czwartek, 9 kwietnia 2015

Józef Dydyński

Herbu Gozdawa(ur.25 września 1819 w Bydgoszczy,zm.9 lutego 1897 w Kłecku)polski duchowny katolicki,dziekan i proboszcz kłecki,kanonik,sędzia prosynodalny,teolog,pisarz,archeolog,badacz historii i kultury,członek Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Biografia
Jego ojcem był Maksymilian Dydyński(1799-1869)h.Gozdawa,urzędnik przy sądzie apelacyjnym,bratem Teodor Dydyński.Józef Dydyński ukończył Gimnazjum św.Marii Magdaleny w Poznaniu,następnie 1 czerwca 1839 r.wstąpił do seminarium duchownego.Od 1842 r.studiował za granicą teologię,m.in.we Fryburgu u prof.Franza Steudenmaiera(1800-1856) i prof.Johanna von Hirschera(1788-1865).J.Dydyński święcenia kapłańskie otrzymał 1 czerwca 1844 r.w Gnieźnie.Pierwsze obowiązki duszpasterskie spełniał w Żninie.Od 21 kwietnia 1845 r.był kapelanem i sekretarzem przybocznym arcybiskupa Leona Przyłuskiego(1789-1865).W 1847 r.dokładnie 1 sierpnia,otrzymał ks.Józef Dydyński probostwo w Kłecku,siedem lat później pełnił także funkcję dziekana.W latach 1847-1897 mieszkał w Kłecku.Do obowiązków ks.Dydyńskiego w 1866 r.należała również praca egzaminatora,a od 1869 r.funkcja sędziego prosynodalnego.Pomimo natłoku pracy duszpasterskiej,ks.J.Dydyński angażował się w sprawy społeczne.Z jego inicjatywy i Antoniego Lubińskiego oraz Adama Grochowskiego,w 1875 r.założono w Kłecku Towarzystwo Przemysłowców skupiające elitę miasta,głównie kupców i rzemieślników.Za zasługi dla Kościoła 18 stycznia 1888 r.otrzymał ks.Dydyński kanonię honorową katedry poznańskiej.O kłeckim dziekanie pisze ks.Leon Formanowicz w Polskim Słowniku Biograficznym:W chwilach wolnych od zajęć kościelnych oddawał się Dydyński z wielkim zamiłowaniem badaniom historycznym i archeologicznym.Pracą Wiadomości historyczne o mieście Kłecku(Gniezno 1858 r.)zwrócił na siebie uwagę Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu,które go w r.1858 powołało w poczet swoich członków.Na posiedzeniach wydziału historycznego czytywał swoje rozprawy z dziedziny archeologii(…)W r.1883 wszedł jako członek do wyłowionej z Tow.Przyjaciół Nauk Komisji zabytkowej i zajął się inwentaryzacją zabytków budowlanych powiatu wągrowieckiego.Od r.1889 był też czynnym członkiem Towarzystwa Numizmatycznego w Krakowie.Piórem swoim zasilał także wychodzący w Poznaniu„Przegląd Kościelny”,w którym ogłosił rozprawy filozoficzno-dogmatyczne O stworzeniu świata i O początku zła w świecie zmysłowym(1893 r.)oraz De anno gratiae z zakresu diecezjalnego prawa kościelnego(1894 r.)W 1866 r.prof.Józef Łepkowski działalność naukową ks.J.Dydyńskiego zaliczał do najważniejszych swego czasu,obok dokonań Raczyńskiego,Łukaszewicza czy Działyńskiego.Władysław Bentkowski z kolei nazwał Dydyńskiego jednym z pierwszych polskich archeologów oraz badaczy starożytności.Również w latach 50.XIX wieku przychylnie o publikacjach naukowych Dydyńskiego wypowiadała się„Biblioteka warszawska”.Od 1858 r.naukowiec związany był z Poznańskim Towarzystwem Przyjaciół Nauk,w którym zaprzyjaźnił się m.in.z prof.Bolesławem Erzepkim(1852-1932),Władysławem Jażdżewskim(1835-1895),Władysławem Bentkowskim(1817-1887),Ignacym Zakrzewskim(1823-1889),Klemensem Koehlerem(1840-1901) i Augustem Cieszkowskim(1814-1894).Na pracach badawczych ks.Józefa Dydyńskiego oparł się również Maksymilian Baruch(1861-1933)publikując w 1907 r.Boże stopki.Archeologia i folklor kamieni z wyżłobionymi śladami stóp.Ks.kan.Józef Dydyński zasłużył się dla kultury miasta Kłecka,któremu poświęcił pięćdziesiąt lat swoich badań gromadząc m.in.lokalne legendy,opowieści i dawne dokumenty.Zmarł w 1897 r.leży pochowany wraz z ojcem w grobowcu Dydyńskich herbu Gozdawa w Kłecku.
Publikacje książkowe
  • Wiadomości historyczne o mieście Kłecku,Gniezno 1858 r.(reprint,Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej,Poznań 2004 r.)
  • De anno gratiae(wyd.1894 r.rozprawa z zakresu diecezjalnego prawa kościelnego)
  • Rozprawy naukowe z lat 1878-1885,Bibliotheca„Studia Kleccensia”,tom I,(zebrali,do druku podali B.Borowiak,D.Jung),Kłecko 2012 r.
Ważniejsze artykuły teologiczne i historyczne
  • Urny z krzyżami(1878 r.)
  • Uwagi ks.dziekana Dydyńskiego o kamieniach ze znakiem stopy ludzkiej lub kopyt końskich odczytane na posiedzeniu Towarzystwa Przyjaciół Nauk(1883 r.)
  • Uwagi o wklęsłościach kulistych na murze kościelnym(1885 r.)
  • O stworzeniu świata(1893 r.)
  • O początku zła w świecie zmysłowym(1893 r.)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz