Plac Bankowy w Warszawie

Plac w Śródmieściu Warszawy.Plac jest położony pomiędzy aleją„Solidarności”a wylotami ulic Senatorskiej i Elektoralnej.
Historia
Plac powstał w 1825 r.w miejscu dziedzińca pałacu Ogińskich w związku z budową w miejscu istniejących pałaców Leszczyńskich i Ogińskich trzech monumentalnych gmachów zaprojektowanych przez Antonia Corazziego:pałacu Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu,pałacu Ministra Skarbu oraz gmachu Giełdy i Banku Polskiego.Plac miał trójkątny kształt,który nadała mu biegnąca po skosie nieistniejąca obecnie ulica Rymarska.Pośr odku placu znajdował się skwer,na który po 1897 r.przeniesiono Krakowskiego Przedmieścia w związku z budową pomnika Adama Mickiewicza fontannę z 1866 r.W maju 1951 r.zmieniono nazwę placu na plac Feliksa Dzierżyńskiego.W tym samym roku,w rocznicę 25-lecia zgonu,przed pałacem Ministra Skarbu odsłonięto pomnik Feliksa Dzierżyńskiego.W dawnym gmachu Giełdy otwarto Muzeum Historii Polskiego Ruchu Rewolucyjnego.Do historycznej nazwy placu powrócono w listopadzie 1989 r.W 2001 r.w pobliżu miejsca,w którym znajdował się zburzony w 1989 r.monument Dzierżyńskiego,odsłonięto pomnik Juliusza Słowackiego,który w latach 1829–1931 pracował w pałacu Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu.Większość zabudowy placu uległa zniszczeniu w trakcie oraz po powstaniu warszawskim.Po 1945 r.nie odtworzono ulicy Rymarskiej przez co plac uzyskał kształt wydłużonego prostokąta oraz przebito w kierunku północnym ulicę Marcelego Nowotki(obecnie ul.gen.Władysława Andersa).Wszystkie trzy zniszczone gmachy Corazziego zostały odbudowane,a częściowo zrekonstruowana w latach 1947–1950 kamienica Kosseckiej znajdująca się w południowej pierzei placu została zaadaptowana na Hotel Saski.Fontanna została przeniesiona w obecne miejsce,na skwer przed kinem„Muranów”.W latach 1976–1991 po wschodniej stronie placu wzniesiono Błękitny Wieżowiec,przed którym w 1993 r.został odsłonięty pomnik Stefana Starzyńskiego.
Ważniejsze obiekty

• Błękitny Wieżowiec(nr 2)
• Pomnik Juliusza Słowackiego
• Pomnik Stefana Starzyńskiego
• Muzeum Kolekcji im.Jana Pawła II(nr 1)
• Stacja metra Ratusz Arsenał

Nagoszewo(gmina Ostrów Mazowiecki)

Wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim,w powiecie ostrowskim,na skraju gminy Ostrów Mazowiecki.Nagoszewo leży tuż przy drodze krajowej nr 8,na skraju Puszczy Białej.
Historia
To jedna z najstarszych osad w Puszczy Białej,pierwsze wzmianki o niej pochodzą z XIII wieku.W XVII wieku w Nagoszewie znajdował się ośrodek bartników.W XVIII wieku osada została zasiedlona przez przybyszów z Puszczy Zielonej.2-3 czerwca 1863 roku,podczas powstania styczniowego,pod Nagoszewem rozegrała się bitwa.Zginęło wówczas ponad stu powstańców,w tym miejscowi rolnicy.Poległych pochowano na skraju wsi.Obecnie stoi tam pomnik zbudowany w 1917 roku.Szkoła Podstawowa nosi imię Powstańców 1863 Roku.
Zabytki
Pomnik Powstańców z 1863 roku w Nagoszewie Zbiorowa mogiła powstańców poległych w bitwie z 1863 r.przy szosie Ostrów Mazowiecki-Warszawa z granitowym pomnikiem(1917 r.)w kształcie kolumny,ozdobionej krzyżem kuty w żelazie o motywach wycinanki kurpiowskiej.Pomnik odrestaurowano podczas obchodów 100 rocznicy powstania styczniowego.Na przodzie płyta z tekstem informacyjnym(1963 r.)Wokół ogrodzenie kamienno-łańcuchowe zaprojektowane przez Leona Winogradowa.Co roku,3 czerwca,pod pomnikiem odbywają się uroczystości upamiętniające poległych w bitwie.

Chruślina

Wieś w Polsce położona w województwie lubelskim,w powiecie opolskim,w gminie Józefów nad Wisłą.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.W miejscu położonym nieopodal wsi Chruślina rozegrały się dwie bitwy powstania styczniowego.Pierwsza z bitew pod Chruśliną miała miejsce 30 maja 1863 r.Do oddziału pułkownika Marcina Lelewela-Borelowskiego(zginął 6 września 1863 w bitwie pod Otroczem)dobrze zaopatrzonego w broń,dołączył oddział Koskowskiego.Było to w sumie 180 ludzi.Nad ranem nieprzyjaciel zaatakował z dwu stron.Ataki były skutecznie odpierane.Lelewel przesunął się w las skokowski.Powstańcy stracili 22 zabitych.Nieprzyjaciel znacznie więcej.Płk Lelewel połączył się z oddziałami Ruckiego i Krysińskiego i ruszył dalej przez lasy lubartowskie aż pod Garwolin.W bitwie tej powstańcy ponieśli straty i zostali zmuszeni do ucieczki co spowodowało,że okoliczna ludność nadała miejscu nazwę„Parszywa Góra”Druga bitwa pod Chruśliną odbyła się 4 sierpnia 1863 r.Brały w niej udział oddziały Krysińskiego,Wierzbickiego,Lutyńskiego,Jareckiego i Grzymały.Główne dowództwo objął gen.Michał Heidenreich-Kruk.Gen.Kruk dowódca powstańców stacjonujących w Moniakach,Bobach i Chruślinie,otrzymał wiadomość o zbliżaniu się nieprzyjaciela od strony Urzędowa,podjął decyzję walki z wrogiem w rejonie Chruśliny.Tutaj,dowodząc siłą 800 strzelców,600 kosynierów i 200 jazdy,pobił 1300 Moskali z artylerią,kładąc trupem 14 oficerów.W wyniku walki,która trwała od 11:00 do 19:00 Rosjanie zostali zmuszeni do ucieczki,nieprzyjaciela ścigano na przestrzeni 12 km do samego Urzędowa,na którego ulicach trwała jeszcze walka.Ze względu,że była to jedna z największych zwycięskich bitew powstania styczniowego,miejsce zdarzenia otrzymało nową nazwę„Złota Góra”.Nazwa ta wiąże się również z pewną legendą.Wśród okolicznej ludności krąży opowieść o tym,że w tutejszych lasach powstańcy ukryli skrzynie ze złotem.Legendę tę można wiązać z następna bitwą gen.Kruka,w której to przejął transport żołdu dla wojska rosyjskiego.Ale prawdopodobnie zdobyte wtedy ruble zostały przeznaczone na broń i wyżywienie dla powstańców,niemniej jednak legenda jest wciąż żywa i budzi zainteresowanie tym miejscem.8 sierpnia Kruk stoczył bitwę pod Żyrzynem.Mimo małego zapasu amunicji,akcja skończyła się zwycięstwem.Straty przeciwnika wyniosły około 200 zabitych oraz ponad 150 jeńców.Zdobyto 2 działa i około 200 tysięcy rubli.Ostatnia bitwa Kruka miała miejsce pod Fajsławicami 24 sierpnia 1863 r.Była to najbardziej krwawa i niepomyślna bitwa powstańcza na terenie województwa lubelskiego.

Piotr Kobylański

Ok.1823-1868 adwokat,członek Rządu Narodowego w powstaniu styczniowym.Po ukończeniu prawa w Petersburgu został sekretarzem I Departamentu Senatu Rosji.Od 1851 r.przebywał w Warszawie,w 1857 r.został radcą dworu i wiceprezesem Trybunału Handlowego.Po masakrze demonstrantów przez wojsko rosyjskie 27 lutego 1861 podał się do dymisji ze stanowisk rządowych.W maju 1863 r.został szefem Wydziału Spraw Wewnętrznych Rządu Narodowego.Był autorem dekretu o trybunałach rewolucyjnych.Kolejny rząd pod prezesurą Karola Majewskiego powierzył mu funkcję prokuratora przy Trybunale Rewolucyjnym.We wrześniu wszedł w skład rządu,obejmując referaty skarbu i prasy.1 listopada zrezygnował z udziału w pracach rządu opuścił Warszawę.W marcu 1864 r.został aresztowany w Wiedniu i wydany władzom rosyjskim.Uwięziony w Cytadeli Warszawskiej.Obciążony zeznaniami Oskara Awejde.Skazany wyrokiem sądu wojennego na karę śmierci,zamienioną na 15 lat ciężkich robót w kopalniach na katordze.Zesłany na Syberię.Zmarł w Usolu.

Jan Wernicki

Zm.w 1871 r.w Paryżu polski prawnik,urzędnik pocztowy,właściciel domu,konspirator i działacz niepodległościowy,zastępca członka Komitetu Centralnego Narodowego i członek Komisji Wykonawczej Rządu Narodowego w czasie powstania styczniowego, uczestnik Komuny Paryskiej.
Życiorys
W końcu października 1862 roku został zastępcą członka Komitetu Centralnego Narodowego.Wernicki zajmował się w KC sprawami wojewódzkimi,wraz z Witoldem Marczewskim i Leonem Królikowskim.Stefan Kieniewicz pisał o nim,że był:„...jedyny,wobec którego były wysuwane zarzuty natury osobistej”.W pracach KC reprezentował skrzydło zwolenników idei powstania narodowego.W czasie powstania styczniowego został,na przełomie stycznia i lutego 1863 roku,dokooptowany przez Stefana Bobrowskiego do składu Komisji Wykonawczej Rządu Narodowego,stanowiącej wtedy ciało doradczo-wykonawcze Rządu Narodowego.Po aresztowaniu Bronisława Szwarcego Wernicki był odpowiedzialny za drukarnie oraz był ekspedytorem powstańczych druków rządowych,powierzono mu więc pieczęć rządową.Wraz z intendentem organizacji miejskiej Włodzimierzem Lempke był jedną z tych osób,które umożliwiły skuteczny zamach przedstawicieli stronnictwa czerwonych na Rząd Narodowy Agatona Gillera i powołanie Rządu Narodowego(czerwonych prawników).23 maja 1863 w Warszawie Lempke i Wernicki pomogli zamachowcom przejąć pieczęcie powstańcze,posiadanie których było w warunkach konspiracji równoznaczne z przejęciem władzy.W 1864 roku był poszukiwany przez władze carskie,a prawdopodobnie w 1865 roku siedział w więzieniu.Zginął w 1871 roku na barykadach Komuny Paryskiej.

Jan Kanty Działyński

Hrabia(ur.28 września 1829 w Kórniku,zm.30 marca 1880 w Kórniku)polski działacz społeczny i polityczny,powstaniec,prezes towarzystwa literacko-historycznego,wydawca bibliotek nauk ścisłych,redaktor,ostatni z rodu Działyńskich,właściciel dóbr:Kórnik(koło Poznania) i Janusz(województwo łódzkie).
Biografia
Był synem powstańca i posła Tytusa(1796-1861) i Gryzeldy Celestyny z Zamoyskich(1805-1883).Kształcił się w poznańskim Gimnazjum św.Marii Magdaleny.W latach 1849-1851 odbył służbę w wojsku pruskim i uczęszczał na wykłady uniwersyteckie w Berlinie;uzupełniał wykształcenie z nauk ścisłych u prywatnych nauczycieli w Paryżu.W 21 lutego 1857 poślubił w Paryżu księżniczkę Izabellę z Czartoryskich(1830-1899),córkę księcia Adama Jerzego Czartoryskiego(1770-1861)prezesa Rządu Narodowego.Wraz z żoną osiadł w Gołuchowie,gdzie rozpoczął kolekcjonowanie obrazów i zabytków sztuki(m.in.antycznych waz).W 1861 r.objął po śmierci ojca Kórnik wraz z zamkiem,biblioteką i arboretum,a także pałac w Poznaniu,na Starym Rynku.Przejął od ojca pomysł utworzenia w Kórniku szkoły rolniczej.Współpracował z Poznańskim Towarzystwem Przyjaciół Nauk jako redaktor publikacji.Od 1861 r.zasiadał w sejmie pruskim,został sekretarzem Koła Polskiego.Tuż przed wybuchem powstania styczniowego odbył podróż po Bliskim Wschodzie;w lutym 1863 r.powrócił do Poznania i powołał tzw.Komitet Działyńskiego,w ramach którego organizował pomoc zaboru pruskiego dla powstania.Po rewizji w pałacu poznańskim,zagrożony aresztowaniem,przyłączył się do bezpośredniej walki zbrojnej.Walczył w oddziale Edmunda Taczanowskiego;po klęsce pod Ignacewem 8 maja 1863 schronił się we Francji.W procesie berlińskim w 1864 r.otrzymał zaocznie wyrok śmierci i konfiskaty dóbr.Spędził na emigracji pięć lat;uzyskał amnestię i zwolnienie od zarzutów w kwietniu 1869 r.Po powrocie do Wielkopolski zaangażował się w działalność kulturalną.Poszerzał zbiory biblioteki kórnickiej,zaangażował do pracy w roli bibliotekarzy Zygmunta Celichowskiego i Wojciecha Kętrzyńskiego.Kontynuował działalność wydawniczą,zapoczątkowaną przez ojca.Wydał m.in.Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski i Acta Tomiciana.W 1872 r.był jednym z założycieli Banku Włościańskiego w Poznaniu.Fundował stypendia dla polskich studentów,kierował emigracyjnym Stowarzyszeniem Pomocy Naukowej.Pełnił funkcję prezesa Towarzystwa Nauk Ścisłych w Paryżu.Zmarł bezpotomnie,majątek przekazał siostrzeńcowi,Władysławowi Zamoyskiemu.Spoczywa w rodowej krypcie kórnickiego kościoła.

Edmund Taczanowski

Edmund Władysław Maksymilian Taczanowski(ur.23 listopada 1822 w Wieczynie koło Pleszewa,zm.14 września 1879 w Choryni)generał polski,dowódca powstańczy 1863 r.
Biografia
Pochodził z rodziny ziemiańskiej,był synem Józefa Taczanowskiego herbu Jastrzębiec i Katarzyny z Hersztopskich herbu Ogończyk.Kształcił się w poznańskim Gimnazjum św.Marii Magdaleny,następnie w szkole artylerii,którą ukończył w stopniu podporucznika.Po kilkuletniej służbie opuścił armię pruską na własną prośbę w 1846 r.Już wcześniej nawiązał kontakt ze spiskiem planującym powstanie w Wielkopolsce;po dymisji z wojska działał jako kurier powstańczy na południu Wielkopolski i wkrótce został aresztowany(12 lutego 1846) i osadzony w Forcie Winiary.Przebywał w więzieniu do grudnia 1847 r.W 1848 r.uczestniczył w walkach powstańczych.Dowodził oddziałem artylerii pod Pleszewem;po rozbiciu powstańców ponownie trafił do więzienia,tym razem w twierdzy w Kostrzynie.Został zwolniony w marcu 1849 r. i wyjechał do Genewy,potem do Turynu i Rzymu.Walczył w szeregach armii republikańskiej Giuseppe Garibaldiego,był ranny,przebywał w niewoli francuskiej.Po zwolnieniu powrócił do Wielkopolski.W okresie poprzedzającym wybuch powstania styczniowego przygotowywał potencjalnych uczestników walki zbrojnej poprzez Bractwo Kurkowe i Bractwo Jedności.Zaangażował się aktywnie w walki powstańcze.Komitet Działyńskiego wyznaczył go na dowódcę jednego z oddziałów ochotniczych;Taczanowski przystąpił do jego organizacji w okolicach Pleszewa,ale został zaskoczony przez wojsko pruskie i rozbity w lesie sławoszewskim.Taczanowski zebrał część swoich żołnierzy oraz nowych ochotników i sformował kolejny oddział,z którym odniósł zwycięstwo pod Pyzdrami(29 kwietnia 1863) i zajął Koło.Został rozbity przez Rosjan 8 maja w bitwie pod Ignacewem.W tej bitwie generał Edmund Taczanowski został poważnie ranny,a z rejonu zaciętych walk wydostał go Franciszek Nawrocki(Jakub Nawrot)organizator oddziałów z rejonu Baszkowa i Konarzewa w 1848 i 1863 r.który torował kosą drogę,aby wydostać rannego dowódcę z miejsca zagrożenia.To o nim przed kadrą oficerską i szlachtą ranny generał powiedział:"Należą się słowa podzięki temu prostemu włościaninowi".Pod koniec maja 1863 r.Rząd Narodowy mianował Taczanowskiego dowódcą wojsk województwa kaliskiego i mazowieckiego oraz awansował do stopnia generała.Prowadził walki ze zmiennym szczęściem,tocząc walki pod Łaskiem,Goszczanowem,Czepowem,Pęcherzewkiem,Sędziejowicami;pod Kruszyną został rozbity.Po klęsce wyjechał do Francji,potem do Turcji;bez powodzenia szukał tam poparcia dla pomysłu stworzenia polskich oddziałów walczących o niepodległość.Wkrótce powrócił do Polski;mieszkał początkowo w Krakowie,a po amnestii władz pruskich powrócił do Wielkopolski i osiadł w swoim majątku w Choryni,gdzie mieszkał do końca życia.Z małżeństwa z Anielą z Baranowskich miał czterech synów(Stefana,Stanisława,Józefa,Władysława) i dwie córki(Katarzynę i Anielę).Od 2000 r.imię Edmunda Taczanowskiego nosi Szkoła Podstawowa w Biskupicach(woj.Wielkopolskie,pow.koniński,gm.Grodziec)znajdująca się w eklektycznym dworze z połowy XIX wieku,który został wybudowany dla Taczanowskich.Od 2011 r.imię Edmunda Taczanowskiego nosi 103 DSH z Woli Książęcej(Hufiec ZHP Jarocin).

