Jan Stanisław Lipiński

Ur.24 listopada 1923 w Przemyślu polski matematyk,profesor,pracownik i wykładowca Uniwersytetów Łódzkiego i Gdańskiego,specjalista w dziedzinie funkcji rzeczywistych,obecnie na emeryturze;zamieszkał w Pruszczu Gdańskim.Jan Lipiński urodził się 24 listopada 1923 w rodzinie przemyskiego nauczyciela.Tam uczęszczał do szkoły powszechnej i gimnazjum,którego nie zdążył ukończyć przed wybuchem wojny.Kontynuował naukę w polskiej i ukraińskiej szkole średniej w Lubaczowie.Po najeździe niemieckim pracował w tartaku tamże,a w 1944 r.przeniósł się z rodziną do Warszawy,gdzie przeżył powstanie.Krótko przebywał w obozie w Pruszkowie.Przed wyzwoleniem pracował przymusowo na Dolnym Śląsku.W 1945 r.osiadł w Zgierzu,gdzie zdał eksternistycznie maturę ogólnokształcącą i pedagogiczną oraz pracował w szkole powszechnej.W latach 1946–1952 studiował matematykę na Uniwersytecie Łódzkim,a już w 1949 r.zaczął tam pracę pod kierunkiem prof.Zygmunta Zahorskiego.Pierwszą publikację naukową ogłosił w 1955 r.w renomowanym piśmie„Fundamenta Mathematicae”.W 1956 r.został adiunktem Instytutu Matematycznego PAN,w 1958 r.obronił doktorat,a w 1960 r.został docentem.W roku akademickim 1960/61 przez 6 miesięcy przebywał na seminarium w Moskwie.Po powrocie kierował zakładem funkcji rzeczywistych na Wydziale Matematyki,Fizyki i Chemii Uniwersytetu Łódzkiego,którego był też prodziekanem.W latach 1963–1965 był prezesem łódzkiego oddziału Polskiego Towarzystwa Matematycznego.W 1966 r.otrzymał Nagrodę Polskiego Towarzystwa Matematycznego im.Stanisława Zaremby.W 1967 r.został profesorem nadzwyczajnym,a w 1969 r.przeniósł się do Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku,przekształconej w 1970 r.w Uniwersytecie Gdańskim.Od jego powstania do 1972 r.prof.Lipiński był dyrektorem Instytutu Matematyki Uniwersytetu Gdańskiego,a do 1991 r.kierownikiem Zakładu Funkcji Rzeczywistych i Rachunku Prawdopodobieństwa.W latach 1975–1993 pracował też w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Słupsku.W 1976 r.został członkiem Gdańskiego Towarzystwa Naukowego,a w 1977 r.profesorem zwyczajnym.W latach 1979–1983 był prezesem gdańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Matematycznego.Wiele pracował w wyspecjalizowanych agendach PAN i ministerstw edukacji i szkolnictwa wyższego.Otrzymał kilkakrotnie nagrody ministerialne oraz m.in.Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski i Medal Komisji Edukacji Narodowej.Gościnnie wykładał m.in.w Kanadzie,Wielkiej Brytanii i USA.Uczestniczył w kilkunastu zagranicznych konferencjach matematycznych.Na emeryturę przeszedł w 1991 r.ale pracował na Uniwersytecie Gdańskim do 1998 r.Wypromował ośmioro doktorów,po czterech na Uniwersytecie Łódzkim i Uniwersytecie Gdańskim.Jego 80 urodziny uczczono 4 grudnia 2003 uroczystą sesją na Wydziale Matematyki,Fizyki i Informatyki Uniwersytetu Gdańskiego.Uniwersytet Gdański i Polskie Towarzystwo Matematyczne opublikowały okolicznościową broszurę poświęconą życiu i dorobkowi naukowemu prof.Jana Stanisława Lipińskiego.Jan Lipiński poświęcił się niemal wyłącznie badaniom w dziedzinach funkcji rzeczywistych oraz teorii miary i całki.Przez wiele lat wykładał oba te przedmioty i prowadził z ich zakresu seminaria.Ogłosił ponad 50 prac na temat m.in.pochodnej funkcji rzeczywistej,funkcji aproksymatywnie ciągłych i ich pozaskończonych ciągów,pochodnej aproksymatywnej,funkcji mającej własność Darboux,funkcji spójnych,a także zbiorów utworzonych przez działania na funkcjach.W 1964 r.opublikował rozprawę,w której określił nieograniczony zbiór na prostej rzeczywistej R o takiej własności,że dowolną funkcję określoną na nim można rozszerzyć do funkcji okresowej na całej prostej.W 1978 r.wraz z prof.Zbigniewem Grandem skonstruował funkcję niemierzalną,lecz mierzalną w mierze supremum;przykład ten zaistniał w literaturze fachowej pod nazwą„Polish monster”.Najobszerniejszą pracą Lipińskiego jest artykuł„Elementy ogólnej teorii miary i całki”wydany w publikacji zbiorowej Instytutu Kształcenia Nauczycieli w 1977 r.pt.„Matematyka. Zeszyt 1”.Dokonania Jana Lipińskiego doczekały się uznania w Polsce i za granicą i często były i są przytaczane w fachowych monografiach.