Jerzy Braun

Jerzy Bronisław Braun,ps.„Bronisław Rogowski”(ur.1 września 1901 w Dąbrowie Tarnowskiej,zm.17 października 1975 w Rzymie)pisarz polski,działacz polityczny,poeta,dramaturg,krytyk literacki,publicysta,scenarzysta,filozof,harcerz,przewodniczący Rady Jedności Narodowej od marca 1945 r.ostatni Delegat Rządu na Kraj od czerwca 1945 r.stryj Kazimierza i Juliusza Braunów,którzy są synami jego młodszego brata Juliusza.
Życiorys
Syn Karola prezesa Towarzystwa Gimnastycznego„Sokół”w Dąbrowie Tarnowskiej,matka Henryka Braunowa z domu Miller była komendantką Chorągwi Żeńskiej ZHP w Krakowie w latach 1926–1930.Miał braci Kazimierza i Juliusza oraz siostrę Jadwigę.W Dąbrowie Tarnowskiej ukończył 4-klasową szkołę,a następnie przez rok był uczniem V Gimnazjum w Krakowie.Ukończył II Gimnazjum im.Hetmana Jana Tarnowskiego w Tarnowie.W okresie gimnazjalnym był członkiem III Drużyny Harcerskiej im.Michała Wołodyjowskiego.W 1913 r.należał do„Związku Wolnych Polaków”.W okresie od 1 listopada 1914 do maja 1915 wraz z rodzicami i rodzeństwem przebywał w Tarnowie.W 1918 r.wspólnie z J.Ozimkiem i Adamem Ciołkoszem był redaktorem pisma„Młodzież Sobie”.Wziął udział jako ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej.Odmówił wówczas przyjęcia krzyża wojskowego,uważając,że obrona kraju jest jego obowiązkiem.Przerwał również studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim,które rozpoczął rok wcześniej(w 1919 r.)W okresie międzywojennym był wydawcą i redaktorem„Gazety Literackiej”w Krakowie.W czasie II wojny światowej stanął na czele utworzonej przez siebie katolickiej organizacji polityczno-wojskowej Unia.Założył i redagował pismo„Kultura Jutra”.Wziął udział w powstaniu warszawskim.Jako ostatni Delegat Rządu na Kraj i przewodniczący Rady Jedności Narodowej zredagował Testament Polski Walczącej i Manifest do Narodu Polskiego i Narodów Zjednoczonych.W 1948 r.ukończył studia filozoficzne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.Działacz Stronnictwa Pracy.Aresztowany 11 grudnia 1948,do 1956 r.więziony przez władze stalinowskie za działalność niepodległościową.Poddany licznym szykanom i torturom(m.in.wybito mu wszystkie zęby i jedno oko).Skazany na dożywocie(prokurator żądał kary śmierci).W latach 1965–1975 przebywał w Rzymie.Mocno zaangażowany podczas trwania II soboru watykańskiego,wygłaszał m.in.wiele prelekcji w Radiu Watykańskim.W ostatnich 10 latach życia wiele podróżował,odwiedził m.in.Wielką Brytanię,Belgię,Francję,Hiszpanię,Portugalię,Stany Zjednoczone,Kanadę i Szwajcarię.Często podczas tych podróży wygłaszał odczyty na temat kultury polskiej i jej wpływu na filozofię Europy.Autor bardzo popularnej harcerskiej pieśni„Płonie ognisko i szumią knieje”,11 listopada 2006 pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.Staraniem rodziny jego prochy powróciły do Polski.Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie kw.170-III-2,blisko Alei Zasłużonych.Życie i twórczość Jerzego Brauna została opisana przez Eugeniusza Żuka w książce"Muza Poezji w Celi Jerzego Brauna".W 2000 r.został patronem Gimnazjum nr 4 w Tarnowie.Jest także patronem Gimnazjum nr 1 w Dąbrowie Tarnowskiej.
Twórczość
Zbiory wierszy

• "Europa"dramat(1930 r.)ISBN 83-919911-4-8
• "Najazd Centaurów"(1922 r.)
• "Oceaniada"(1923 r.)
• "Dywan rozkwitający"(1924 r.)
• "Ziemia i niebo"(1930 r.)
• "Tancerz otchłani"(1933 r.)
• "Epitafium"(1934 r.)
• "Ballada o Warszawie"(1943 r.)
• "Patos przemijania"(1959 r.)
• "Prometej Adam(1967 r.)
• "Moja Matka"(1969 r.)
• "Rytmy włoskie"(1974 r.)
• "Oddech planety"(1977 r.)

Powieści

• "Kiedy księżyc umiera"powieść fantastyczna(1925 r.)
• "Hotel na plaży"powieść fantastyczna(1926 r.)
• "Cień Parakleta"powieść(1930 r.)

Dramaty

• "Europa"(1930 r.)
• "Rewolucja"(1931 r.)

Scenariusze filmowe

• "Huragan"(1928 r.)
• "Pod banderą miłości"(1929 r.)
• "Mocny człowiek"(1929 r.)
• "Halka"(1930 r.)

Publicystyka

• Kultura jutra,czyli Nowe Oświecenie wybór publicystyki z lat 1932–1948,ISBN 83-88747-20-7
• Zagadka dziejowa Polski eseje literackie