czwartek, 10 marca 2016

Janusz Meissner

Ps.literacki„Porucznik Herbert”(ur.21 stycznia 1901,zm.28 lutego 1978)kapitan pilot Wojska Polskiego,pisarz i dziennikarz.
Życiorys
Urodził się w Warszawie w rodzinie rzeźbiarza Jana Wiktora Meissnera,jego bratem był kapitan żeglugi wielkiej Tadeusz Meissner.Od 1915 r.uczył się w Szkole Budowy Maszyn i Elektrotechniki im.H.Wawelberga i S.Rotwanda w Warszawie.Od lipca 1917 r.działał w POW,przez kilka tygodni osadzony był w Cytadeli w X Pawilonie przez władze okupacyjne,lecz został zwolniony.W listopadzie 1918 r.wstąpił do Wojska Polskiego,służył początkowo jako mechanik lotniczy w 2 Eskadrze w Lublinie i 7 Eskadrze we Lwowie.Pod koniec 1919 r.ukończył kurs pilotażu w Niższej Szkole Pilotów w Krakowie,a w marcu 1920 r.w Wyższej Szkole Pilotów w Poznaniu.Od lipca 1920 r.brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w składzie nowo sformowanej Toruńskiej Eskadry Wywiadowczej,w stopniu sierżanta pilota.Za lot bojowy 16 lipca 1920 został odznaczony Krzyżem Walecznych,awansował też w sierpniu na podchorążego pilota.Po zakończeniu wojny wziął udział w przygotowaniach do III powstania śląskiego i działaniach bojowych od 3 maja 1921,dowodząc oddziałem dywersyjnym z grupy„Wawelberg”.Został odznaczony za to Orderem Virtuti Militari oraz Krzyżem Niepodległości z Mieczami.Po powstaniu powrócił do lotnictwa wojskowego;od lutego 1922 r.służył w 12 Eskadrze Wywiadowczej 1 Pułku Lotniczego w Warszawie jako podporucznik pilot.W 1924 r.ukończył 3-miesięczny kurs oficerski,ukończył też w tym czasie studia w Wyższej Szkole Nauk Politycznych w Warszawie.Służył następnie w 11 Pułku Myśliwskim w Lidzie(1924 r.)Niższej Szkole Pilotów w Bydgoszczy jako instruktor(1925 r.)Departamencie Aeronautyki Ministerstwa Spraw Wojskowych jako referent prasowy(1928 r.)W 1926 r.awansował na stopień porucznika pilota.Od 1930 r.służył jako instruktor-pilot w Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie,w 1931 r.dowódca eskadry w CWOL.Od jesieni 1932 r.służył w stopniu kapitana pilota w 2 Pułku Lotniczym w Krakowie jako adiutant pułku,następnie oficer taktyczny III/2 Dywizjonu Myśliwskiego,dowódca Eskadry Treningowej i pułkowej szkoły pilotów przy Eskadrze Treningowej.Brał także udział w sporcie lotniczym,miał licencję pilota sportowego i ukończony kurs szybowcowy.31 lipca 1939 został przeniesiony w stan spoczynku.Do 1939 r.wylatał na samolotach 7920 godzin.Po wybuchu II wojny światowej został 1 września 1939 zmobilizowany i przydzielony do CWOL w Dęblinie.Uczestniczył w jednym locie bojowym podczas kampanii wrześniowej.19 września 1939 ewakuował się do Rumunii,gdzie został komendantem oddziału 300 lotników polskich,głównie podchorążych,internowanych w Tulczy,następnie obozie we wsi Sarighiol.Został następnie pełnomocnikiem Brytyjskiego Funduszu Pomocy i Opieki nad Internowanymi