Łaszczów

(1549-78 Prawda)miasto w Polsce położone w województwie lubelskim,w powiecie tomaszowskim,w gminie Łaszczów.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.Miejscowość jest siedzibą miejsko-wiejskiej gminy Łaszczów.W latach 1549-1870 Łaszczów posiadał już prawa miejskie,jednak zostały mu one odebrane.Prawa te przywrócono 1 stycznia 2010.
Historia

Początki Łaszczowa sięgają połowy XVI wieku,kiedy to dokumentem wydanym w 1549 r.(dokładnie we wtorek 22 stycznia,po św.Agnieszce)w Piotrkowie Trybunalskim król Zygmunt August,przez wzgląd na wierną służbę Aleksandra Łaszcza z Tuczap,podkomorzego bełskiego i starosty horodelskiego,zezwolił mu na zamianę jego wsi dziedzicznej Domaniż na miasto o nazwie Prawda(od herbu Prawdzic,którym pieczętowała się rodzina Łaszczów).Miasto to powstało istotnie,ale nie w samym Domaniżu,który nie przestał istnieć,lecz na gruntach do tej wsi należących.Nie jest pewne,czy nadana nowemu miastu nazwa była używana.Jeśli tak,to nie utrzymała się długo.Już w roku 1578 miasto to nosiło nazwę Łaszczów(od nazwiska jego właścicieli) i posiadało prawo magdeburskie.Na przełomie XVI-XVII wieku miasto było ważnym ośrodkiem polskiej reformacji.W Łaszczowie istniał zbór ariański oraz drukarnia,która swoją działalność prowadziła do 1603 roku.W tym także roku,za sprawą starań Piotra Gorajskiego,miasteczko otrzymało przywilej do organizowania jarmarków i targów.W XVII wieku rozwój miasta był hamowany przez przemarsz wrogich wojsk oraz pożary.W 1702 r.miasto zostało spalone przez Szwedów pod dowództwem gen.Sztenboka.W 1745 r.ówczesny właściciel miasta Józef Łaszcz rozpoczął w miasteczku budowę kościoła i kolegium dla zakonu jezuitów.W 1754 r.miasto nawiedził pożar,który poczynił ogromne straty.Wówczas to ówczesny właściciel Franciszek Salezy Potocki nakazał mieszkańcom budowę budynków murowanych zamiast drewnianych.Istniała tutaj duża społeczność żydowska.Żydzi stali się mieszkańcami tego miasteczka dopiero w połowie XVII w.Szybko jednak nastąpiły zmiany w strukturze demograficznej miejscowości.W 1897 roku Żydzi stanowili aż 90,3% mieszkańców.Tak duży ich udział utrzymał się do II wojny światowej.W miasteczku możemy obecnie zobaczyć resztki budynków należących do żydowskiej gminy wyznaniowej.Są to bożnica i dom kahalny.Budynki te pierwotnie stanowiły fragmenty zamku zniszczonego podczas potopu szwedzkiego,którego resztki przekazano Żydom.Po kirkucie założonym prawdopodobnie w XVIII w.pozostała jedna macewa,datowana na 1827 r.Cała ludność żydowska została zamordowana podczas II wojny światowej.W 1902 r.Łaszczów liczył 2600 mieszkańców.W 1908 r.w osadzie powstała jednostka straży pożarnej.Podczas bitwy pod Komarowem,w 1914 r.Łaszczów był areną walk rosyjsko-austriackich.W 1915 r.po zajęciu Łaszczowa przez Austriaków,zbudowali oni kolej wąskotorową z Uhnowa do Włodzimierza Wołyńskiego.Łaszczów był wówczas punktem węzłowym.W 1916 r.w osadzie powstała polska szkoła powszechna.W latach II wojny światowej w szkole znajdował się posterunek żandarmerii niemieckiej.W dniach 21–22 IX 1939 r.Łaszczów na krótko został odbity przez wojska polskie z rąk niemieckich.25 XII 1942 r.Niemcy dokonali pacyfikacji osady.Zginęło wówczas 75 osób.W czerwcu 1944 r.Łaszczów został spalony przez Ukraińską Armię Powstańczą(UPA).
Przemysł
Łaszczów jest głównie ośrodkiem usługowym dla rolnictwa.Jest tu jednak drobny przemysł,m.in.materiałów budowlanych.Atutem miejscowości jest duża nowoczesna zamrażalnia owoców i warzyw.Na terenie Gminy Łaszczów znajdują się:Chłodnia Uren Coldstores w Łaszczowie;Zakład Wyrobu Oklein Naturalnych"Bracia Mrozik";Zakład Mleczarski w Łaszczowie;Spółdzielnia Kółek Rolniczych;Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Hopkiem.
Układ przestrzenny

Przez Łaszczów biegnie jedna,główna ulica F.Chopina,od której odbiega bardzo dużo lokalnych.Jest położony przy drodze wojewódzkiej nr 852,która na zachód prowadzi do Tomaszowa Lubelskiego,a w kierunku wschodnim do Dołhobyczowa.Odbiegają stąd także drogi do miejscowości:Ulhówek,Czartowiec,Nadolce, Małoniż.Znajduje się tu kilka osiedli mieszkaniowych(m.in.Osiedle Kościuszki).W centrum jest kilka ulic oraz takie obiekty jak:kościół,mleczarnia,park,pawilon handlowy,targowisko,Gminny Ośrodek Kultury oraz liczne sklepy,a także nowy stadion z kortem tenisowym i placem zabaw.Dookoła są stawy.Niedaleko stadionu położona jest dawna stacja kolejowa.Na uwagę zasługuje ciekawy budynek nieczynnego już kina Strumyk a także ruiny synagogi przy ulicy Rycerskiej.

Znane osoby

• Edmund Monsiel malarz,artysta
• bł.Stanisław Kostka Starowieyski błogosławiony katolicki
• Bronisław Koskowski farmaceuta,naukowiec
• Dariusz Kamys założyciel i członek Kabaretu Hrabi

Atrakcje turystyczne

• kościół św.Piotra i Pawła
• ruiny pałacu Szeptyckich wraz z parkiem
• mogiły poległych w czasie I wojny światowej
• ruiny synagogi
• Cmentarz żydowski w Łaszczowie

Sport

• W Łaszczowie istnieje klub piłki nożnej o nazwie ŁKS"Korona"Łaszczów