Konin

Miasto na prawach powiatu w środkowej Polsce,w województwie wielkopolskim,położone w Dolinie Konińskiej,nad Wartą;siedziba powiatu konińskiego,główny ośrodek Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego.Konin był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego.
Położenie
Konin jest położony w Dolinie Konińskiej nad rzeką Wartą,we wschodniej części województwa wielkopolskiego.W latach 1975–1998 stolica województwa konińskiego.
Historia
Początki miasta
Pierwsza wzmianka o Koninie(tj.wójcie Gosławie z Konina)pochodzi z 1293 r.Konin był początkowo osadą na wyspie wśród rozlewisk Warty strzegącą brodu,a następnie mostu(pierwsza wzmianka z 1328 r.)na szlaku między Kaliszem a Kruszwicą.Miasto zostało zniszczone przez Krzyżaków w 1331 r.następnie odbudowane na polecenie Kazimierza Wielkiego w latach 1333–1370.Wtedy to zostało otoczone murem i stało się siedzibą powiatu sądowego(starosta rezydował w obecnie już nieistniejącym zamku),w którym odbywały się sądy szlacheckie:ziemski i grodzki(przetrwały do rozbiorów).Miasto rozwijało się w XV i XVI w.W XVII w.nadeszło pasmo klęsk:epidemia(1628–1631),seria pożarów oraz okupacja i złupienie miasta przez Szwedów(1655 r.)Do 1793 r.Konin leżał w województwie kaliskim,w wyniku II rozbioru Polski znalazł się na obszarze zaboru pruskiego,od 1795 r.w departamencie kaliskim Prus Południowych,a po 1807 r.w departamencie kaliskim Księstwa Warszawskiego.Po kongresie wiedeńskim Konin znalazł się w województwie kaliskim Królestwa Polskiego,a po 1837 r.w guberni kaliskiej.W latach 20.XIX wieku powstało wiele nowych budynków.Ostatecznie rozebrane zostały resztki zamku,a w jego miejscu powstała dzielnica żydowska.W czasie powstania styczniowego w 1863 r.w okolicy miało miejsce kilka potyczek i bitew;po powstaniu miasto zostało objęte represjami władz rosyjskich.W okresie popowstaniowym miasto rozwija się pomyślnie.Powstaje fabryka maszyn rolniczych i inne,drobne zakłady.Już w 1905 r.uruchomiona została centrala telefoniczna.Zabudowa sięgała poza średniowieczne granice.Rozrastają się przedmieścia:Kaliskie,Kolskie i Słupeckie.Trwał proces brukowania ulic,a od 1916 r.(wybudowanie elektrowni miejskiej)elektryfikacji miasta.
Czasy współczesne
Podczas I wojny światowej,pod koniec sierpnia 1914 r.Konin został zajęty przez wojska niemieckie.11 listopada 1918 doszło do strzelaniny na placu Wolności w Koninie.W tym dniu budynek szkoły handlowej,znajdującej się w kamienicy Zemełki,został przejęty przez POW.Wiadomość ta zgromadziła tłum uczniów przed budynkiem.W tym czasie żołnierze POW udali się do gmachu starostwa z prośbą o wydanie broni.Jeden z niemieckich urzędników zadzwonił do koszar z prośbą o interwencję.Przybyli żołnierze,zastawszy tłum na placu otworzyli w jego kierunku ogień.W wyniku salwy zginęło 5 osób,a dwie następne zmarły w szpitalu.Pogrzeb ofiar przerodził się w dużą manifestację uczuć patriotycznych.W 1984 r.na kamienicy osłonięto tablicę ku czci ofiar.12 listopada 1918 siły okupacyjne opuściły miasto.Po odzyskaniu niepodległości Konin był kilkunastotysięcznym miastem powiatowym położonym na uboczu uczęszczanych szlaków komunikacyjnych.Pewne ożywienie gospodarcze przyniosła budowa linii kolejowej Strzałkowo Kutno,łączącej miasto z Poznaniem i Warszawą(otwartej w 1922 roku)oraz kanału Warta–Gopło(rozpoczętego w 1937 roku).Po wybuchu II wojny światowej,od 1 września 1939 r.obiekty kolejowe w Koninie były bombardowane przez niemieckie lotnictwo,po czym miasto zostało zajęte przez wojska niemieckie 14 września 1939 r.Podczas wojny Konin był siedzibą niemieckich władz powiatowych i należał do ziem włączonych do terenów III Rzeszy(jako część Kraju Warty).W czasie okupacji Niemcy dokonali w okolicznych lasach eksterminacji ludności żydowskiej,która w 1939 r.stanowiła ok.21% ogółu mieszkańców miasta.20 stycznia 1945 r.Konin został zajęty przez wojska radzieckie(8 Korpusu Zmechanizowanego Gwardii gen.Iwana Driemowa).Po wojnie zwiększyła się liczba ludności i obszar miasta,co miało związek z odkryciem w okolicy złóż węgla brunatnego i powstaniem kopalń,elektrowni oraz huty aluminium,jak również szeregu zakładów pomocniczych(takich jak np.Fabryka Urządzeń Górnictwa Odkrywkowego).Konin był stolicą województwa konińskiego w latach 1975–1998.Od 1 stycznia 1999 r.jest miastem na prawach powiatu i siedzibą powiatu konińskiego.W 1990 r.prezydentem został Marek Waszkowiak,który sprawował urząd do 1994 r.Jego następcą został Kazimierz Pałasz(4 kadencje)w latach 1994-2010.W 2010 r.nowym prezydentem został wybrany Józef Nowicki,startujący z ramienia SLD,który wygrał również wybory w 2014 roku.
Demografia
Największą populację Konin odnotował w 2000 r.według danych GUS 83517 mieszkańców.Według prognozy ludności Konina w 2030 r.liczba ta spadnie do 66664 mieszkańców.
Zabytki
Starówka
(część Konina położona na lewym brzegu Warty)

• Słup Koniński najstarszy znak drogowy w Europie Środkowo-Wschodniej.Mieści się przy kościele św.Bartłomieja na konińskiej Starówce.Inskrypcja na nim głosi,że został ufundowany przez komesa Piotra Włostowica w 1151 r.Pierwotnie(do 1828 r.)umiejscowiony był w okolicach konińskiego zamku na obecnym Pl.Zamkowym,dawniej zwanym Rynkiem Garncarskim,a przez ludność żydowską Tepper Mark.Wskazywał połowę drogi z Kalisza do Kruszwicy.W 2010 r.przeprowadzono jego renowację
• Kościół św.Bartłomieja,gotycki,o układzie bazylikowym,trójnawowy.Pochodzi z XIV w.Od południowej strony kaplice gotycka NMP i renesansowa koninianina Jana Zemełki,w której znajdują się bogato intarsjowane stalle z ornamentami roślinnymi,ptakami i jednorożcami oraz gotycka rzeźba Matki Boskiej z XVI wieku.W kruchcie bocznej z 1866 r.znajduje się gotycka kropielnica.Sklepienia:siatkowe w prezbiterium i gwiaździste w nawach.Polichromię i witraże wykonał w latach 1908-1910 Eligiusz Niewiadomski,późniejszy zabójca pierwszego prezydenta RP Gabriela Narutowicza.Drzwi frontowe posiadają brązowe maszkarony z XV wieku,w kształcie lwich głów

Kościół przyozdobiony jest pomnikami:

• epitafium Mikołaja Grochowskiego,wykonane z alabastru
• pomnik Stanisława Przyjemskiego,marszałka wielkiego koronnego,styl późnorenesansowy
• pomnik Krzysztofa Przyjemskiego
• krzyż kamienny,wmurowany w północnej skarpie,wykonany z piaskowca,jeden z kamieni milowych na drodze Kalisz Kruszwica

W skarbcu kościelnym znajduje się kielich z 1536 r.wykonany przez konińskiego mistrza złotnika Bartłomieja.W pobliżu znajdują się dzwonnica z 1878 r.oraz słup koniński.

• Dzwonnica kościoła św.Bartłomieja z 1878 r.ufundowana przez koninianina Walentego Modrzejewskiego
• Plebania kościoła farnego,wybudowana w stylu klasycystycznym w początku XX wieku,ozdobiona pilastrami jońskimi
• Zespół klasztorny oo.Reformatów:
• Klasztor oo.Reformatów,wybudowany w 1733 r.na planie podkowy,z wirydarzem pośrodku.Posiada dwie kondygnacje,oddzielane gzymsem kordonowym.U zbiegu skrzydeł północnego i wschodniego znajduje się rotunda na cokole(pierwotnie biblioteka)
• Kościół św.Marii Magdaleny,wybudowany w 1727 r.Barokowy.Posiada jedną nawę i trzy późnobarokowe ołtarze z połowy XVIII w.W kościele znajdują się też dwie zabytkowe rzeźby:ludowa Pieta Chrystusa Frasobliwego z 1430 r.oraz gotycka Madonna z Dzieciątkiem z 1490 r.
• klasycystyczny ratusz,zaprojektowany przez Andrzeja Pelletiera,został wybudowany między 1796 a 1803 r.na ówczesnym rynku,o średniowiecznym układzie urbanistycznym i kształcie mocno wydłużonego wrzeciona na osi północ-południe.Ze względu na ograniczoną szerokość rynku,rozchodzące się jezdnie,przyległe do ścian ratusza,„uformowały”nietypowe ustawienie bocznych ścian i dlatego rzut tego 2-kondygnacyjnego budynku ma kształt trapezu.Dach jest 4-spadowy,pokryty dachówką,ale przez nietypowy rzut posiada unikatowe połacie boczne płaszczyzny prostokreślne o kształcie paraboloid hiperbolicznych.Ratusz ma nadbudowaną osiemnastowieczną wieżą zegarową licowaną drewnem(zegar pochodzi z klasztoru w Lądzie).Fronton z 4 kolumnami doryckimi wielkiego porządku i trójkątnym tympanonem z herbem Konina.Wnętrza przyozdobione są witrażami z początku XX w.a sufit Sali Rady Miejskiej stiukowym plafonem
• Jatki Miejskie,wybudowane w stylu klasycystycznym w początku XIX w.ozdobione kolumnadą w stylu doryckim.Obecnie pełnią funkcję sali ratuszowej
• Synagoga,wybudowana w latach 1825-1829,nawiązuje w stylu do budowli bizantyńskich.Pierwotnie budynek stanowił bryłę na planie prostokąta.W 1883 roku do strony północnej na całej długości dobudowano dwukondygnacyjny element z przeznaczeniem na salę modlitw dla kobiet,a w części zachodniej przedsionek.Znajdowała się tam biblioteka miejska,która została przeniesiona na ulicę Dworcową
• Żydowski„dom nauki”(„bes medresz”„bet ha-midrasz”)znajdujący się obok synagogi,zbudowany w 1883 roku.Obecnie znajduje się w nim oddział Miejskiej Biblioteki Publicznej
• Rynek(dawniej zwany Dużym Rynkiem,Rynkiem Pierwszym,obecnie Plac Wolności).Do 1786 r.na jego środku stał ratusz
• Kamienica Jana Zemełki,wybudowana w końcu XVI w.Była pierwszym murowanym budynkiem świeckim w mieście.Cechy renesansowe utraciła w kilku przebudowach.Dwukondygnacyjna,z dwuspadowym dachem.Sklepienia:beczkowe w sieni i piwnicach,a kolebkowo-krzyżowe w piwnicach i na parterze
• Gmach Starostwa Powiatowego w Koninie.Budynek o wyraźnych cechach klasycystycznych,kryty dachem naczółkowym,powstał w 1828 r.według projektu architekta T.K.Pelletiera,Budowniczego Obwodu Konińskiego.Miał być siedzibą władz rozległego obwodu konińskiego.Obwód tworzyły ówczesne powiaty koniński i pyzderski,z których w 1866 r.po reformie administracyjnej zaboru rosyjskiego, utworzono po raz pierwszy w historii powiaty kolski,turecki i słupecki.Powiat koniński wydatnie zmniejszono,a pyzderski zniknął na zawsze
• Kamienica klasycystyczna na narożniku Pl.Wolności i ul.Zofii Urbanowskiej ozdobiona pilastrami jońskimi oraz tympanonem z wieńcem i datą 1840 r.Przed II wojną światową mieścił się w niej Hotel Litewski
• Kamienica zwana„Grodzką”klasycystyczna z I połowy XIX wieku na Placu Wolności,ornamentowana pilastrami jońskimi oraz ozdobiona gankiem z dwustronnymi schodami.W czasach carskich więzienie(więziono tam legendarnego kapucyna ks.Maksymiliana Tarejwę,dowódcę powstania styczniowego na ziemi konińskiej).Przed II wojną światową mieścił się w niej Hotel Polski
• Zajazd„Pod Jelonkiem”położony na skrzyżowaniu ul.Kolskiej i 3 Maja.Wybudowany w końcu XVIII wieku.Długi,narożnikowy,jednokondygnacyjny budynek z poddaszem posiadający skromne cechy klasycystyczne.Nad wjazdem na podwórze zachowany herb zajazdu jelonek
• Zespół kamienic staromiejskich,dwu- i trzykondygnacyjnych,rzadziej jednokondygnacyjnych.Budowane od XVI do XX wieku.Większość zabudowy z początku i I połowy XIX wieku.W Rynku(obecnie Plac Wolności)6 stylowych kamienic klasycystycznych,w dalszych okolicach klasycyzujące,np.stylowa kamienica rejenta Sikorskiego z II połowy XIX wieku,kamienica Essowej z ok.1850 r.neoklasycystyczna kamienica„Stary Dom”,kamienice przy ulicy 3 maja i na Placu Zamkowym
• Kościół ewangelicko-augsburski Świętego Ducha i jego plebania z XIX wieku
• Eklektyczny pałac E.Reymonda z 1880 r.
• Budynek dawnego więzienia z XIX wieku,obecnie Centrum Kształcenia Ustawicznego
• Dworek Zofii Urbanowskiej,pisarki,honorowej obywatelki miasta,z 2 połowy XIX wieku
• Park Miejski im.Fryderyka Chopina z połowy XIX wieku.Najstarszy park w mieście,posiada liczne okazy starego drzewostanu,zwierzyniec,place zabaw dla dzieci
• Elektrownia miejska,wzniesiona przez Niemców w 1916 r.dawniej mieszcząca również łaźnie
• Most Toruński

