Leon Kruczkowski

Ur.28 czerwca 1900 w Krakowie,zm.1 sierpnia 1962 w Warszawie pisarz i publicysta,a także poseł do Krajowej Rady Narodowej,na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I,II i III kadencji,członek egzekutywy POP PZPR przy Zarządzie Głównym Związku Literatów Polskich w 1950 roku.Urodzony w rodzinie rzemieślnika,był z wykształcenia chemikiem,absolwentem Wyższej Szkoły Przemysłowej w Krakowie.Po studiach pracował początkowo w przemyśle i szkolnictwie zawodowym,następnie od początku lat 30 zajmował się działalnością literacką i publicystyczną;był związany z lewicą.Lata wojny spędził w obozach jenieckich w Arnswalde II B(Choszczno) i Gross Born(Borne Sulinowo).Po powrocie do Polski wstąpił do PPR,założył w Krakowie miesięcznik literacki„Twórczość”.W latach 1945-1948 podsekretarz stanu(wiceminister)w Ministerstwie Kultury i Sztuki,w latach 1949-1956 prezes Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich.W latach 1951-1956 przewodniczący Komitetu Współpracy Kulturalnej z Zagranicą.Od lutego 1957 r.członek Rady Państwa.Od 1946 roku był posłem kolejno:do KRN,na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I,II i III kadencji.W latach 1952-1956 przewodniczył sejmowej Komisji Oświaty,Nauki i Kultury.W latach 1952-1956 członek Prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Narodowego, od 1958 r.członek Prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu.Był odznaczony orderem Budowniczych Polski Ludowej.W 1953 r.otrzymał Międzynarodową Nagrodę Leninowską za Umacnianie Pokoju Pomiędzy Narodami.
Biografia
Leon Kruczkowski urodził się w 1900 r.w Krakowie.Tam debiutował na przełomie lat 1918/1919,publikując wiersze w czasopiśmie„Maski”.Po ukończeniu studiów z zakresu technologii chemii pracował w przemyśle w Zagłębiu Dąbrowskim.W latach 1926-1933 mieszkał w dzielnicy Sosnowca Kazimierzu Górniczym.Mieszkając w Kazimierzu zatrudnił się jako nauczyciel chemii,matematyki i fizyki w Szkole Rzemieślniczo-Przemysłowej w Maczkach.W tym czasie wydał tom wierszy pt.„Młoty nad światem”(1928 r.)oraz powieść pt.„Kordian i cham”(1932 r.)która stała się rewelacją literacką.Został awansowany do stopnia podporucznika piechoty Wojska Polskiego II RP ze starszeństwem z 1 lutego 1922(w 1934 r.został zweryfikowany z lokatą 1).„Kordian i cham”,pierwsza polska powieść o tendencjach rewolucyjnych,rewidująca narodowe mity i trafiająca w najczulszy nerw polskiej tradycji literackiej,stała się trwałym dorobkiem literatury polskiej.Po sukcesie„Kordiana i chama”Kruczkowski poświęcił się wyłącznie pracy literackiej i publicystycznej.W 1935 r.powstał przeznaczony na scenę utwór satyryczny,wymierzony przeciw nacjonalizmowi i rasizmowi, pt.„Bohater naszych czasów”,wystawiony w warszawskim Teatrze Comoedia,oraz powieść historyczna pt.„Pawie pióra”,zaś w 1937 r.powieść o tematyce współczesnej pt.„Sidła”.Jednocześnie pisarz systematycznie współpracował z prasą lewicową:„Sygnałami”,„Lewym Torem”,„Po prostu”,„Nową Wsią”,„Epoką” i in.efektem politycznej i publicystycznej działalności Kruczkowskiego były publikacje:„Człowiek i powszedniość”,„Dlaczego jestem socjalistą”,„W klimacie dyktatury”(zbiór artykułów),ukazujące się w latach 1936-1938.Pod koniec Dwudziestolecia pisarz pracował nad powieścią z czasów Stanisława Augusta oraz utworem poświęconym polskiej emigracji robotniczej w Belgii(obie powieści,nie ukończone,zaginęły).Okres II wojny światowej autor„Kordiana i chama”spędził w obozie niemieckim dla jeńców wojennych.Po wojnie był jednym z najczynniejszych organizatorów życia kulturalnego,pełniąc kolejno szereg odpowiedzialnych funkcji państwowych i społecznych.Jego praca literacka nie uległa przy tym zahamowaniu.Powieściopisarz stał się dramatopisarzem.W 1948 r.Teatr Polski w Warszawie wystawił jego„Odwety”,dramat o problematyce współczesnej,gorąco przyjęty zarówno przez publiczność,jak i krytykę,a w dwa lata potem na scenie Teatru Starego w Krakowie,odbyła się premiera„Niemców” –najgłośniejszej sztuki Kruczkowskiego.„Niemcy”,grani na blisko dwudziestu scenach Polski,doczekały się rekordowej ilości przekładów na języki obce(14),wydań w językach obcych(8)oraz premier w Berlinie(oraz wielu innych miastach niemieckich),Wiedniu,Paryżu,Brukseli,Pradze,Bratysławie,Rzymie,Sofii,Londynie,Helsinkach i Tokio,popularyzując w sposób dotychczas nie spotykany dramaturgię polską na świecie.W 1950 roku pisarz wydał tom publicystyki pt.„Spotkania” i konfrontacje oraz rekonstrukcję nieznanej i nieukończonej sztuki Stefana Żeromskiego pt.„Grzech”,którą adaptował na scenę Teatru Kameralnego w Warszawie.W 1954 r.ukazał się wybór artykułów z okresu powojennego pt.„Wśród swoich i obcych”oraz powstał dramat o tragedii Rosenbergów pt.„Juliusz i Ethel”,zaś w rok później podobnie jak„Juliusza i Ethel”Teatr Kameralny wystawił napisaną w 1952 r.sztukę o problematyce współczesnej pt.„Odwiedziny”.W 1950 roku z okazji Święta 22 lipca otrzymał Nagrodę Państwową I. stopnia.W 1955 roku otrzymał Nagrodę Państwową I. stopnia.Od roku 1964 jego imię nosi Lubuski Teatr w Zielonej Górze.W 1949 roku Prezydent RP Bolesław Bierut nadał mu Order Sztandaru Pracy I klasy.
Twórczość
Powieści

• "Kordian i cham"(1932 r.)
• "Pawie pióra"(1935 r.)
• "Sidła"(1937 r.)

Zbiory opowiadań

• "Szkice z piekła uczciwych"(1963 r.)

Zbiory poetyckie

• "Młoty nad światem"(1928 r.debiut literacki)

Dramaty

• "Kordian i cham"(1935 r.adaptacja powieści)
• "Odwety"(1948 r.)
• "Niemcy"(1949 r.)pierwotny tytuł: "Niemcy są ludźmi"
• "Juliusz i Ethel"(1954 r.)
• "Odwiedziny"(1955 r.)
• "Pierwszy dzień wolności"(1959 r.)
• "Śmierć gubernatora"(1961 r.)
• Rodzina Sonnenbrucków(scenariusz filmowy)

Eseistyka

• Człowiek i powszedniość
• Dlaczego jestem socjalistą
• W klimacie dyktatury
• Spotkania i konfrontacje
• Prawo do kultury
• Literatura i polityka