Kazimierz Michałowski

Kazimierz Józef Marian Michałowski(ur.14 grudnia 1901 w Tarnopolu,zm.1 stycznia 1981 w Warszawie)polski archeolog,egiptolog,historyk sztuki,członek PAN,twórca polskiej szkoły archeologii śródziemnomorskiej.
Życiorys
Jego dziadkiem był Emil Michałowski,poseł do Sejmu Krajowego Galicji i dyrektor Seminarium Nauczycielskiego w Tarnopolu i burmistrz tego miasta.Kazimierz Michałowski ukończył gimnazjum w Tarnopolu,po czym odbył studia z zakresu archeologii klasycznej i historii sztuki na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie,pod naukowym kierownictwem Jana Bołoz-Antoniewicza i Edmunda Bulandy,był też słuchaczem wykładów znakomitego filozofa i wielkiej osobowości prof.Kazimierza Twardowskiego.W czasie studiów odbył podróż do Wenecji i Mediolanu,a następnie przez południową Francję do Paryża.Na początku lat trzydziestych opublikował swoje pierwsze książki.Opracował cztery zeszyty poświęcone ikonografii mitologii greckiej i rzymskiej wraz ze Stefanem Cybulskim.W 1932 roku ukazało się dzieło Les portraits héllenistiques et romains.Exploraion de Délos,które na stałe wpisało polskiego badacza do osiągnięć archeologii klasycznej.Swoją wiedzę poszerzał na uczelniach w Berlinie,Heidelbergu,Paryżu,Rzymie i Atenach.Po obronie doktoratu na UJK został docentem w Katedrze archeologii klasycznej Uniwersytetu Jana Kazimierza,następnie(od 1933 r.)Uniwersytetu Warszawskiego.Biorąc czynny udział w wykopaliskach szkoły École Française d`Athènes w Delfach,na Tasos i na Delos został tym samym pasowany na archeologa klasycznego.W 1937 roku ukazały się w Polsce jego Delfy,wznawiane następnie w kilku wydaniach.Kazimierz Michałowski nie stronił od popularyzacji.Przetłumaczył i wydał książkę Boultona pt."Wieczność piramid i tragedia Pompei",poprzedzając ją obszernym wstępem.Książka ta stała się jednocześnie zapowiedzią poważnych zmian w kierunku zainteresowań naukowych badacza.Po wieloletnich staraniach udało się zorganizować polsko-francuskie wykopaliska w Edfu w Górnym Egipcie w latach 1937-1939.W wyniku prac opublikowano trzy tomy szczegółowych raportów w języku francuskim oraz wzbogacono zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie uzyskanymi zabytkami.Zapoczątkowano w ten sposób stałą ekspozycję sztuki starożytnej,która stała się przedmiotem badań nie tylko uczonych,ale także studentów piszących pod okiem profesora swoje prace magisterskie i doktorskie.W czasie wojny przebywał w niemieckim obozie jenieckim Oflag II C Woldenberg.Stworzona przez Kazimierza Michałowskiego polska szkoła archeologii przyjmowana dziś jako wzorcowa łączy wykopaliska i badania z pracami konserwatorskimi.(Napisał książkę pt"Od Edfu do Faras").W 2007 r.przed Muzeum Egipskim w Kairze odsłonięto popiersie prof.Kazimierza Michałowskiego.
Najważniejsze prace archeologiczne

• 1937-1938 wspólne,polsko-francuskie wyprawy do Egiptu(Edfu),które organizował Uniwersytet Warszawski i Instytut Francuskiej Archeologii Orientalnej
• 1956 r.polsko-radziecka ekspedycja pod kierownictwem naukowym Kazimierza Michałowskiego zbadała kolonię grecką Myrmekjon na Krymie
• 1957 r.eksploracja starożytnej Palmiry,w Dolnym Egipcie i Nubii.W wyniku tych prac rząd egipski podjął akcję ratowania świątyń zagrożonych zalaniem po zbudowaniu tamy asuańskiej w Tell Atrib
• 1960 r.wykopaliska w Aleksandrii i rekonstrukcja fragmentów rzymskiej dzielnicy
• 1961 r.wykopaliska w dolinie Deir el Bahari.Rekonstrukcja świątyni grobowej królowej Hatszepsut w Deir el-Bahari
• 1961-1964 wykopaliska w Faras.Odnalezienie wczesnochrześcijańskiej bazyliki,nekropolii biskupów oraz pałacu

Funkcje
Do końca życia był aktywny naukowo i pełnił wiele funkcji:

• zastępcy dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie
• kierownika Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej PAN
• kierownika Stacji Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego w Kairze
• członka rzeczywistego PAN
• prezesa Międzynarodowego Towarzystwa Nubiologicznego
• wiceprezesa Międzynarodowego Towarzystwa Egiptologicznego

Publikacje

• Fouilles franco-polonaises.Tell Edfou(1938 r.)
• Sztuka starożytna(1955 r.)
• Kanon w architekturze egipskiej(1955 r.)
• Fouilles polonaises,kilka tomów(od 1960 r.)
• Nie tylko piramidy.Sztuka dawnego Egiptu(1966 r.)
• Faras.Centre artistique de la Nubie chretienne(1966 r.)
• Art of Ancient Egypt(1969 r.)
• Arte y civilizacion de Egipto(1969 r.)
• Karnak(1969 r.)
• Jak Grecy tworzyli sztukę(1970 r.)
• Luksor(1971 r.)
• Aleksandria(1972 r.)
• Piramidy i mastaby(1972 r.)
• Teby(1974 r.)(wspólne z A.Dziewanowskim)
• Od Edfu do Faras.Polskie odkrycia archeologii śródziemnomorskiej(1974 r.)
• Egypte(1978 r.)
• Wybór prac Opera Minora(1990 r.)

Odznaczenia,nagrody i upamiętnienie

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski(1947 r.)
• Order Budowniczych Polski Ludowej(21 lipca 1977)
• Nagroda państwowa I stopnia(1966 r.)
• założone przez K.Michałowskiego Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW nazwano jego nazwiskiem
• w 2001 r.Poczta Polska wydała nakładem 200 tys.sztuk z okazji setnej rocznicy urodzin K.Michałowskiego kartę pocztową z wizerunkami jednej z naw katedry w Faras oraz postaci Michałowskiego
• w Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego znajduje się popiersie K.Michałowskiego
• w ogrodach Muzeum Egipskiego w Kairze odsłonięto w 2007 r.popiersie K.Michałowskiego w galerii czołowych egiptologów
• Nazwiskiem profesora nazwano ulice w Częstochowie,Malborku i Słupsku