Marian Klaus

Ur.17 czerwca 1926 w Trzcińcu koło Bydgoszczy,zm.17 stycznia 2013 w Gorzowie Wielkopolskim polski muzyk,kompozytor,nauczyciel,stroiciel fortepianów i akordeonów.Żona Monika Klaus(1930-1990)dyrektorka przedszkoli w Drezdenku(1951-1958) i Gorzowie Wlkp.ZWCH Chemitex Stilon(1958-1976).Dwóch synów Rafał i Jacek,troje wnuków Michał,Barbara i Urszula.Marian Klaus pochodzi z rodziny od wielu pokoleń związanych zawodowo z muzyką.Od 7 roku życia uczył się i występował(w Mogilnie)grając na skrzypcach,fortepianie i akordeonie.Od 1938 r.był harcerzem.W 1939 r.II wojna światowa przerwała ostatni obóz harcerski.W czasie okupacji zesłany na przymusowe roboty do Poznania(1940-1944) i Łodzi.W 1945 r.wrócił do jeszcze wyzwalanego Poznania, dzie w 946 r. ukończył z wyróżnieniem klasę skrzypiec u Kazimierza Nowickiego.W lipcu 1946 roku przeprowadził się do Gorzowa Wielkopolskiego gdzie już od 1945 r.mieszkała jego cała rodzina.W latach czterdziestych i pięćdziesiątych pracował jako skrzypek w pierwszych gorzowskich orkiestrach kameralnych prowadzonych w różnych okresach przez Mikołaja Dudarenkę(1946-1948),Józefa Rezlera(1948-1950) i Tadeusza Góralczyka.Od 1946 aż do 1983 roku był muzykiem rozrywkowym.Grał i kierował zespołami muzycznymi w Gorzowie Wielkopolskim(1946-1983,głównie Casablanka,Wenecja i wiele innych),Międzyzdrojach(sezon letni 1948-1958),Szklarskiej Porębie(sezon zimowy 1948-1953),Poznaniu(1950-1961 Adria,Pod Koziołkami,Rarytas) i wielu innych ośrodkach Polski.W prasie regionalnej wspominano,że Marian Klaus stworzył niezapomnianą atmosferę pięknie położonej Wenecji i luksusowej Casablanki.Znajomość między innymi z Leonem Szombarą(prekursorem polskiego jazzu),Krzysztofem Komedą(polskim kompozytorem jazzowym),Józefem Rezlerem(profesorem Akademii Muzycznej w Bydgoszczy),Czesławem Cupakiem(kompozytorem muzyki rozrywkowej w Szczecinie)stała się przyczynkiem do rozpoczęcia przez Klausa pracy twórczej kompozytorskiej.Nakłoniony przez swoich przyjaciół komponuje od lat czterdziestych muzykę rozrywkową.Jest autorem około 70 utworów utrzymanych głównie na pograniczu cool i smooth jazzu o synkopowanym rytmie.Jego twórczość to synteza muzyki jazzowej opartej na klasycznym stylu swingowym z balladową muzyką rytmów brazylijskich i kubańskich bossa novach.W twórczości znajdują się również dynamiczne utwory stylu bebop oraz melodyjne czardasze.Do klasyki stanowiącej gorzowskie standardy jazzowe muzycy zaliczają:„Gorzowski wieczór w Casablance”,„Żółty kanarek”,„Nowy Swing”,„Akant”,„Faeton”,„Pimpek”,„Rafał i Jacek”,„Jakie to znaki”czy„Bananowa spódnica” i „Błękitna bossa-nova”.Atmosferę gorzowskiej„Casablanki”stanowiły czardasze Klausa np.„Zakochany Cygan”,„Cygański smak”czy„W rytmie czardasza”.Od 1946 do 1970 r.był nauczycielem ognisk i szkół muzycznych w Gorzowie Wielkopolskim,Barlinku(1961-1966),Buku(1959-1961),Poznaniu(1950-1959).Uczył zarówno w placówkach państwowych,jak i szkołach prywatnych.Za swoją pracę pedagogiczną uzyskał szereg nagród,podziękowań i dyplomów.Jego pasją na pograniczu sztuki artystycznej i rzemieślniczej będąca wielopokoleniową tradycją rodzinną było strojenie i naprawa akordeonów i fortepianów.Był twórcą oryginalnych narzędzi,klejów i metod naprawy akordeonów i fortepianów.Dyplom mistrzowski w tym zakresie zdobył w Poznaniu pod okiem prawnuka producenta fortepianów J.Bettinga.Z okazji 80-lecia urodzin i 60-lecia pracy zawodowej,w 2006 roku gorzowscy muzycy nagrali płyty oraz przygotowali serię koncertów poświęconych twórczości Mariana Klausa.Na 750 lecie miasta Gorzowa Wielkopolskiego odbyły się dwa koncerty poświęcone twórczości Marian Klausa w Jazz Club„Pod Filarami”oraz dwa recitale fortepianowe w Szkole Muzycznej im.Władysława Ciesielskiego.Płyty i koncerty zaaranżowali(pochodzący z Gorzowa)pianiści Przemysław Raminiak i Dawid Troczewsk.Marian Klaus bywa gościem regionalnych rozgłośni radiowych biorąc udział w audycjach poświęconym jego osobie,jak i historii muzycznej Gorzowa Wielkopolskiego.W prasie regionalnej od szeregu lat cyklicznie pojawiają się artykułu poświęcone jego działalności zawodowej.Powstał też film nakręcony przez TVP Poznań„Moja Casablanca”reż.Marka Nowakowskiego(2003 r.)Klasa improwizacji w gorzowskiej szkole muzycznej nosi imię Mariana Klausa.