poniedziałek, 9 stycznia 2017

Maciej Morawski

Maciej Eustachy Dzierżykraj-Morawski(ur.20 września 1929 r.w Poznaniu)polski dziennikarz,publicysta,działacz emigracyjny.Wieloletni paryski korespondent Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa,od 2015 r.Prezes Honorowy Stowarzyszenia Pracowników,Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego.

Życiorys
Syn Kajetana Dzierżykraj-Morawskiego i Marii z Turnów,brat Hieronima Morawskiego,Marii Barbary Ledóchowskiej i Magdaleny Morawskiej.Dzieciństwo spędził w Jurkowie.Podczas II wojny światowej przebywał w Małej Wsi k.Grójca,następnie w Warszawie.Działał w służbie sanitarnej AK,pod szyldem Polskiego Czerwonego Krzyża.Na początku sierpnia 1944 r.doznał szoku z późniejszymi konsekwencjami zdrowotnymi,w wyniku okrucieństw popełnianych w domu rodzinnym przy ul.Zimorowicza 4 przez tzw."Brygadę Kamińskiego".Od września 1944 r.w AK w Belsku koło Grójca,w Drużynie Łączności"Pyry".Od wiosny 1945 r.był członkiem OMTUR-u w Kościanie,w porozumieniu z grupą byłych Akowców,która wówczas kierowała głównymi organizacjami politycznymi i władzami miasta(grupę tę władze zlikwidowały dopiero jesienią 1948 r.)W Kościanie zdał też maturę(styczeń 1946 r.)Następnie w Poznaniu,gdzie studiował krótko psychologię na Uniwersytecie im.Adama Mickiewicza.Jednak w tym samym roku wyjechał do swego ojca i przebywa odtąd na emigracji we Francji.Studiował na Wydziale Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu w Paryżu(Licence es Sciences Sociales CATHO),Akademii Handlowej w Paryżu,następnie w Instytucie Wyższych Studiów Europejskich Uniwersytetu w Strasburgu(był tam stypendystą Kolegium Komitetu Wolnej Europy,1953-1954).Z końcem 1954 r.Kolegium odmówiło mu stypendium doktoranckiego w wyniku nadesłanego niezgodnego z prawdą donosu(inspirowanego zapewne przez służby specjalne bloku komunistycznego),jakoby miał on być w 1945 r.w Kościanie komunistą oraz,że jest homoseksualistą(donosy takie były częste w epoce"McCarthyzmu",w okresie tzw."polowania na czarownice").Był(po Janie Kułakowskim)prezesem w latach 1955-1965 polskiego Zjednoczenia Młodzieży Chrześcijańsko-Społecznej(sekcji polskiej Międzynarodówki Młodych Chrześcijańskich Demokratów).Współredagował następnie"Le Nouvel Horizon",pracował we francuskich bankach,był działaczem społecznym,dziennikarzem"Journal des Finances".Współpracował z biurami paryskimi Komitetu Wolnej Europy i Radia Wolna Europa.Od 1955 r."wolny strzelec"(współpracował wówczas z późniejszym dyrektorem Sekcji Polskiej RWE Zygmuntem Michałowskim)a następnie wieloletni korespondent Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w Paryżu(1965-1992),bliski współpracownik Jana Nowaka-Jeziorańskiego.Jeden z najlepszych polskich korespondentów informacyjnych RWE,z tego być może powodu był przedmiotem ostrych ataków ze strony propagandy PRL(m.in.zarzut szpiegostwa),w wyniku nagonek i pogróżek jego żona,Jadwiga z Żeromskich,zaniemogła.Zasłynął pod koniec lat 80 XX wieku ze swych,prowadzonych na antenie w sposób nowatorski,bezpośredni i przyjacielski wywiadów radiowych z działaczami"Solidarności" i czołówką polskiego życia politycznego i kulturalnego,m.in.z Lechem Wałęsą,Jackiem Kuroniem,Januszem Onyszkiewiczem i in.Dorywczy współpracownik paryskiej"Kultury"(np.nowele pt."Jacek i Champs Elysées").Był członkiem Polskiego Komitetu Ruchu Europejskiego i współpracownikiem paryskiej delegatury Rządu RP na Wychodźstwie.Od 1994 r.członek Stowarzyszenia Pracowników,Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Warszawie.W latach 2009-2015 zasiadał w jego Radzie Nadzorczej;od 2015 r.w związku ze śmiercią Władysława Bartoszewskiego,został Prezesem Honorowym tej organizacji.W 1994 r.założył też w Warszawie Klub im.Giorgio La Piry(Dialog ponad podziałami).Jest także m.in.Prezesem Honorowym Polskiego Funduszu Humanitarnego we Francji,opiekującego się Domem Spokojnej Starości Polskiego Funduszu Humanitarnego w Lailly-en-Val,Kawalerem Zakonu Maltańskiego,a także paryskim przedstawicielem Towarzystwa Polska-Francja w Paryżu(towarzystwo zabiega o większą obecność Francji w Polsce i Polski we Francji),członkiem Rady Fundacji im.Kościelskich i Stowarzyszenia Wolnego Słowa.Odznaczony Krzyżem Armii Krajowej(Londyn,1967 r.)Złotym Krzyżem Zasługi(Londyn),Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski(Warszawa,luty 1995 r.)Medalem"Zasłużony dla tolerancji"(2006 r.)Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski(2007 r.)Laureat nagrody im.Świętego Brata Alberta.9 listopada 2001 r.otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta i Gminy Krzywiń,a 23 sierpnia 2012 r.Honorowe Obywatelstwo Kościana.Kawaler francuskiego Orderu"Arts et Lettres"(komandoria,2016 r.)W 2007 r.nakładem Instytutu im.Stefana Grota-Roweckiego w Lesznie ukazała się książka Teresy Masłowskiej,poświęcona Morawskiemu pt."Łącznik z Paryża"(ISBN 83-921389-9-6;wydanie 2,uzupełnione pt."Łącznik z Paryża Rzecz o weteranie zimnej wojny",Instytut im.Stefana Grota–Roweckiego,Leszno 2009 r.[właśc.2008 r.])We wrześniu 2009 r.z okazji 80 rocznicy urodzin Morawskiego odbyły się obchody rocznicowe: w Centre du Dialogue w Paryżu,oraz w Kościanie,Jurkowie,Krzywiniu i Warszawie w Radio Café,siedzibie Stowarzyszenia Pracowników,Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego.W 2015 r.nakładem Instytutu im.Stefana Grota-Roweckiego ukazały się dwa tomy jego dzienników pt."Dwa brzegi.Zapiski weterana zimnej wojny".Mieszka w Paryżu,w XVI dzielnicy.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz