Piotr Wandycz

Piotr Stefan Wandycz(ur.20 września 1923 w Krakowie)polski i amerykański historyk,emerytowany profesor Yale University,znawca dziejów najnowszych Polski i Europy Środkowo-Wschodniej,dziejów dyplomacji.

Życiorys
Był synem Damiana Stanisława Wandycza i Stefanii z Dunikowskich.Jego przyrodnia siostrą była Anna Maria Mars,bizantynolog,historyk sztuki,bratem zaś Witold Mars,malarz,rysownik i ilustrator.Do agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 r.mieszkał we Lwowie,gdzie zdał małą maturę.Po agresji ZSRR na Polskę jego rodzina przekroczyła granicę polsko-rumuńską,udając się do Francji.Tu w 1941 roku zdał maturę w Polskim Liceum im.Cypriana Norwida w Villard de Lans w nieokupowanej strefie Francji.W latach 1941-1942 studiował na uniwersytecie w Grenoble.W 1942 r.przedostał się do Wielkiej Brytanii i wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.Służbę wojskową zakończył w stopniu podporucznika.Ukończył Cambridge University,gdzie uzyskał licencjat(BA) i magisterium(MA),a następnie London School of Economics and Political Science,gdzie w 1951 r.uzyskał doktorat(Ph.D.)Wyjechał następnie do USA.Tam był zaangażowany w ruch NiD.W USA wykładał historię Europy Środkowo-Wschodniej i historię dyplomacji najpierw na Indiana University(1954-1966),później Yale University(1966-1997).Prezes w latach 1999-2008 Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce,członek Rady Instytutu Józefa Piłsudskiego.Był współpracownikiem paryskiej"Kultury" i "Zeszytów Historycznych".Do grona jego uczniów należy min.Jerzy Borzęcki,Anna Cienciała.Jego żoną jest Maria Teresa z Chrząszczów.Ojciec Anny Katarzyny,Joanny i Antoniego.
Członkostwo w towarzystwach naukowych
Członek Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk.Członek komitetów wydawniczych periodyków,m.in.Kosmas,Polin.Studies in Polish Jewry,The Polish Review,Niepodległość,Przegląd Wschodni,serii Annales of Communism(Yale University).Członek komisji doradczej Instytutu Studiów Politycznych PAN,Fundacji Artes Liberales,Czechosłowackiego Stowarzyszenia Nauk(SVU)oraz wielu innych stowarzyszeń zagranicznych,emigracyjnych i krajowych;członek zagraniczny Polskiej Akademii Umiejętności,Polskiej Akademii Nauk,honorowy członek Polskiego Towarzystwa Historycznego.Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.
Nagrody i odznaczenia
Laureat nagrody Fundacji Jurzykowskiego,Fundacji Guggenheima,nagrody im.Lenkszewicza,Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie,nagrody im.O.Haleckiego Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce,nagrody Instytutu Piłsudskiego.Otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego(1993 r.)Université Paris I Sorbonne(1997 r.)Uniwersytetu Jagiellońskiego(2000 r.) i KUL(2004 r.)Odznaczony Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski i Medalem im.Hlavki(nadanym przez Czechosłowacką Akademię Nauk).
Wybrane publikacje
Bibliografie prac Piotra Wandycza
Piotr Wandycz jest autorem ponad 400 artykułów,recenzji i artykułów popularnonaukowych oraz książek.

• Barbara Rynkiewicz,Bibliografia prac Piotra Stefana Wandycza[w:]Studia z dziejów Polski i Europy w XIX i XX wieku.Księga dedykowana Profesorowi Piotrowi Stefanowi Wandyczowi,Gorzów Wielkopolski 2004 r.s.13-30
• Bibliografia prac Piotra Wandycza[lata 1944-2013][w:]Piotr Wandycz.Historyk,emigrant,intelektualista.Zbiór rozpraw,red.Marek Kornat,Sławomir Nowinowski,Rafał Stobiecki,Bydgoszcz:Oficyna Wydawnicza Epigram 2014 r.s.217-241

Książki

• "Czechoslovak-Polish Confederation and the Great Powers 1940-43"Bloomington:Indiana University Publications 1956 r.
• "France and her Eastern Allies 1919-1925.French-Czechoslovak-Polish Relations from the Paris Peace Conference to Locarno"Minneapolis:The University of Minnesota Press 1962 r.
• "Zjednoczona Europa.Teoria i praktyka"(wraz z L.Frendlem),Londyn:Polonia Book Fund 1965 r..
• "Soviet-Polish Relations 1917-21"Cambridge,Mass.Harvard University Press 1969 r.
• "The United States and Poland"Cambridge,Mass.Harvard University Press 1980 r.
• "August Zaleski,minister spraw zagranicznych RP 1926-32 w świetle wspomnień i dokumentów"Paryż:Instytut Literacki 1980 r.
• "The Landsof Partitioned Poland 1795-1918"Seattle:University of Washington Press 1984 r.polski przekład:Pod zaborami.Ziemie Rzeczypospolitej w latach 1795-1918,przeł.Wojciech Zajączkowski,Warszawa:Państwowy Instytut Wydawniczy 1994 r.
• "Polska a zagranica"Paryż:Instytut Literacki 1986 r.
• "Stracone szanse.Stosunki polsko-amerykańskie 1939-1987"Warszawa:"Głos"1987 r.
• "Polish diplomacy 1914-1945:aims and achievements:a lecture in English and Polish:together with a bibliographical essay on works dealing with recent Polish diplomatic history"London:Orbis Books 1988 r.
• "The Twilight of French Eastern Alliances 1926-1936:French-Czechoslovak-Polish Relations from Locarno to the Remilitarization of the Rhineland"Princeton,N.J.Princeton University Press 1988 r.
• "Z dziejów dyplomacji:eseje"autoryz.przekł.T.S.London:Polonia 1988 r.
• "Z dziejów dyplomacji"autoryz.przekł.z ang.T.S.esej:Polska wobec polityki locarneńskiej Brianda przeł.z fr.Krzysztof Rutkowski,Wrocław:"Universitas"1989 r.
• "The price of freedom:a history of East Central Europe from the middle ages to the present"London New York:Routledge 1992 r.polski przekład:Cena wolności.Historia Europy Środkowo-Wschodniej od średniowiecza do współczesności,przeł.Tadeusz Wyrozumski,Kraków:Znak 1995 r.(wyd.2 uzup.Kraków:"Znak"2003 r.)
• "Z Piłsudskim i Sikorskim.August Zaleski minister spraw zagranicznych w latach 1926-1932 i 1939-1941"Warszawa:Wydawnictwo Sejmowe Kancelaria Sejmu 1999 r.
• "O federalizmie i emigracji:reminiscencje o rzeczach istotnych i błahych,rozmowy przeprowadził Sławomir Łukasiewicz"Lublin:Instytut Europy Środkowo-Wschodniej 2003 r.
• "PAX EUROPEA.Dzieje systemów międzynarodowych w Europie 1815-1914"Kraków:Wydawnictwo ARCANA 2003 r.
• "Aleksander Skrzyński,minister spraw zagranicznych II Rzeczypospolitej"Warszawa:Polski Instytut Spraw Międzynarodowych,2006 r.
• "O czasach dawniejszych i bliższych.Studia z dziejów Polski i Europy Środkowo-Wschodniej"Poznań:Wydawnictwo Poznańskie 2009 r.