Odo Bujwid

Odo Feliks Kazimierz Bujwid(ur.30 listopada 1857 w Wilnie,zm.25 grudnia 1942 w Krakowie)pierwszy polski bakteriolog,pionier higieny i profilaktyki lecznictwa,jeden z pierwszych polskich naukowców zajmujących się wytwórczością szczepionek leczniczych,przeprowadził pionierskie szczepienia przeciwko wściekliźnie.
Życiorys
Urodzony w Wilnie wywodził się ze zubożałej szlachty litewskiej.Jego ojciec przeniósł się do Warszawy i jako urzędnik pracował w magistracie.Na Uniwersytecie Warszawskim studiował medycynę,a przygotowanie fachowe do specjalizacji bakteriologicznej zdobył w Berlinie u Roberta Kocha i w Paryżu w instytucie Ludwika Pasteura.W Warszawie założył pierwszy w Polsce instytut zapobiegania wściekliźnie oraz stacje badania produktów spożywczych.W 1883 r.Rada Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego zaproponowała mu objęcie nowo utworzonej katedry higieny.Bujwid przeniósł się do Krakowa,mimo,że konserwatywne grupy uniwersyteckie z rezerwą i niechęcią odnosiły się do nowych prądów przyrodniczo-naukowych propagowanych przez przybysza z Kongresówki.Od początku rozwinął niezwykle intensywną działalność naukową,a ponadto stworzył w Krakowie drugi na terenie kraju zakład szczepień pasteurowskich.Odo i Kazimiera Bujwidowie zaangażowali się w odnowę Zamku na Wawelu w 1921 roku,w zamian za to odwdzięczono się im cegiełką pamiątkową.Obok publikowania licznych rozpraw naukowych,aktywnie pracował społecznie.W 1896 r.wybrany radnym m.Krakowa,przyczynił się do założenia wodociągów i sieci kanałów w mieście.Był zwolennikiem upowszechnienia oświaty,współtwórcą miejscowego III koła Towarzystwa Szkoły Ludowej,organizatorem wraz z żoną pierwszego gimnazjum żeńskiego,popierał walkę kobiet o dopuszczenie do studiów uniwersyteckich.Przyciągał do siebie młodych ludzi o nowoczesnych poglądach,a jego dom stał się ogniskiem skupiającym przedstawicieli postępowej inteligencji krakowskiej.W okresie międzywojennym był członkiem Rady Przybocznej Prezydenta oraz w latach 1931–1933 Tymczasowej Rady Miejskiej.Propagował język esperanto,został honorowym członkiem Polskiego Klubu Esperanckiego,a także inicjatorem utworzenia Towarzystwa Polsko-Jugosłowiańskiego.W swoim domu przy ul.Lubicz 34 założył wytwórnię surowic i szczepionek,która w czasie okupacji niemieckiej dostarczała ludności polskiej szczepionek przeciwko durowi plamistemu.Obecnie znajduje się tam muzeum.Odo Bujwid był człowiekiem niezwykle pracowitym i zorganizowanym.Jak napisała jego córka Jadwiga Demlowa:"Nie znosił lenistwa,marnotrawstwa,był wrogiem zaciętym picia wódki,palenia papierosów,gry w karty i przebywania w knajpach".Zainteresowany ideą rotariańską był inicjatorem założenia Krakowskiego Klubu Rotary,który tworzył z wielkim zaangażowaniem,zapraszając do komitetu organizacyjnego znanych sobie i zaprzyjaźnionych ludzi:Juliusza Dunikowskiego i Tadeusza Dyboskiego.W wieku 75 lat,po śmierci żony zaczął pisać dziennik,najpierw w postaci listów do żony,później w formie klasycznych zapisków.Był członkiem Komitetu Organizacyjnego Ligi Obrony Praw Człowieka i Obywatela w Krakowie,członkiem Komitetu Przyjaciół Pokoju.W 1935 roku był członkiem krakowskiej loży wolnomularskiej Przesąd Zwyciężony.Jego żoną od 1886 roku była Kazimiera Bujwidowa, edna z najważniejszych postaci ruchu feministycznego pierwszej fali w Polsce.Miał z nią sześcioro dzieci:Kazimierę,Zofię,Jadwigę,Helenę,Jana i Stanisława.Córka Helena,po mężu Jurgielewiczowa,jako pierwsza kobieta otrzymała w dniu 5 maja 1923 dyplom lekarza weterynarii po ukończeniu z ogólnym wynikiem celującym Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie.Helena była porucznikiem 11 Pułku Ułanów Legionowych,odznaczona czterokrotnie Krzyżem Walecznych za męstwo wykazane w czasie Obrony Lwowa.