Filharmonia Narodowa

Filharmonia Narodowa w Warszawie polska instytucja kultury,funkcjonująca w gmachu znajdującym się przy ulicy Jasnej 5 w Warszawie,który został wzniesiony w latach 1900–1901 pod kierunkiem Karola Kozłowskiego,a następnie przebudowany w 1955 r.przez Eugeniusza Szparkowskiego.Dyrektorem naczelnym jest Wojciech Nowak,a funkcję dyrektora artystycznego sprawuje dyrygent Jacek Kaspszyk.Od 1955 r.w instytucji organizowany jest Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im.Fryderyka Chopina.W budynku i przy pomocy FN w Warszawie odbywa się festiwal Warszawska Jesień.
Historia
Gmach Filharmonii Warszawskiej stanął w latach 1900-1901 w kwartale ulic Jasnej,Moniuszki i Sienkiewicza,na terenie ówczesnego centrum finansowego miasta.Uroczysta inauguracja odbyła się 5 listopada 1901,jako soliści wystąpili Ignacy Jan Paderewski,światowej sławy pianista,kompozytor i przyszły mąż stanu oraz Wiktor Grąbczewski(bas).Budynek z lat 1901-1945 wzorowany był na europejskich filharmoniach i operach XIX wieku,przede wszystkim na Operze Paryskiej.Otrzymał bardzo bogaty wystrój eklektyczny,z wpływami neorenesansu i neobaroku europejskiego w nowoczesnej na owe czasy interpretacji.Fundatorami Filharmonii Warszawskiej byli między innymi właściciel kapitału,bankier baron(tytuł nadany przez Imperatora Rosji)Leopold Julian Kronenberg i pianista Ignacy Jan Paderewski.

• Projekt architektoniczny:Karol Kozłowski i Izydor Pianka
• Rzeźby na fasadzie:Stanisław R.Lewandowski,Władysław Mazur
• Plafon w sali koncertowej:Henryk Siemiradzki

Wśród rzeźb zdobiących fasadę pierwotnego budynku Filharmonii znalazły się popiersia Christopha Willibalda Glucka i Georga Friedricha Händla.Napaść Niemców na Polskę i związana z tym II wojna światowa przerwała działalność Filharmonii Warszawskiej.Gmach filharmonii został spalony w czasie oblężenia Warszawy przez Niemców w 1939 r.W trakcie walk powstania warszawskiego w 1944 r.uległ zbombardowaniu i znacznemu zniszczeniu.Nowy,odbudowany budynek koncertowy został otwarty 21 lutego 1955,co połączone zostało z inauguracją V Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im.Fryderyka Chopina.Tego samego dnia,z okazji inauguracji sezonu w nowej własnej siedzibie,Filharmonia Warszawska została uhonorowana mianem Filharmonii Narodowej.Budynek FN w Warszawie,odbudowany według projektu Eugeniusza Szparkowskiego i Henryka Białobrzeskiego,utracił swój pierwotny bogato zdobiony wystrój,został zastąpiony stylistyką architektury socrealizmu.W budynku i przy pomocy FN w Warszawie odbywa się festiwal Warszawska Jesień.Sala koncertowa Filharmonii Narodowej w Warszawie posiada 1072 miejsca.Sala kameralna dysponuje 378 miejscami.
Orkiestra Symfoniczna FN w Warszawie
Pierwszy koncert w wykonaniu Filharmoników Warszawskich odbył się 5 listopada 1901 w nowo wybudowanym gmachu.Orkiestra koncertowała z wieloma najsłynniejszymi artystami tamtej doby.Dyrygowali nią m.in.Edvard Grieg,Siergiej Prokofjew,Siergiej Rachmaninow,Maurice Ravel,Camille Saint-Saëns,Richard Strauss i Igor Strawinski.
Soliści
Na estradzie Filharmonii Narodowej w Warszawie wystąpili także soliści tej miary,co:Martha Argerich,Kathleen Battle,Teresa Berganza,Rafał Blechacz,Nelson Freire,Nigel Kennedy,Evgeny Kissin,Midori Gotō,Arturo Benedetti Michelangeli,Shlomo Mintz,Anne-Sophie Mutter,Garrick Ohlsson,Dawid Ojstrach,Murray Perahia,Jean-Pierre Rampal,Światosław Richter,Mstisław Rostropowicz,Henryk Szeryng,Emmanuel Pahud,Ingolf Wunder i Krystian Zimerman.
Wykonawcy gościnni
Przed I wojną światową i w okresie międzywojennym XX w.Filharmonia Warszawska stała się głównym ośrodkiem życia muzycznego w zaborze rosyjskim a potem w Polsce oraz jedną z najbardziej liczących się instytucji muzycznych w Europie.Wystąpili tutaj niemal wszyscy słynni dyrygenci i soliści tamtych czasów,m.in.Claudio Arrau,Edvard Grieg,Arthur Honegger,Vladimir Horowitz,Bronisław Huberman,Wilhelm Kempff,Otto Klemperer,Siergiej Prokofjew,Siergiej Rachmaninow,Maurice Ravel,Artur Rodziński,Artur Rubinstein,Pablo Sarasate,Richard Strauss.
Orkiestry
W sali Filharmonii Narodowej w Warszawie gościnnie występowały najsłynniejsze orkiestry z całego świata,m.in.:

• Academy of St.Martin in the Fields(dyrygent:Neville Marriner)
• Academy of Ancient Music(Christopher Hogwood)
• BBC Symphony Orchestra(Pierre Boulez)
• Berliner Philharmoniker(Daniel Barenboim,Simon Rattle)
• Chicago Symphony Orchestra(Riccardo Muti)
• City of Birmingham Symphony Orchestra(Simon Rattle)
• Cleveland Orchestra(George Szell)
• Gewandhausorchester Leipzig(Kurt Masur)
• Los Angeles Philharmonic Orchestra(Zubin Mehta)
• Münchener Philharmoniker(Sergiu Celibidache)
• Sankt-Petersburska Akademicka Filharmonia(Jewgienij Mrawiński)
• New York Philharmonic(Leonard Bernstein,Lorin Maazel)
• Orkiestra Filadelfijska(Eugene Ormandy)
• Kammerakademie Potsdam(Trevor Pinnock)

Organy
W 2001 r.w sali koncertowej stanęły nowe organy,wybudowane przez berlińską firmę organ mistrzowską Karl Schuke,Berliner Orgelbau Werkstatt.Instrument muzyczny posiada 3 manuały z pedałem i 71 głosów.Wyposażony jest w mechaniczną trakturę gry i elektryczną trakturę rejestrów.