Żołnierzami Polskimi działającego przy ambasadzie brytyjskiej,pracując przy ewakuacji polskich żołnierzy do Francji.Jesienią 1939 r.przedostał się do Francji,a po jej upadku,do Wielkiej Brytanii.Nie otrzymując przydziału bojowego,został redaktorem i współautorem czasopisma satyrycznego„Polski Spitfire”,którego jedyny numer ukazał się 5 września 1940 w dwóch egzemplarzach.Zamieszczone w nim teksty i krytyka nie spotkały się z uznaniem polskich władz wojskowych,które wszczęły dochodzenie i skierowały go do rezerwy,„zsyłając”na Wyspę Węży(Bute).Mimo to,Meissner został następnie kierownikiem Wojskowej Rozgłośni Radiowej przy Biurze Propagandy Naczelnego Wodza,nadającej krótki program na falach BBC.Odmawiano jego prośbom o przydział do personelu latającego,powołując się na wiek.Od 1 kwietnia 1941 został jednak lotniczym korespondentem wojennym,uczestnicząc m.in.w lotach bojowych z załogami polskich bombowców,co wykorzystał w wydanej w 1943 r.popularnej książce Żądło Genowefy oraz w stanowiącej jej kontynuację L jak Lucy.22 października 1942 zwolniony ze służby wojskowej,został dyrektorem Radia Polskiego działu Ministerstwa Informacji i Dokumentacji rządu na uchodźstwie.W styczniu 1945 r.został szefem wydziału propagandy,prasy i informacji Polskich Sił Powietrznych.Po wojnie,jesienią 1946 r.powrócił do Polski i zamieszkał w Zakopanem w willi Texas.W 1954 r.został tam wybrany na radnego Miejskiej Rady Narodowej,od 1956 r.zamieszkał w Krakowie,gdzie zmarł 28 lutego 1978.Został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie w 1978 roku.Pozostawił po sobie 2 synów Andrzeja i Jerzego Lecha.Jego I-sza żona Stanisława Jajkowska(we wspomnieniach występuje jako"Myszka")zginęła tragicznie w 1923 roku i jest pochowana w Warszawie(dane z akt parafialnych wyszukiwarki genealogicznej),z tego związku miał syna Andrzeja urodzonego w 1924 roku.Jego II-ga żona Zofia zmarła w 1955 roku jest pochowana na Cmentarzu Salwator w Krakowie,z tego związku miał syna Jerzego Lecha(we wspomnieniach występuje jako Leszek)urodzonego w 1927 roku a zmarłego w 2000 roku i pochowanego w grobowcu rodzinnym ze swoim ojcem.Jego III-cia żona Krystyna zmarła w 2009 roku i jest pochowana w grobowcu rodzinnym wraz ze swoim mężem Januszem Meissner(według wyszukiwarki Grobonet).Matka Janusza Meissnera Anna Meissner z domu Braun zmarła z wycieńczenia we IX 1944 roku w Warszawie w trakcie Powstania Warszawskiego.Brat Janusza Meissnera kpt ż.w.Tadeusz Meissner zmarł w 1966 roku i jest pochowany na Cmentarzu Witomino w Gdyni(według wyszukiwarki Grobonet).Jego imię nosi m.in.ulica w Warszawie,w dzielnicy Praga-Południe(Gocław),ulica w Krakowie,w dzielnicy Prądnik Czerwony,w gdańskiej dzielnicy Zaspa,na kieleckim osiedlu Pod Dalnią,w Bolesławcu Śląskim oraz na wrocławskim Muchoborze Wielkim,a także w Nowym Sączu na Osiedlu Św.Heleny.
