Mateusz Manterys

Ur.14 września 1872 w Pojałowicach,zm.26 marca 1946 tamże polski chłop,żołnierz,polityk,działacz społeczny,poseł do Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego i na Sejm II RP.
Życiorys
Urodził się w rodzinie chłopskiej jako syn Tomasza i Magdaleny z Garmulewiczów.Uczęszczał do szkoły ludowej w rodzinnej miejscowości,a później pracował we własnym gospodarstwie.W latach 1893–1897 odbył służbę wojskową w Petersburgu;w jej trakcie należał do tajnej organizacji zrzeszającej polskich żołnierzy,za co w 1898 roku więziony był przez dziewięć miesięcy w petersburskiej twierdzy.Po powrocie do Pojałowic zaangażował się w działalność społeczną,pełniąc przez 16 lat funkcję pełnomocnika gminnego.Znalazł się nadto wśród inicjatorów powołania miechowskiej Spółki Rolniczej„Jutrznia”(1899 r.) i współorganizatorów zwołanej we wrześniu 1903 roku wystawy rolniczej w Miechowie.Po wybuchu wojny rosyjsko-japońskiej w 1904 r.został zmobilizowany do armii carskiej.W grudniu 1905 r.wchodził w skład prezydium zjazdu chłopskiego w Warszawie,zwołanego z inicjatywy Ligi Narodowej.W latach 1905–1906 zaangażował się w organizowanie kas oszczędnościowych oraz spolszczanie zarządu gminnego i szkół wiejskich.W tym okresie podjął działalność w Towarzystwie Oświaty Narodowej i Stronnictwie Narodowo-Demokratycznym.W kwietniu 1906 r.za organizowanie zebrań gminnych i tajnych zgromadzeń chłopskich,został aresztowany i osadzony w więzieniu w Kielcach.W maju 1906 roku został wybrany stosunkiem głosów 47:12 na posła do I Dumy Państwowej z guberni kieleckiej.Pracując w Komisji Agrarnej sprzeciwiał się koncepcjom wywłaszczania wielkiej własności dla celów reformy rolnej,co naruszało,jego zdaniem,własność prywatną(ogłosił w tej sprawie 3 czerwca list otwarty w dzienniku„Naród”).Po rozwiązaniu parlamentu kierował akcją wyborczą do II Dumy w powiecie miechowskim.Współpracował z endecką prasą:„Zorzą” i „Gazetą Świąteczną”.Pod koniec 1907 roku skrytykował w opublikowanym na łamach„Przeglądu Porannego”liście otwartym Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne i Józefa Świeżyńskiego,oskarżając go o pozbawienie chłopów przedstawicielstwa w parlamencie.Z tego względu zerwał z endecją,podejmując współpracę z ruchem zaraniarskim.W latach 1907–1911 był członkiem Rady Naczelnej Towarzystwa Kółek Rolniczych im.Stanisław Staszica.W 1912 roku,jako jeden z czterech zaraniarzy,został ekskomunikowany przez biskupa kieleckiego Augustyna Łosińkiego.W czasie wojny działał w Polskim Stronnictwie Ludowym„Wyzwolenie”,z którego wystąpił w listopadzie 1918 roku,po zbliżeniu z Polską Partią Socjalistyczną.W 1918 roku uczestniczył w akcji demonstracyjnej skierowanej przeciw traktatowi brzeskiemu;był autorem protestu,jaki uchwalili wówczas chłopi.Z endecją związał się ponownie w 1921 r.a w roku następnym uzyskał mandat posła na Sejm I kadencji z listy Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej w okręgu nr 22(Sandomierz).Przystąpił do klubu poselskiego Związku Ludowo-Narodowego,będąc członkiem jego zarządu i pracując w komisjach administracyjnej i odbudowy kraju.Po 1927 roku wycofał się z życia politycznego.
Życie prywatne
Od 1897 roku żonaty był z Julią z Wilków.Miał kilkoro dzieci.Jego bratem był działacz społeczny i senator II RP Stanisław.