środa, 7 grudnia 2016

Andrzej Kijowski(krytyk)

Ur.29 listopada 1928 w Krakowie,zm.29 czerwca 1985 w Warszawie polski krytyk literacki,eseista,prozaik i scenarzysta.Mąż Kazimiery Kijowskiej i ojciec Andrzeja Tadeusza Kijowskiego.Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego.Czołowy przedstawiciel tzw.krakowskiej szkoły krytyki literackiej.Felietonista m.in.„Przeglądu Kulturalnego” i „Tygodnika Powszechnego”.Wieloletni redaktor„Twórczości”,gdzie publikował słynne Kroniki Dedala.W latach 1967–1968 kierownik literacki Teatru Dramatycznego m.st.Warszawy.Usunięty po wydarzeniach marcowych.Autor rezolucji pisarzy polskich przeciwko cenzurze przyjętej 29 lutego 1968 po zdjęciu dejmkowskich"Dziadów".Jeden z twórców Polskiego Porozumienia Niepodległościowego.Sygnatariusz Listu 15 i Memoriału 101.Członek-założyciel,wykładowca i członek rady programowej Towarzystwa Kursów Naukowych.Uczestnik Kongresu Kultury Polskiej w 1981 r.W sezonie 1981 r.dyrektor Teatru im.Juliusza Słowackiego w Krakowie.Złożył rezygnację w związku z wprowadzeniem stanu wojennego,w lutym 1982 r.po opuszczeniu Jaworza,gdzie był internowany.Zmarł na czerniaka.Od 1985 r.przyznawana jest w dziedzinie literatury Nagroda im.Andrzeja Kijowskiego.6 marca 2008 Prezydent RP Lech Kaczyński przyznał Andrzejowi Kijowskiemu pośmiertnie Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

Twórczość
Zbiory krytyczne
  • Różowe i czarne(1957 r.)felietony
  • Miniatury Krytyczne(1961 r.)felietony
  • Sezon w Paryżu(1962 r.)esej
  • Arcydzieło nieznane(1964 r.)felietony
  • Maria Dąbrowska(1964 r.)studium monograficzne o pisarce
  • Listopadowy wieczór(1971 r.)tom traktujący o dekadzie przedpowstaniowej o czasach bezpośrednio poprzedzających wybuch powstania listopadowego
  • Szósta dekada(1972 r.)felietony
  • Niedrukowane(1977 r.)II wyd.(1978 r.)teksty polityczne
  • Podróż na najdalszy Zachód(1982 r.)esej
  • O dobrym Naczelniku i niezłomnym Rycerzu(1984 r.)esej
Zbiory krytyczne opublikowane po śmierci
  • Ethos społeczny literatury polskiej(1985 r.)teksty polityczne
  • Tropy(1986 r.)eseje religijne
  • Gdybym był królem(1988 r.)felietony
  • Bolesne Prowokacje(1989 r.)eseje polityczne
  • Granice Literatury.T.I-II(1990 r.)pisma wybrane
  • Rachunek naszych słabości(1994 r.)eseje polityczne
  • Dziennik t.I.1955-1969(1998 r.)
  • Dziennik t.II 1970-1977(1998 r.)
  • Dziennik t.III 1978-1985(1999 r.)
  • Rytuały oglądania(2005 r.)felietony teatralne
Opowiadania
  • Diabeł,Anioł i Chłop(1955 r.)opowiadania
  • Pięć opowiadań(1957 r.)opowiadania
  • Oskarżony(1959 r.)opowiadanie
  • Pseudonimy(1964 r.)opowiadania
  • Dyrygent i inne opowiadania(1983 r.)opowiadania
Powieści
  • "Dziecko przez ptaka przyniesione"(1968 r.)powieść poetycka
  • "Grenadier-król"(1972 r.)powieść poetycka
Scenariusze filmowe
Dedal(pseudonim)
Pseudonim literacki używany przez Andrzeja Kijowskiego w latach 1968–1984.Jego przyjęcie łączyło się z objęciem pisarza zapisem cenzury na publikowanie pod nazwiskiem w związku z jego zaangażowaniem w działalność opozycyjną.Pseudonimem„Dedal”podpisywał przeglądy prasy i kroniki kulturalne publikowane na łamach miesięcznikaTwórczość”.Z czasem rubryka ta przekształciła się w osobny felieton Dedala,którym powszechnie rozpoznawany autor posługiwał się niezależnie od aktualnego nasilenia polityki tzw.„rozrzedzania”nazwisk dysydentów realizowanej przez GUKPPiW.Powstałe w ten sposób teksty złożyły się na wydany w rok po śmierci krytyka już pod nazwiskiem,ostatni autorski wybór felietonów Andrzeja Kijowskiego zatytułowany:
Nagrody i ordery

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz