Leszek Moczulski

Właśc.Robert Leszek Moczulski(ur.7 czerwca 1930 w Warszawie)polski dziennikarz,publicysta,polityk,historyk i geopolityk,doktor habilitowany nauk humanistycznych.Działacz opozycji w okresie PRL,wielokrotnie aresztowany,łącznie przez około sześć lat więziony w tym okresie z przyczyn politycznych.Współzałożyciel Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela,założyciel i wieloletni przywódca Konfederacji Polski Niepodległej.Kandydat w wyborach prezydenckich w 1990 r.poseł na Sejm I i II kadencji.Używał pseudonimów Lem,Leszek Karpatowicz,Natalia Naruszewicz,Rt.Robert Trzywdar.

Życiorys

Okres Polski Ludowej

W 1946 r.uczestniczył w młodzieżowej podziemnej zbrojnej organizacji antykomunistycznej w Sopocie.W 1947 r.wstąpił do Związku Walki Młodych, przekształconego rok później w Związek Młodzieży Polskiej.Również w 1948 r.został członkiem Polskiej Partii Robotniczej i następnie współtworzonej przez nią Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Z PZPR został wykluczony w 1950 r.W 1952 r.ukończył studia prawnicze,a w 1958 r.studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim.Od początku lat 50 pracował jako dziennikarz,początkowo w„Życiu Warszawy” i „Dookoła Świata”.Po raz pierwszy tymczasowo aresztowano go w 1957 r.pod zarzutem szkalowania władz PRL w prasie zagranicznej,został jednak uniewinniony od tego zarzutu.Przez parę lat był objęty zakazem wykonywania pracy dziennikarza,publikował wówczas pod pseudonimami,w tym jako Leszek Karpatowicz współpracował z miesięcznikiem„Więź”.Od 1961 do 1977 r.kierował działem historycznym tygodnika„Stolica”.W 1972 r.opublikował wycofywaną później z bibliotek przez władze książkę Wojna Polska 1939 r.w której m.in.bronił postępowania rządzących Polską piłsudczyków w okresie kampanii wrześniowej oraz polityki zagranicznej prowadzonej przez Józefa Becka.Leszek Moczulski podaje,że w latach 50 nawiązał kontakt z osobami z przedwojennego środowiska piłsudczyków,mających tworzyć konspiracyjny„nurt niepodległościowy”(m.in.z generałem Romanem Abrahamem).Według niego w połowie lat 60 został kierownikiem Akcji Historycznej„nn”.W 1973 r.wziął udział w pracach nad powołaniem Konwentu(weszli do niego też Romuald Szeremietiew,Andrzej Szomański,Ryszard Zieliński i Restytut Staniewicz).Konwent zadeklarował się jako komórka„nn”prowadząca do powołania jawnego ruchu politycznego,jego założenia Leszek Moczulski przedstawił 11 listopada tego samego roku w Poznaniu na zebraniu uczestników w prywatnym mieszkaniu.W 1976 r.opracował dokumenty programowe(Program 44 i Memoriał)w ramach działań prowadzących do utworzenia jawnej organizacji.Uczestniczył też w pracach nad powołaniem tajnego Nurtu Niepodległościowego(NN),wszedł w skład jego kierownictwa(Rombu).Brał udział w poświęconych współpracy rozmowach z przedstawicielami Komitetu Obrony Robotników.Prace te w marcu 1977 r.zakończyły się założeniem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela,którego Leszek Moczulski został rzecznikiem(obok Andrzeja Czumy).W kwietniu tego samego roku wszedł w skład redakcji nowo powstałego periodyku ROPCiO,pisma„Opinia”.Wkrótce zaczął narastać konflikt między nim i Andrzejem Czumą,co doprowadziło w 1978 r.do rozwiązania NN w czerwcu i usunięcia Leszka Moczulskiego z redakcji„Opinii”.W tym samym miesiącu grupa skupiona wokół niego zaczęła wydawać drugoobiegowe czasopismo„Droga”,a w 1979 r.kolejny periodyk pod nazwą„Gazeta Polska”.W 1978 r.stronnicy Leszka Moczulskiego utworzyli w ramach ROPCiO Zespoły Inicjatywy Obywatelskiej(ZINO).W grudniu tego samego roku doszło do ostatecznego rozłamu w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela,kiedy to odbyły się odrębne spotkania ogólnopolskie zwolenników obu rzeczników tej organizacji.W siódmym numerze„Drogi”z czerwca 1979 r.Leszek Moczulski opublikował tekst"Rewolucja bez rewolucji",stanowiący manifest programowy kształtującej się wówczas nowej organizacji.Nazywał w nim PRL„formą władztwa radzieckiego nad Polską”,postulując stopniową budowę„Trzeciej Rzeczypospolitej”na drodze pokojowej.We wrześniu tego samego roku założył Konfederację Polski Niepodległej,którą kierował w okresie PRL i następnie w III RP przez ponad 20 lat.Równocześnie współpracował z Wolnymi Związkami Zawodowymi Wybrzeża,dostarczając prasę i pisząc pozwy do sądu,m.in.w obronie Anny Walentynowicz.W lutym 1980 r.był jedną z ośmiu osób,które KPN bez powodzenia usiłowała zarejestrować jako kandydatów w wyborach do Sejmu PRL.W sierpniu tego samego roku przebywał w Gdańsku,opracował broszurę Walka strajkowa w Polsce rok 1980,stanowiącą szeroką instrukcję dla strajkujących robotników.20 sierpnia 1980 Moczulski został tymczasowo aresztowany,zwolniono go 1 września 1980 po podpisaniu porozumień sierpniowych(przewidujących uwolnienie wszystkich więźniów politycznych).Już 23 września 1980 został ponownie aresztowany;od tego czasu przebywał w więzieniu(z kilkoma przerwami)do czasu ogłoszenia amnestii w lipcu 1986 r.Pretekstem do jego zatrzymania stał się wywiad udzielony zachodnioniemieckiemu dziennikowi„Der Spiegel”.Wkrótce po aresztowaniu we wrześniu 1980 r.oświadczenia domagające się uwolnienia Leszka Moczulskiego wydały KPN,KSS KOR,RMP,ROPCiO,a Ruch Wolnych Demokratów wystosował w tej sprawie list do MSW.Leszek Moczulski został zwolniony 6 czerwca 1981(na okres do 9 lipca 1981)po akcjach protestacyjnych zorganizowanych przez Komitety Obrony Więzionych za Przekonania oraz działaniach prymasa Stefana Wyszyńskiego.We wrześniu tego samego roku opracował Plan stabilizacji gospodarki.Ponownego aresztowania przywódcy KPN miał domagać się osobiście Leonid Breżniew w czasie rozmów ze Stanisławem Kanią w połowie czerwca i na początku lipca 1981 r.15 czerwca 1981 rozpoczął się tzw.pierwszy proces KPN,początkowo przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie,a po wprowadzeniu stanu wojennego przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego.Wyrokiem z 8 października 1982 Leszek Moczulski został skazany na karę 7 lat pozbawienia wolności za to,że„działając w celu obalenia przemocą ustroju PRL,osłabienia kraju przez zerwanie jedności sojuszniczej z ZSRR,podjął czynności przygotowawcze do osiągnięcia tego celu przez utworzenie nielegalnego związku pod nazwa Konfederacja Polski Niepodległej(…)”.Karę tę odbywał w zakładzie karnym w Barczewie do sierpnia 1984 r.kiedy to został zwolniony na mocy amnestii.Po zwolnieniu przystąpił do reaktywacji struktur ogólnopolskich KPN.Na drugim kongresie(22 grudnia 1984 w Warszawie)został ponownie wybrany na przewodniczącego rady politycznej.Już 9 marca 1985 ponownie go aresztowano,a 22 kwietnia 1986 skazano na karę 4 lat pozbawienia wolności w tzw.drugim procesie kierownictwa KPN.Zwolniono go na mocy kolejnej amnestii we wrześniu 1986 r.Po interwencji brytyjskich parlamentarzystów w Warszawie Leszek Moczulski dostał paszport celem leczenia za granicą.W pierwszej połowie 1987 r.przebywał w Wielkiej Brytanii,Francji,USA i Kanadzie.Spotkał się m.in.z wiceprezydentem USA George’em Bushem,innymi politykami,środowiskami polonijnymi.Wygłosił wykłady na kilku uczelniach,a„The Washington Post”wydrukował jego artykuł.Nie wziął udziału w rozmowach Okrągłego Stołu,pozostał krytyczny do poczynionych tam ustaleń.Wziął jednak udział w tzw.wyborach kontraktowych,bezskutecznie kandydując jako reprezentant KPN w jednym z krakowskich okręgów,w którym z ramienia Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie startował Jan Rokita.

III Rzeczpospolita

W 1990 r.wystartował w wyborach prezydenckich.Zajął ostatnie,6 miejsce,zdobywając 411516 głosów,czyli 2,50%.W latach 1991-1997 sprawował mandat posła na Sejm I i II kadencji,wybieranego w okręgach krakowskich:nr 33 i nr 21 z ramienia Konfederacji Polski Niepodległej.Występując w Sejmie,rozwinął skrót PZPR jako Płatni Zdrajcy,Pachołki Rosji.W 1994 r.wraz z frakcją parlamentarną KPN organizował pomoc dla Czeczenii,był współzałożycielem Czeczeńskiego Ośrodka Informacyjnego.Po licznych rozłamach w partii i nieudanym akcesie do AWS wycofał się z aktywnej polityki.Bez powodzenia parokrotnie kandydował w kolejnych wyborach(w tym w 2004 r.do PE z listy Narodowego Komitetu Wyborczego Wyborców).W 1992 r.został umieszczony na tzw.liście Macierewicza.Po uchwaleniu ustawy lustracyjnej w 1999 r.jako pierwszy w Polsce złożył wniosek do sądu o tzw.autolustrację.W 2001 r.sąd I instancji uznał,że jego oświadczenie lustracyjne zaprzeczające współpracy z SB jest prawdziwe,jednak sąd II instancji uchylił ten wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.W 2005 r.sąd lustracyjny I instancji stwierdził,że Leszek Moczulski w latach 1969-1977 jednak był tajnym współpracownikiem SB i otrzymywał za to wynagrodzenie.Wyrok ten uprawomocnił 12 września 2006 sąd II instancji,odrzucając tezę lidera KPN o fałszowaniu dokumentów.Kasacja Leszka Moczulskiego została ostatecznie oddalona przez Sąd Najwyższy 17 kwietnia 2008.W ustnych motywach tego orzeczenia stwierdzono,że„przekazywane informacje nie muszą być dla SB szczególnie istotne”.Nadto wskazano,iż„(…)nie można mówić,by był on jednocześnie agentem i działaczem opozycji”.W kwietniu 2011 r.Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu orzekł,że proces lustracyjny Leszka Moczulskiego naruszał prawo do rzetelnego procesu gwarantowane postanowieniami EKPC poprzez ograniczenie prawa do obrony.W związku z tym wyrokiem Sąd Najwyższy w 2012 r.uchylił orzeczenia stwierdzające,że Leszek Moczulski współpracował z SB w latach 1969-1977,a jego sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Warszawie jako sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.W czerwcu 2013 r.rozpoczął się trzeci proces autolustracyjny Leszka Moczulskiego.W 2005 r.obronił na Akademii Humanistycznej im.Aleksandra Gieysztora w Pułtusku pracę doktorską pt."Geopolityka.Dzieje myśli i stan obecny dyscypliny",której promotorem był profesor Bronisław Geremek,uzyskując stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce.Praca doktorska została oparta na publikacji Geopolityka.Potęga w czasie i przestrzeni,stanowiącą podstawową współczesną polską syntezę geopolityki.Habilitował się w 2009 r.w tym samym roku został honorowym prezesem Polskiego Towarzystwa Geopolitycznego.W 2014 r.współzałożyciel i członek Komitetu Obywatelskiego Solidarności z Ukrainą(KOSzU).

Odznaczenia

28 lipca 2015 prezydent Bronisław Komorowski odznaczył Leszka Moczulskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.3 maja 1987 został odznaczony przez prezydenta RP na uchodźstwie Kazimierza Sabbata Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.