Twórczość
Meissner napisał wiele popularnych utworów o tematyce lotniczej i marynistycznej,korzystając częściowo z własnych doświadczeń i przeżyć.Pierwszym z nich było opowiadanie"Czerwone widmo",opublikowane w tygodniku„Na Fali”w 1926 r.W kolejnych latach publikował powieści,opowiadania,audycje radiowe.Pierwszą powieścią była"Eskadra"oparta na przeżyciach z wojny 1920 roku.Łącznie wydał 48 książek,z tego 33 o tematyce lotniczej,pozostałe o tematyce marynistycznej,sportowej,wojskowej lub myśliwskiej np.„Opowieść pod psem(a nawet pod dwoma)”(1963 r.)a także wspomnienia:"Pierwsze kroki"(1956 r.)"Jak dziś pamiętam"(1967 r.)"Wiatr w podeszwach"(1971 r.) i "Pióro ze skrzydeł"(1973 r.)Najbardziej znane powieści to"Szkoła orląt"(1929 r.)poświęcona szkoleniu lotniczemu,"Żądło Genowefy"(1943 r.) i "L jak Lucy"(1945 r.)poświęcone polskim lotnikom bombowym okresu II wojny światowej,Wraki powieść o„okresie błędów i wypaczeń”doby stalinizmu w oparciu o dzieje wydobycia wraku niemieckiego transportowca MS Seeburg,który później(największy statek Polskiej Marynarki Handlowej)pływał jako MS Dzierżyński i trylogia"Opowieść o korsarzu Janie Martenie"("Czarna bandera","Czerwone krzyże","Zielona brama").Książki te przez całe dziesięciolecia inspirowały,głównie młodych ludzi,do zainteresowań lotniczych i marynistycznych.Był autorem scenariusza do filmu Leonarda Buczkowskiego"Gwiaździsta eskadra"z 1930 r.Współtworzył także scenariusze filmowe("Orzeł","Sprawa pilota Maresza","Wraki"),a na podstawie jego powieści"S/t Samson wychodzi w morze"(1953 r.)powstał film"Skarb kapitana Martensa".Meissner jest również autorem książki"Żwirko i Wigura",opowieści traktującej o dokonaniach pilota Franciszka Żwirki i inż.Stanisława Wigury.Niektóre z książek zostały przetłumaczone na kilka języków.W swoich książkach"Wiatr w podeszwach" i "Pilot gwiaździstego szlaku"Meissner opisał,w sposób wyjątkowo stronniczy,jedną z największych wojskowych katastrof lotniczych w przedwojennej Polsce.Całą winą za wypadek z 25 lipca 1931 w Dęblinie oskarżył szefa pilotażu szkoły,pilota kpt.Karola Orłosia.W rzeczywistości Meissner,który podobno miał być świadkiem tej katastrofy,wymyślił po prostu wersję przedstawioną w książce,mszcząc się na swoim przełożonym,z którym był wcześniej skonfliktowany.Świadkiem wypadku był jeden z najlepszych polskich pilotów,późniejszy dowódca słynnego Dywizjonu 303,Witold Urbanowicz,który w liście z 1 listopada 1974 r.do rodziny Karola Orłosia dokładnie opisał całe zdarzenie i haniebną rolę Meissnera,zdyskwalifikował ponadto tego ostatniego jako pilota.List był przeznaczony do publikacji właśnie w celu obrony dobrego imienia Karola Orłosia,ale wydawnictwo„Iskry”(wydawca Meissnera)odmówiło wówczas opublikowania samego listu czy też sprostowania i nie chciało angażować się w tę sprawę.Broniący honoru swego stryja pisarz Kazimierz Orłoś był wówczas(w 1974 r.)szykanowany przez komunistyczne władze,ponadto jego nazwisko objęto zapisem PRL-owskiej cenzury.Ostatecznie list ten został opublikowany dopiero w 2015 r.
Odznaczenia i wyróżnienia

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Order Sztandaru Pracy I klasy
  • Order Sztandaru Pracy II klasy
  • Krzyżem Niepodległości z Mieczami
  • Krzyż Walecznych dwukrotnie
  • Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi z Gwiazdą
  • Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę
  • Złoty Medal„Za Zasługi Dla Obronności Kraju”
  • Medal Zasłużony dla Lotnictwa(1973 r.)
  • Polowa Odznaka Pilota
  • Nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki w dziedzinie literatury za całokształt twórczości(1973 r.)
  • i inne

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz