Gdzie umiarkowana władza,królowanie trwa długo
INICIUM SAPIENTIAE TIMOR DOMINI	fragment Księgi Przysłów 9:10:Początkiem mądrości jest strach przed Panem
O FOELICES RESPUBLICAE SI IMPERENT DOCTI AUT SAPIENTIAE STUDEANT ILLARUM RECTORES	O szczęśliwe rzeczpospolite,jeśli byłyby rządzone przez uczonych lub ich rządcy uczyli się mądrości
UBI PRAESES ERIT PHILOSOPHUS,IBIB CIVITAS ERIT FOELIX	Gdzie rządzący byłby filozofem,tam miasto byłoby szczęśliwe
QUOT MORES HOMINUM TOTDEM RESPUBLICA	Jakie obyczaje ludzi,tak rzeczpospolita
NIHIL IN REBUS HUMANIS DIFFILIUS QUAM BENE IMPERE	Nic nie jest trudniejsze w sprawach ludzkich,jak dobrze rządzić
NON BENE PRO TOTO LIBERTAS VENDITUR AURO	Nie jest dobrą rzeczą sprzedawać wolność choćby za całe złoto
Ściana zachodnia
PAX OPTIMA RERUM	Pokój najlepszą z rzeczy
PACEM AMANTES DEUM QUI EST AUTOR PACIS AMANT	Kochający pokój kochają Boga,który jest twórcą pokoju
DULCE BELLUM INEXPERTIS	Słodka wojna niedoświadczonym
QUI DESIDERAT PACEM PRAEPARET BELLUM	Kto pragnie pokoju,niech się gotuje do wojny
FOELIX CIVITAS QUE TEMPORE PACIS BELLA NUTRIT	Szczęśliwe miasto,które w czasie pokoju przygotowuje się do wojny
NISI DOMINUS CUSTODIERIT CIVITATEM FRUSTRA VIGILAT QUI CUSTODIT EAM	fragment Psalmu 127:”Jeżeli Pan miasta nie ustrzeże,strażnik czuwa daremnie”
PAX INIQUSSIMA BELLO IUSTISSIMO PRAEFERENDA	Pokój najbardziej niesprawiedliwy lepszy od wojny najsprawiedliwszej
QUANTO MAIOR EST FORTUNA TANTO MINUS EST SECURA	Im większym szczęściem darzy nas fortuna,tym mniej jest pewne
PRAECIPIS CONSILII COMES EST POENITENTIA	Pochopnej radzie towarzyszem będzie kara
PULCHRITUDO CIVITATIS CONCORDIA	Pięknem miasta jest zgoda
IN CIVITATE CONCORDIA IDEM EST QUOD HARMONIA IN MUSICA	W mieście zgoda jest tym samym,co harmonia w muzyce
SI INCOLE BENE MORATI SUNT,BENE MUNITUM EST OPPIDUM	Jeśli mieszkańcy są dobrych obyczajów,dobrze bronione jest miasto
UT VIRTUS CIVIUM SIC FLOREAT URBIS FORTUNA	Jak cnota mieszczan,tak zakwitnie fortuna miasta
CONCORDIA PARVAE RES CRESUNT,DISCORDIA MAXIME DILABUNTUR	Zgodą wielkie rzeczy wzrastają,niezgodą największe przepadają
QUOD COMMODAVIT FORTUNA TOLLET,QUOD MUTUAVIT FORTUNA REPETIT	Czego użyczyła fortuna,odbierze,co odmieniła fortuna,powróci
QUOD PARAVERIT VIRTUS RETINEBIS,INVIDIAM VIRTUTE SUPERA	Co zgotowała cnota,odzyskasz,zawiść cnotą przewyższaj
ANTIDOTUM VITAE PATIENTA	Lekarstwem na życie jest cierpliwość
Ściana południowa
VERACI CREDITUR ET MENTIENI,MENDACI NON CREDITUR ET IURATO	Prawdomównemu wierzy się i gdy kłamie,temu który zmyśla,nie uwierzą nawet pod przysięgą
SI AD NATURAM VIVES,NUNQUAM ERIS PAUPER,SI AD OPINIONEM NUNQUAM ERIS DIVES.NATURA ENIM EXIGUUM DESIDERAT,OPINIO AUTEM IMMENSUM	Jeśli zgodnie z naturą żyjesz,nigdy nie będziesz ubogi,jeśli dla sławy,nigdy nie będziesz bogaty.Natura bowiem niewiele wymaga,sława zaś nieskończenie wiele.
ILLAM SENEX RETINEBO FIDEM IN QUA PUER SUM NUTAS	Tę w swej starości utrzymam wiarę,w jakiej się jako chłopiec narodziłem
SENECTUS LAUDABILIS DUOBUS QUASI SCIPIONIBUS NITITUR:RECORDATIONS VITAE HONESTAE ANTEACTAE ET SPE VITAE MELIORIS	Chwalebna starość opiera się na dwóch niejako podporach:świadomości przeżytego dobrego życia i nadziei na lepsze życie
SAPIENTIA VITAE CUSTOS,ORNATUS VITAE TEMPERANTIA,AMICOS FECIT BNEVOLENTA,FUNDAMENUTM FAMAE IUSTITIA	Mądrość strażniczką życia,ozdobą życia umiarkowanie,przyjaciół przysparza życzliwość,fundamentem sławy sprawiedliwość
NON SAPIAS PLUS QUAM NECESSE EST	Nie rozmyślaj więcej niż to jest konieczne
BONORUM LABORUM FRUCTUS GLORIOSUS	Dobrych prac owoc jest chwalebny
MORS ET TEMPUS VORANT OMNIA	Śmierć i czas pochłaniają wszystko
AERIS ALIENI COMES MISERIA	Towarzyszem obcego nieba nieszczęście
Ściana wschodnia
DE MANY CALVMNIANTIS ADVNAM PVPILVM VII VAM NOLITE CONTRISTARE.NEC POTENTIA TVRPITER NEC METV	Czyńcie sąd i sprawiedliwość siłą uciśnionego i uwalniajcie z ręki oskarżanych.Przybysza źrenicami nie zasmucajcie.Ani władzą,ani strachem,ani okrucieństwem nie sprawujcie właściwego sądu.