Gosławice

• Zamek,wybudowany w latach 1420-1426 przez biskupa poznańskiego Andrzeja Łaskarza herbu Godzięba,gotycki.Rezydencję typu dwór obronny zbudowano bez wieży.Pierwotnie zachowały się mury do wysokości I piętra oraz mur zewnętrzny.Po odrestaurowaniu w 1978-1986 siedziba Muzeum Okręgowego
• Skansen budownictwa wiejskiego w sąsiedztwie zamku wiatraki,kuźnia,stodoły oraz zrekonstruowany dworek z XIX w.Dwukondygnacyjny,o konstrukcji szachulcowej,kryty dwuspadowym dachem łamanym
• Kościół św.Andrzeja Apostoła w Gosławicach,gotycko-neogotycki.Ufundowany przez właściciela Gosławic biskupa poznańskiego Andrzeja Łaskarza herbu Godzięba.Zbudowany na planie krzyża greckiego.Sklepienie palmowe wspiera centralnie usytuowana kolumna.Do ośmiobocznej nawy przylegają tworząc ramiona krzyża:prezbiterium,dwie kaplice i kruchta.Wewnątrz kościoła są trzy neogotyckie ołtarze z końca XIX wieku oraz ośmioboczna chrzcielnica kamienna z początku XVI w.Kościół częściowo zrujnowany w XVII wieku został odbudowany w latach 1755-1775.Dachy i wieżyczka w stylu neogotyckim pochodzą z końca XIX wieku,w końcu XX wieku dokonano renowacji dachu oraz przebudowano wieżyczkę,podwyższając ją
• Spichlerz zbudowany w stylu klasycystycznym w 1838 roku przez Hektora Kwileckiego,właściciela dóbr Gosławice
• Budynek Gorzelni z XIX wieku

Morzysław

• Neobarokowy kościół św.Wojciecha z 1905-1914,wzniesiony częściowo na fundamentach starszej świątyni z XVIII w.
• Dzwonnica kościoła św.Wojciecha z 1902 r.
• Cmentarz kościelny z XIV–XV w.(ul.Staromorzysławska)

Centrum

• zabytkowe wieże ciśnień:jedna z początku lat 20.XX w.położona przy dworcu PKP(obecnie galeria Wieża Ciśnień),druga z początku lat 40.XX w.przy ulicy Parowozownia
• dworek z początku XX w.przy Alejach 1 Maja dawny pałacyk ślubów obecnie w odrestaurowanym dworku mieści się hotel i restauracja„Pałacyk”
• dworek z początku XX w.przy ul.Bydgoskiej 7 obecnie w odrestaurowanym dworku mieści się siedziba firmy„Provident”

Dzielnice i osiedla
Część lewobrzeżna(tzw.stary Konin)

• Wilków
• Pawłówek
• Osiedle Armii Krajowej
• Przydziałki
• Osiedle Władysława Sikorskiego
• Osiedle Przydziałki
• Osiedle Jana Zemełki
• Starówka
• Osada

Część prawobrzeżna(tzw.nowy Konin)

• Nowy Dwór
• Chorzeń
• Czarków
• Osiedle I
• Osiedle II
• Osiedle III
• Osiedle IV im.Legionów
• Os.Zatorze
• Glinka
• Os.Glinka
• Osiedle V
• Osiedle Va
• Morzysław
• Grójec
• Laskówiec
• Niesłusz
• Międzylesie
• Maliniec
• Gosławice
• Mieczysławów
• Pątnów
• Łężyn
• Os.Cukrownia Gosławice

Gospodarka
Konin jest głównym ośrodkiem przemysłu,Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego.Obecność złóż węgla brunatnego w pobliżu miasta zadecydowała o powstaniu Zespołu Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin,który dostarcza ok.8,5% wytwarzanej w Polsce energii elektrycznej.3 spośród 4 elektrowni należących do Zespołu położone są na obszarze Konina.W mieście znajduje się również jedyna w Polsce huta aluminium,która jeszcze do niedawna wykorzystywała znaczną część energii elektrycznej produkowanej przez konińskie elektrownie,z uwagi na energochłonność hutnictwa aluminium.Obecnie,po zamknięciu wydziału elektrolizy,zapotrzebowanie na energię jest dużo mniejsze.Huta aluminium,wytwarza ponad 80 tys.ton wyrobów walcowanych rocznie.Dwie konińskie elektrownie oraz nowo wybudowana elektrownia Pątnów II produkują blisko 8,5% mocy krajowej.Miasto słynęło także z przemysłu odzieżowego,w mieście działały 3 duże zakłady odzieżowe między innymi dawny oddział gnieźnieńskiego Polanexu przekształcony po 1990 roku w ZPO Konwart który w 2009 roku ogłosił upadłość.Stopa bezrobocia w mieście według stanu na dzień 30 listopada 2014 r.wynosił 12,5%.W Powiatowym Urzędzie Pracy zarejestrowanych było 4481 mieszkańców miasta.W Koninie znajduje się port rzeczny łączący miasto z Morzem Bałtyckim.W 2013 r.wydatki budżetu samorządu Konina wynosiły 404,63 mln zł,a dochody budżetu 394,66 mln zł.Zadłużenie(dług publiczny)samorządu na koniec 2013 r.wynosiło 116,5 mln zł,co stanowiło 29,51% wysokości jego dochodów.
Transport
Transport drogowy
Konin jest węzłem drogowym.Tuż przy południowej granicy Konina przebiega Autostrada A2 Świecko Stryków(Łódź),będąca częścią trasy europejskiej E30.Połączenie z autostradą zapewniają dwa węzły:Konin Zachód(dawniej nazywany Modła) i Konin Wschód(dawniej Żdżary).Miasto przecina droga krajowa nr 92 łącząca Rzepin z Łowiczem i droga krajowa nr 25 z Bobolic do Oleśnicy.

• Autostrada A2 Świecko Stryków,która jest częścią trasy europejskiej E30(Cork Omsk)
• Droga krajowa nr 25:Bobolice Bydgoszcz Inowrocław Konin Kalisz Ostrów Wielkopolski Oleśnica
• Droga krajowa nr 72:Konin Turek Łódź Rawa Mazowiecka
• Droga krajowa nr 92:Rzepin Poznań Września Konin Łowicz(alternatywna dla autostrady A2)
• Droga wojewódzka nr 264:Konin Kleczew(ul.Kleczewska z wiaduktem Briańskim nad linią kolejową nr 3;zbudowanym w 1985 r. i zmodernizowanym w l.2012-2013)
• Droga wojewódzka nr 266:Konin Sompolno Piotrków Kujawski Radziejów Aleksandrów Kujawski Ciechocinek

Mosty
W obrębie miasta znajdują się cztery mosty drogowe na Warcie:dwa łączące dzielnice południowe z północnymi:Most im.Marszałka Józefa Piłsudskiego w centrum Konina w ciągu drogi krajowej nr 92 i Most Unii Europejskiej w ciągu drogi krajowej nr 25.I dwa mosty komunikujące Starówkę:Most Warszawski w ciągu drogi krajowej nr 92 i Most Toruński w ciągu ulicy Wojska Polskiego,a także most na Kanale Warta-Gopło w ciągu drogi wojewódzkiej nr 266.
Transport autobusowy
Komunikację autobusową w Koninie i okolicach zapewnia przedsiębiorstwo PKS Konin.Do Konina kursują m.in.autobusy PKS Poznań,PKS Łódź,PKS Turek,PKS Włocławek,PKS Inowrocław,PKS Gniezno,PKS Kalisz i in.Konin posiada bezpośrednie połączenia autobusowe z Poznaniem,Wrocławiem,Łodzią,Bydgoszczą,Toruniem,Włocławkiem i in.Najpopularniejsze kierunki lokalne to Słupca,Turek,Koło,Licheń,Zagórów,Tuliszków,Ślesin,Kramsk i Kleczew.
Komunikacja miejska
Miejski Zakład Komunikacji(MZK Konin)zapewnia przewozy autobusowe na terenie miasta i jego najbliższych okolic.Obsługuje 22 linie,mając do dyspozycji 55 autobusów,w tym 8 przegubowych.
Linie MZK Konin
50,51,52,53,54,54b,55,56,57,58,59,60,61,62,64,65,66,67,69,70,71
Transport kolejowy
Początki kolei żelaznych w Koninie sięgają początku XX w.W 1912 roku otwarto kolej wąskotorową Cukrowni Gosławice o prześwicie 750 mm,przedłużoną w 1914 roku(podczas I wojny światowej)do Czarkowa pod Koninem(stacja Konin Wąskotorowy).W styczniu 1922 r.oddano do użytku 111 km 2-torową normalnotorową linię kolejową Kutno Konin Strzałkowo.Obecnie Konin jest stacją węzłową na 475 km 2-torowej zelektryfikowanej linii kolejowej Frankfurt nad Odrą-Poznań–Kutno–Warszawa Zachodnia,będącym częścią międzynarodowej trasy E20 Berlin Moskwa.Od maja 1974 do maja 1996 r.funkcjonowała w ruchu pasażerskim 14,3 km linia kolei normalnotorowej z centrum miasta przez Niesłusz,Marantów,Maliniec,Gosławice,Pątnów do Kazimierza Biskupiego.
Własne normalnotorowe linie kolejowe posiada także KWB Konin,do przewozu węgla brunatnego z odkrywek do elektrowni Pątnów i Konin około 100 km szlaków o napięciu 2,4 kV,z czego najdłuższe to:

• Lubstów/Kramsk-Drzewce-elektrownia Konin
• Kleczew-Pątnów

Stacje kolejowe

• Konin
• Konin Zachód

Transport wodny
Rzeka Warta oraz Kanał Ślesiński umożliwiają komunikację drogami wodnymi z głównymi rzekami Polski:Wisłą i Odrą.W dzielnicy Osiedle Morzysław(Konin)znajduje się port rzeczny oraz śluza.
Transport lotniczy
Około 12 km od miasta,w Kazimierzu Biskupim znajduje się lądowisko Konin-Kazimierz Biskupi.W 2012 r.przy ul.Szpitalnej oddano do użytku sanitarne lądowisko.
Edukacja
Przedszkola:

• Przedszkola:1,2,4,5,6,7,8,10,11,12,13,14,15,16,17,25,31,32 oraz niepubliczne

Szkoły podstawowe:

• Szkoły Podstawowe:1,3,4,5,6,8,9,10,11,12,15

Gimnazja:

• Gimnazja:1,2,3,4,5,6,7 oraz 2 niepubliczne

Szkoły średnie:

• Licea:
• I Liceum im.Tadeusza Kościuszki w Koninie
• II Liceum im.Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w Koninie
• III Liceum im.Cypriana Kamila Norwida w Koninie
• Konińskie Centrum Edukacyjne
• Zespół Szkół Górniczo-Energetycznych im.Stanisława Staszica w Koninie
• Zespół Szkół Technicznych i Hutniczych w Koninie
• Zespół Szkół Budowlanych im.Eugeniusza Kwiatkowskiego w Koninie
• Zespół Szkół Centrum Kształcenia Ustawicznego im.Stefana Batorego w Koninie
• Zespół Szkół im.Mikołaja Kopernika w Koninie

Uczelnie:

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Koninie
• Wyższa Szkoła Kupiecka w Łodzi,wydział zamiejscowy w Koninie
• Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych w Poznaniu,wydział zamiejscowy w Koninie
• Politechnika Poznańska,wydział zamiejscowy w Koninie
• Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi,wydział zamiejscowy w Koninie
• Wyższa Szkoła Kadr Menedżerskich w Koninie
• Wyższa Szkoła Pedagogiczno-Techniczna w Koninie

Inne instytucje oświatowe:

• Kuratorium Oświaty w Poznaniu Delegatura w Koninie
• Szkoła Muzyczna I i II Stopnia im.I.J.Paderewskiego w Koninie

Placówki oświatowe:

• Bursa Szkolna nr 1 im.Ryszarda Michalskiego
• Centrum Kształcenia Praktycznego w Koninie
• Centrum Kształcenia Ustawicznego im.Stefana Batorego w Koninie
• Międzyszkolny Ośrodek Sportowy w Koninie
• Miejska Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
• Miejski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli
• Młodzieżowy Dom Kultury
• Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Janusza Korczaka w Koninie
• Schronisko Młodzieżowe

Kultura
Corocznie,w czerwcu,odbywa się Międzynarodowy Dziecięcy Festiwal Piosenki i Tańca,w którym uczestniczą wykonawcy z Europy oraz miast partnerskich.W Koninie znajduje się Muzeum Okręgowe z 14 wystawami stałymi i skansenem etnograficznym.W mieście działa Orkiestra Dęta KWB Konin,a także chór Konin Gospel Choir.
Cykliczne imprezy artystyczno-kulturalne odbywające się w Koninie:

• Międzynarodowy Dziecięcy Festiwal Piosenki i Tańca
• Międzynarodowy Festiwal Muzyki Gospel„Gospel nad Wartą”
• Międzynarodowy Festiwal„Bluesonalia”
• Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny dla Szkół Muzycznych
• Ogólnopolski Festiwal Pianistyczny„Chopinowskie Interpretacje Młodych”
• Ogólnopolski Konkurs Filmów Amatorskich
• Ogólnopolski Konkurs Gitary Klasycznej
• Ogólnopolski Konkurs Poetycki o„Nagrodę Milowego Słupa”
• Festiwal Jazzonalia
• Konińskie Derby Kabaretowo-Estradowe

Ośrodki kultury

• Centrum Kultury i Sztuki w Koninie
• Koniński Dom Kultury
• Młodzieżowy Dom Kultury
• Osiedlowy Dom Kultury Zatorze
• Dom kultury Oskard
• Centrum Kultury Chrześcijańskiej
• Klub„Energetyk”(należący obecnie do Młodzieżowego Domu Kultury)
• Klub„Hutnik”

Biblioteki

• Biblioteka PWSZ
• Miejska Biblioteka Publiczna,filie 2–12,filia muzyczna,filia dla niewidomych,filia dla dzieci
• Publiczna Biblioteka Pedagogiczna

Kina

• „Centrum”
• „Helios”
• „Oskard”
• „Górnik”dawny Kinoteatr,,Polonia"(aktualnie nieczynne)

Galerie

• „Giotto”
• „Wieża ciśnień”
• „Przegląd koniński”
• „Łaźnia”
• „Wieża bez ciśnień”
• „Pod Biblioteką”
• „Zakątek”
• „Na Glince”

Media

• Przegląd Koniński
• Kurier Koniński
• Życie Konina dodatek do Głosu Wielkopolskiego
• Konińska Gazeta Internetowa www.powiatkoninski.pl
• Niezależny portal lokalny toKonin.pl
• RMF MAXXX Konin(byłe Radio Konin)
• Radio ZET Gold 99,6 FM(byłe Radio Planeta Konin)
• Telewizja Wielkopolska
• Telewizja Wirtualna.TV
• Portal regionalny Wirtualny Konin
• Portal regionalny LM.pl
• Portal konińskiej młodzieży M.Konin.pl
• Portal Konińskiej Starówki konin-starowka.pl
• Portal Bezpieczny Konin bezpieczny.konin.pl
• Portal Konin24.info
• Portal infokonin.pl

Religia
W Koninie funkcjonuje 10 kościołów rzymskokatolickich,5 protestanckich oraz dwie Sale Królestwa Świadków Jehowy.Do 1924 roku na północnym skrawku placu Wolności stała pułkowa cerkiew prawosławna wybudowana ok.1890 r.rozebrana w latach 20.XX w.
Kościoły rzymskokatolickie

• pw.św.Bartłomieja(kościół farny)
• pw.św.Teresy od Dzieciątka Jezus
• pw.św.Marii Magdaleny
• pw.bł.Jerzego Matulewicza
• pw.św.Maksymiliana Kolbego
• pw.św.Wojciecha
• pw.św.Faustyny
• pw.św.Andrzeja Apostoła
• pw.NMP Królowej Polski
• pw.Miłosierdzia Bożego

Kościoły protestanckie

• Ewangelicko-Augsburski pw.Świętego Ducha
• Chrześcijan Baptystów
• Zielonoświątkowy
• Chrystus Dla Wszystkich
• Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej

Inne

• Świadkowie Jehowy
• 4 zbory,2 Sala Królestwa

Cmentarze

• Komunalny
• Parafialny pw.św.Andrzeja Apostoła
• Parafialny pw.św.Wojciecha
• Parafialny pw.św.Bartłomieja
• Wojskowy z lat I wojny światowej
• Stary cmentarz żydowski
• Nowy cmentarz żydowski
• Cmentarz parafialny w Gosławicach-Cukrowni

Najstarszym konińskim cmentarzem jest cmentarz parafii pw.św.Bartłomieja przy ulicy Kolskiej.Znajdują się tam groby z początku XIX wieku:katolickie,protestanckie i prawosławne.Tu mieści się też grobowiec konińskiej powieściopisarki Zofii Urbanowskiej.
Sport i rekreacja
Kluby sportowe

• Konińskie Ludowe Towarzystwo Cyklistów KLTC Konin
• Chemat Basket Konin
• Klub Bokserski„Zagłębie”
• Klub Sportowy Górnik Konin
• Klub Sportowy„Medyk”
• AZS PWSZ Konin
• Koniński Klub Szermierczy
• Cukrowniczy Klub Sportowy„Sparta”
• Klub Żeglarski„Energetyk”
• Klub Żeglarski Kopalni Węgla Brunatnego
• TS-R Hetman Konin
• SZSiR„Start”Konin
• Koniński Klub Tenisowy
• Konińskie Stowarzyszenie Sportów Walki Shooters Konin
• Konińskie Stowarzyszenie Rolkarskie"SkateKon"
• UKS Górnik Judo Konin

Obiekty sportowe

• Stadion Miejski im.Złotej Jedenastki Kazimierza Górskiego
• Stadion KS„Górnik”Konin
• Stadion lekkoatletyczny przy PWSZ w Morzysławiu
• Hala Sportowa MOSiR
• Basen MOSiR
• Miejski Obiekt Sportu i Rekreacji Hala„Rondo”
• Ośrodek szermierczy
• Korty tenisowe TKKF„Lokator”
• Hala sportowa MKS MOS
• Hala„Shootersów”

Współpraca międzynarodowa
Miasta partnerskie:

• Litwa Akmenė
• Rosja Briańsk
• Ukraina Czerniowce
• Łotwa Doblena
• Francja Hénin-Beaumont
• Niemcy Herne
• Bułgaria Karłowo
• Hiszpania Santa Susanna
• Szwecja Sundsvall
• Wielka Brytania Wakefield
• Mołdawia Ungheni

Ignacewo(powiat koniński)

Wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim,w powiecie konińskim,w gminie Ślesin.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.Podczas powstania styczniowego w okolicy rozegrała się I bitwa pod Ignacewem dniu 8 maja 1863 roku.W bitwie tej uczestniczył Jakub Nawrocki(Nawrot),współpracownik gen.Mariana Langiewicza i płk.Ludwika Oborskiego,twórca oddziałów powstańczych w rejonie Konarzewa,Baszkowa i Krotoszyna.W bitwie tej wykazał się męstwem,ratując od śmierci rannego dowódcę i naczelnika gen.Edmunda Taczanowskiego.

Kietlanka(powiat ostrowski)

Wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim,w powiecie ostrowskim,w gminie Zaręby Kościelne.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.We wsi znajduje się przystanek kolejowy oraz kapliczka przydrożna z 1901 roku fundacji Kietlińskich.
Historia
13 maja 1863 miała miejsce bitwa pod Kietlanką.Powstańcy ulegli tu wojskom rosyjskim.W miejscowości znajduje się przystanek kolejowy Kietlanka(wyłączony z eksploatacji w 2005 roku).

Krzykawka

Wieś w Polsce położona w województwie małopolskim,w powiecie olkuskim,w gminie Bolesław.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.Na terenie wsi znajduje się zabytkowy dwór z 1724 r.oraz pomnik upamiętniający śmierć poległych w bitwie powstańczej 5 maja 1863.W trakcie walk zginął pułkownik Francesco Nullo oraz polski powstaniec Władysław Romer,stryj Eugeniusza.We wsi znajdują się również ślady umocnień ziemnych średniowiecznego zamku szlacheckiego,zniszczonego na początku XIV w.przez najemników Jana Muskaty ze Sławkowa.W Krzykawce znajduje się parafialny kościół rzymskokatolicki pw.św.Piotra i Pawła.Do historii wsi wpisał się Józef Chodorowicz(1760-1876),szlachcic,właściciel Krzykawki.Walczył pod Racławicami.Pochowany na starym cmentarzu w Bolesławiu.Zięciem Józefa Chodorowicza był Karol Gaszyński sędzia pokoju w Sławkowie,ojciec Marii,żony Antoniego Boguckiego(1880-1956),marszałka sejmu 1931,1935.Od 1817 r.właściciel Krzykawki. Dożył 116 lat.

Stok(województwo mazowieckie)

Wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim,w powiecie ostrowskim,w gminie Ostrów Mazowiecki.W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie ostrołęckim.Miejsce bitwy stoczonej przez powstańców styczniowych między 4 a 5 maja 1863 pod dowództwem Ignacego Mystkowskiego.Powstańcze siły liczyły ponad 1200 osób strzelców,kosynierów i kawalerzystów.Oddziałami strzelców i kosynierów dowodzili Ignacy Mystkowski,Karol Frycze,Jan Podbielski i Władysław Ostaszewski,a kawalerią Bronisław Deskur.W skład sztabu wchodził ponadto Teofil Dąbrowski,brat Jarosława Dąbrowskiego.Pokonany carski oddział dowodzony był przez księcia Tichomirowa.W nagrodę za tę zwycięską bitwę Rząd Narodowy awansował Ignacego Mystkowskiego na stopień podpułkownika.

Nowiny Brdowskie

Wieś położona w Polsce,administracyjnie w województwie wielkopolskim,w powiecie kolskim,w gminie Babiak.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
Położenie
Miejscowość położona jest na południe od drogi wojewódzkiej nr 263(Dąbie Kłodawa Sompolno Ślesin Słupca) i na zachód od drogi wojewódzkiej nr 270(Koło Brdów Izbica Kujawska Lubraniec Brześć Kujawski),przy drodze lokalnej Brdów Nowiny Brdowskie Lipie Góry.Miejscowość oddalona jest 4 km na południowy-wschód od Brdowa,6 km na zachód od Babiaka,17 km na północny-wschód od Koła,125 km na wschód od stolicy województwa Poznania i ok.182 km na zachód od stolicy kraju Warszawy.Nowiny Brdowskie położone są w głębi lasu.
Demografia i infrastruktura
Nowiny Brdowskie zamieszkuje dziś około 60 osób.Liczba zabudowań to około 20 budynków.Na początku XX w.we wsi istniały 2 sklepy spożywcze.Wówczas liczba ludności mogła wynosić do 120 osób.Na przestrzeni lat można zauważyć znaczny spadek liczby ludności.
Historia
Powstanie styczniowe
29 kwietnia 1863 r.w Nowinach Brdowskich polskie oddziały powstańcze dowodzone przez Francuza Léona Younga de Blankenheima stoczyły przegraną bitwę z dwukrotnie liczebniejszymi oddziałami Moskali dowodzonymi przez gen.Konstandę.Bitwa w Nowinach Brdowskich,znana jako bitwa pod Brdowem,była jedną z większych bitew powstania styczniowego na terenie Wielkopolski.W walce zginęło około 70 powstańców;wszyscy polegli zostali pochowani na cmentarzu w Brdowie.22 lipca 1958 r.staraniem komitetu obchodów 95.rocznicy bitwy pod Brdowem,odsłonięto w Nowinach Brdowskich pomnik ku czci poległych powstańców styczniowych w walce o wolność Polski.
II wojna światowa
Podczas niemieckiej okupacji nazwa wsi została zmieniona na Neuhagen.W czasie II wojny światowej hitlerowcy założyli we wsi getto,gdzie zwożono Żydów z okolicznych miejscowości;głodzono ich,a następnie wywożono do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem.Również w getcie w Nowinach Brdowskich życie straciło wielu Żydów,a nowińskie lasy skrywają ich szczątki do dnia dzisiejszego.

Nowa Wieś(powiat radziejowski)

Wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim,w powiecie radziejowskim,w gminie Piotrków Kujawski.W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa włocławskiego.

Jaworznik(województwo śląskie)

Wieś w Polsce położona w województwie śląskim,w powiecie myszkowskim,w gminie Żarki.
Historia
Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z XIV w.W latach 1829-54 właścicielem był Piotr Steinkeller,syn kupca z Krakowa i przemysłowiec,osiadły w Warszawie(właściciel pobliskich Żarek).Przyczynił się on zarówno do rozwoju przemysłu w swoich dobrach,jak i podniósł znacznie kulturę rolną dzięki nawadnianiu i osuszaniu pól oraz wprowadzeniu nowoczesnych maszyn rolniczych.W Jaworzniku zbudował młyn do mielenia kości na nawóz,cukrownię i browar.Wydobywano tu żelazo do wielkiego pieca powstałego przed 1833 rokiem.Pod Jaworznikiem miała miejsce potyczka podczas powstania styczniowego.24 kwietnia 1863 roku pod Jaworznikiem oddział Mossakowskiego maszerował od Krakowa w rejon Częstochowy,by połączyć się z oddziałem Oksińskiego.Został zaatakowany przez 3 rosyjskie kompanie pod dowództwem płk.Alenicza.W bitwie poległo 43 powstańców.Rosjanie stracili 40-60 żołnierzy(według rosyjskich raportów tylko jednego).10 poległych powstańców pochowanych zostało w zbiorowej mogile na cmentarzu w Żarkach.W okresie zaborów z inicjatywy mieszkańców Żarek postawiono pomnik.31 października 1943 w Jaworzniku miała miejsce egzekucja przeprowadzona przez funkcjonariuszy żandarmerii,policji i Arbeitsdienstu.Otoczyli oni wieś i przeszukiwali domostwa w poszukiwaniu broni.Przeprowadzający rewizję mieli listę z nazwiskami,według której aresztowano mieszkańców.Osoby te rozstrzelano przy budynku szkolnym.Ustalono nazwiska 22 ofiar.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
Znani ludzie związani z Jaworznikiem

• Michał Olszewski
• Bogusław Fornalczyk

Wąsosz Górny

Wieś w Polsce położona w województwie śląskim,w powiecie kłobuckim,w gminie Popów.W latach 1952-1954 miejscowość była siedzibą gminy Wąsosz Górny.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.Przez wieś przebiega turystyczny szlak turystyczny zielony Zielony Szlak Kłobucki.Do 2007 r.w Wąsoszu znajdował się najdłuższy drewniany most w Polsce,o długości 184 m.We wsi znajduje się zabytkowy kościół parafialny oraz Kalwaria Wąsoska.
Historia
Zakole Warty pięknie okalające Wąsosz i wyrastające na jego lewym brzegu wzgórze było siedzibą ludzką od najdawniejszych czasów.Znalezione tu podczas badań archeologicznych,prowadzonych w latach 60.XX wieku,grodzisko świadczy,że ziemie te zamieszkiwała ludność przez wiele setek a nawet tysięcy lat.Na wzgórzu w pobliżu dzisiejszej Golgoty Wąsoskiej odnaleziono szczątki zabudowy mieszkalnej i naczyń obejmujących praktycznie wszystkie epoki historyczne.Pierwsze udokumentowane wiadomości z 1136 roku mówią,że tereny Wąsosza wchodziły w skład arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.Kroniki informują,że Wąsosz był niegdyś miasteczkiem z niewielkim zamkiem obronnym,a jego mieszkańcy trudnili się garncarstwem.Vansosche wieś z dawna królewska wchodziła w skład starostwa brzeźnickiego.W roku 1564 osada w województwie sieradzkim miała łanów 12 czynszowych karczmarze mieli 1,5 łana,zdun na półłanku,młyn na Warcie,młynek na strudze Trzebce.Dochód 101 fl 24 grosze 13 den.Według lustracji dóbr królewskich z 1632 r.w Wąsoszu było 6 kmieci,którzy gospodarzyli na 6 łanach ziemi.We wsi było też 6 wolnych kmieci(3 łany ziemi),6 wolnych ogrodników,którzy płacili 30 florenów czynszu oraz 3 karczmarzy.Młyn na krzepickiej rzece dzierżawił młynarz.Wójtostwo wąsoskie dzierżyli na podstawie przywileju królewskiego z 1607 r.Adriano Wolski et Barbarae de Noskow.W roku 1658 wieś nadana została klasztorowi częstochowskiemu w nagrodę za obronę przeciw Szwedom.Kościół parafialny pod wezwaniem św.Andrzeja Apostoła istniał już zapewne w XIV wieku.Akta gnieźnieńskie nazywają go ,starym”w roku 1460.Parafia powołana był pod patronatem królewskim.Pleban miał szczupłe uposażenie stanowiła je karczma z rolą,dająca na początku XVI w.w czynszu grzywnę bez dwóch groszy i jeden zagrodnik płacący fertony.Łąki kościelne nad Wartą zarosłe były krzakami.Dziesięcinę pieniężną,po 6 groszy z łanu płacili kmiecie z Wąsosza proboszczowi wieluńskiemu,swemu zaś plebanowi meszne po 3 korce żyta,tyleż owsa.Łany sołtysie dawały dziesięcinę plebanowi.Obecny kościół murowany stanął w roku 1848 kosztem parafian.W XIX wieku Wąsosz kolonia,pustkowie i folwark należały administracyjnie do gminy Popów,w powiecie częstochowskim.Wieś miała kościół murowany,szkołę początkową,65 domów,475 mieszkańców,1388 morg włościańskich,502 morgi folwarczne.Na obszarze Wąsosza powstała Nowa Wieś Wąsoska,mająca 33 domy 230 mieszkańców i 1361 mórg(582 morgi roli).W roku 1827 było w Wąsoszu 49 domów i 483 mieszkańców.Przy wsi istniała huta żelaza produkująca około 1000 cetnarów stali rocznie.23 kwietnia 1863 roku podczas Powstania styczniowego pod wsią została stoczona potyczka zwana bitwą pod Wąsoszem pomiędzy powstańcami majora Aleksandra Lütticha a wojskami rosyjskimi.Po stronie polskiej walczyło 200 piechurów,pluton kosynierów,30 kawalerzystów.Po stronie rosyjskiej 2 kompanie piechoty(ok.400 żołnierzy) i 50 kozaków.
Kościół i kalwaria
Początki istnienia parafii w Wąsoszu szacuje się na około XIV wiek.Był to wówczas kościół drewniany pod wezwaniem św.Andrzeja Apostoła.W 1658 roku własność dotychczas królewską,należącą do powiatu brzeźnickiego,otrzymuje w uznaniu zasług wojennych i ,,na utrzymanie twierdzy jasnogórskiej”zakon paulinów z Częstochowy.Wiadomo,że w 1732 roku drewniany kościółek uległ przebudowie a w 1734 roku konsekrował go biskup inflancki,Konstanty Moszyński.Kościół ten służył parafianom niespełna sto lat.W 1826 roku właściciel wsi Antoni Walewski rozbiera starą świątynie i funduje nową.Zaledwie 15 lat później,w 1841 roku dochodzi do tragicznego pożaru,który trawi kościół.Świątynia zostaje odbudowana staraniem proboszcza ks.Wawrzyńca Brzezińskiego w 1848 roku.Konsekruje ją biskup włocławski Michał Jan Marszewski.Parafia rozrastała się,przybywało wiernych.Tuż przed wybuchem II wojny światowej,w 1937 roku proboszcz ks.Wincenty Spirra do istniejącego kościoła zorientowanego z zachodu na wschód dobudowuje krzyżującą się nawę skierowaną ku północy.W nowej nawie głównej miejsce znalazł wizerunek Matki Bożej z dzieciątkiem datowany na 1693 rok.Przebudowany kościół poświęca biskup częstochowski Teodor Kubina.Obraz matki Boskiej kochającej(Eleusis)słynie wśród miejscowej ludności wieloma łaskami i jest miejscem niecodziennego obrządku małżeńskiego,podczas którego nowo zaślubiona para ściąga buty i boso idzie złożyć jej pokłon.Po raz kolejny kościół zostaje odnowiony po wojnie staraniem ks.Franciszka Bara i po raz trzeci w historii parafii konsekruje go w 1961 roku biskup częstochowski Stefan Bareła.Świątynia posiada cztery ołtarze barokowe z XIX wieku i tabernakulum z tego samego okresu.Do cenniejszych zabytków należy monstrancja z 1718 roku,mszał z 1642 roku oraz księgi teologiczne z XVI-XVIII wieku.W ostatnim roku podczas sondażowych prac archeologicznych w tzw.starym ogrodzie proboskim natrafiono na szczątki ludzkie datowane na XVI-XVII wiek.Jak oceniono,jest to najprawdopodobniej,pozostałość po przykościelnym cmentarzu parafialnym z tego okresu.
Kaplice Kalwarii Wąsoskiej,które zostały objęte opieką przez poszczególne wsie parafii:

• (15)"U Piłata"Nowa Wieś
• (16)"Włożenie krzyża"Więcki(Feliksów)
• (18)"Spotkanie z Matką"Wąsosz Dolny
• (19)"Szymon Cyrenejczyk"Wąsosz Górny
• (20)"Weronika"Wąsosz Parcela
• (21)"Drugi Upadek"Annolesie
• (22)"Niewiasty płaczące"Trzebca
• (23)"Trzeci upadek"Płaczki
• (24,25)"Obnażenie"oraz"Pan Jezus Frasobliwy"Lelity
• (26)"Przybicie do krzyża"Antonie
• (28)"Golgota"Marianów
• (29)"Zdjęcie z krzyża"Kule
• (30)"Grób Pana Jezusa"Brzózki
• (31)"Kaplica zmartwychwstania"Wąsosz Południowy