Opis wnętrz
Wnętrze ratusza zajmuje obecnie Muzeum Historii Miasta Poznania,będące oddziałem poznańskiego Muzeum Narodowego.
Piwnice
Powstały na przełomie XIII i XIV wieku.Pierwotnie było to jedno pomieszczenie o sklepieniu krzyżowo-żebrowym,wspartym na jednej,stojącej na środku kolumnie.Obecnie podzielone na cztery sale.W zwornikach znajdują się herb Poznania(skrzyżowane klucze) i biały lew z podwójnym ogonem w postawie bojowej herb Czech,pochodzący z czasów Wacława II.Do XVII wieku izba pełniła funkcję magazynu kupieckiego,później(w XVII i XVIII wieku)znajdowało się tu więzienie z salą tortur,a w XIX wieku były to pomieszczenia restauracji.Do 1997 używane dotychczas muzeum piwnice,obecnie są w remoncie.
Parter
Izby na parterze powstały pierwotnie w stylu gotyckim,zostały przebudowane w stylu renesansowym przez G.B.di Quadro,jedynie w jednej zachowało się pierwotne sklepienie.Architekt dobudował również dwie izby ze sklepieniami lunetowymi.Pierwotnie mieściło się tu między innymi miejskie archiwum.
Pierwsze piętro
Pierwsze piętro stanowiło zawsze najbardziej reprezentacyjny poziom ratusza.To tu mieściła się siedziba władz miejskich.Mieszczą się na nim najwspanialsze pomieszczenia ratusza.
Wielka Sień

Nazywana również Salą Wielką renesansowa sala,dzieło Jana Baptysty di Quadro.Pierwotnie służyła jako miejsce obrad sądu miejskiego w sprawach zagrożonych najwyższymi wyrokami,głównie kryminalnymi.Nad wejściem do niej znajduje się fragment z Polityki Arystotelesa:Rada niewiasty jest ułomna,chłopca zaś niedoskonała,dopiero starość jest w radach pożyteczna,od strony Sali zaś widnieje cytat z psalmu 3:Usta sprawiedliwego głoszą mądrość i język jego głosi co słuszne.W Sali zachowało się oryginalne sklepienie żaglaste z lunetami,wsparte na dwóch filarach i konsolach przyściennych.Kasetony oraz piaskowcowe filary pokrywa ornament(na suficie jest to sgraffito).
W kasetonach w północnej części sali znajdują się polichromowane stiukowe dekoracje przedstawiające:

• Herkulesa i Samsona symbole siły
• Dawida w walce z Goliatem symbol odwagi
• Marka Kurcjusza symbol poświęcenia za kraj

Na niższych kasetonach znajdują się herby:

• herb Polski
• herb Litwy
• herb Sforzów(królowej Bony)
• herb Habsburgów(Katarzyny Habsburżanki)
• herb Poznania
• aniołek trzymający tabliczkę z datą ukończenia prac 1555

Znaleźć tu można także podpisy artystów.Obok herbu Poznania widać narzędzia artysty,w tym dłuto i młotek oraz inicjały H.W.zaś pod herbem Sforzów znajduje się gmerk di Quaro.Opracowanie ideologiczne tych ozdób przypisuje się Józefowi Strusiowi lub Kasprowi Goskiemu.W części południowej widnieją postaci zwierząt,zarówno realnych(słoń,lew,lampart,orzeł,nosorożec),jak też mitycznych(gryf,pegaz)oraz postaci bóstw symbolizujących ciała niebieskie:Słońce,Lunę(Księżyc),Merkurego,Wenus,Marsa,Jupitera(Jowisza) i Saturna.Układ tych postaci odzwierciedla układ ptolomejski.
Ponadto w kasetonach w kształcie krzyży znajdują się głowy:

• Mojżesza symbol Starego Testamentu
• Jezusa Chrystusa symbol Nowego Testamentu

Przy tej ostatniej znajduje się kolejny gmerk.Na ścianie zachodniej znajdują się dwa portale z 1508 roku,które łączą w sobie cechy zarówno gotyku,jak i renesansu.Na obitych pozłacaną blachą drzwiach wyciśnięte są herby Czech,które być może pochodzą jeszcze z czasów Wacława II.Wśród eksponatów uwagę zwracają wenecki globus z 1688 roku oraz popiersia rzymskich cesarzy z III i IV wieku wykopane we Włoszech w XVIII wieku.W sali tej odbywają się koncerty,a także udzielane są specjalnie uroczyste śluby.
Sala Królewska

Niegdyś równie bogato zdobiona jak Wielka Sień służyła jako miejsce obrad rady miejskiej,jednak została zniszczona podczas II wojny światowej.Odrestaurowano ją w 1954 roku.Do dnia dzisiejszego ocalał renesansowy kominek wykonany w piaskowcu z 1541 roku,w którym zamiast polan obejrzeć można kamienne kule armatnie.Pochodzi on jednak nie z ratusza,lecz z budynku Wagi Miejskiej,skąd przeniesiono go w końcu XIX wieku podczas rozbiórki wagi.Z 1536 roku pochodzi zaś portal,przeniesiony tu z kamienicy Stary Rynek 87.Nazwę swą sala zawdzięcza zdobiącym ją niegdyś portretom królów,obecne portrety pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego.
Sala Sądowa

W przeszłości służyła jako miejsce rozpatrywania mniejszych spraw sądowych.Zachowała ona pochodzące z renesansowej przebudowy sklepienie lustrzane.Zdobią je polichromie powstałe począwszy od drugiej połowy XVI wieku po pierwszą połowę XIX.Najstarsze jest przedstawienie Bolesława Pobożnego,a najmłodsze Przemysła I znajdujące się na osi sali.
Na ścianie północnej znajdują się alegorie kontynentów:

• Azja 2 poł.XVII wieku kobieta z kadzidłem i głową lwa
• Afryka XVIII wiek kobieta z sokołem
• Europa XVIII wiek postać z głową konia
• Ameryka 1621 roku Indianin w pióropuszu

Do przeszłości sali nawiązuje obraz na ścianie(na prawo od wejścia)Aeropagus Maioris Poloniae,przedstawiający alegorię Sądu Ziemskiego z roku 1726,pędzla Wacława Graffa.Pod oknami na wprost wejścia posąg Stanisława Augusta Poniatowskiego dłuta Augustyna Schöpsa wystawiony„za doznane łaski”,z 1783 roku. Drugie piętro
Pierwotnie pełniło funkcje gospodarcze.Po zniszczeniach II wojny światowej odbudowano je,przystosowując do funkcji wystawienniczych.Stropy wzorowano na tych z kamienic przy Starym Rynku.
Orzeł z wieży ratusza

Po raz pierwszy na wieży orzeł pojawił w latach 1690-1692.Współczesny orzeł został umieszczony na szczycie ratusza 19 lipca 1783.Ma 180 cm wysokości,a jego skrzydła mają 2 metry rozpiętości.Składa się z dwóch części miedzianej blachy,która jest nitowana.Wnętrze wypełniają puszki i monety oraz pamiątki.Zostały one tam włożone podczas powstania orła,oraz podczas jego konserwacji w 1783,1911 i 1947.Posiada również zachowane wcześniejsze części wieży zegarowej,które ocalały po katastrofie z 1725.Został wykonany przez kotlarza Konrada Markusa za 100 złotych polskich.Orzeł oryginalnie był pomalowany na biało i na piersiach miał herby Ciołek i Rzeczypospolitej.Podczas konserwacji w 1911 Niemcy umieścili nad orłem drewnianą złoconą koronę cesarską.Została ona usunięta 1 maja 1919 przez trzech mieszkańców Poznania.21 września 1939 orzeł został usunięty przez Niemców.Umieszczono go najpierw w Ratuszu,następnie przy ul.Artyleryjskiej.Stamtąd został przetransportowany na Cytadelę celem wywiezienia do Muzeum Wojskowego w Berlinie.W wyniku niewyjaśnionych okoliczności orzeł znalazł się z powrotem na ul.Artyleryjskiej.Władze niemieckie nie były pewne w którym muzeum(w poznańskim czy berlińskim)powinien znajdować się orzeł.Ostatecznie,1 czerwca 1940,został przekazany do Muzeum Miejskiego w Poznaniu,gdzie polscy pracownicy zawinęli go w papier i przechowywali wśród obrazów przeznaczonych na wywiezienie.8 grudnia 1942 nadburmistrz Poznania nakazał przetransportować orła do wieży Ratusza.1 czerwca 1944,wraz z obrazami z Muzeum Miejskiego,orzeł został przeniesiony do Archiwum Miejskiego przy ul.Szewskiej 10.
Legendy związane z ratuszem
Legenda o koziołkach
Gdy mistrz ślusarski Bartłomiej ukończył swój zegar i miał go zaprezentować radzie miasta oraz wojewodzie,którego również zainteresowała ta uroczystość,miano jakoby wydać ucztę ku czci możnych panów.Podczas przygotowań do uczty nieuważny kuchcik spalił sarnią pieczeń,a nie chcąc,aby błąd wyszedł na jaw,ukradł na podmiejskiej łące dwa młode koziołki.Nie udało mu się jednak sprawy zatuszować,gdyż koziołki uciekły z kuchni i wbiegły na ratuszową wieżę.Ku uciesze gości zaczęły trykać się rogami(według jednej z wersji zwróciły uwagę zgromadzonych na malutki pożar,od którego mogło spłonąć miasto).Rozbawiony wojewoda darował winę kuchcikowi,koziołkom życie,a mistrzowi Bartłomiejowi nakazał dołączyć do mechanizmu owo„urządzenie błazeńskie”.
Legenda o Królu Kruków
Pewnego dnia Bolko,syn trębacza z wieży ratuszowej,znalazł kruka z przestrzelonym skrzydłem.Chłopak ulitował się nad nim i wziął go do siebie,gdzie go pielęgnował.Pewnej nocy chłopca obudził karzełek w koronie i purpurowym płaszczu.Podziękował za okazaną dobroć i dał chłopcu małą złotą trąbkę,mówiąc,że ma jej użyć w razie niebezpieczeństwa.Po tych słowach zmienił się w kruka i odleciał.Kilka lat później,gdy Bolko zastąpił ojca na stanowisku ratuszowego trębacza,Poznań został zaatakowany przez obcą armię.Gdy napastnicy wdzierali się już na mury,młodzieniec przypomniał sobie o prezencie Króla Kruków.Wbiegł na wieżę ratusza i zaczął grać.Na horyzoncie zaczęły zbierać się czarne chmury,rosły z sekundy na sekundę,w pewnym momencie spostrzegł,że to nie chmury,lecz olbrzymie stada kruków,które spadły na atakującą armię,zmuszając ją do ucieczki.Cudowna trąbka zaginęła,gdyż Bolko upuścił ją z przerażenia,lecz pozostał hejnał.Należy tu również dodać,że wszystkie poznańskie jednostki lotnictwa w swoich znakach mają kruka.
Ciekawostki

• Ratusz w Poznaniu jako jeden z nielicznych tego typu obiektów na świecie nie udostępnia swoich balkonów ani wieży widokowej turystom.
• Ratusz w Poznaniu nie przynależy do miasta Poznania.Formalnie zarządza nim Muzeum Narodowe w Poznaniu.